Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận ghép người cho sống tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức giai đoạn 2012-2015

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm mô tả đặc điểm giải phẫu mạch máu thận ghép người cho sống tại Bệnh viện Việt Đức giai đoạn 2012 - 2015. Đối tượng và phương pháp: mô tả hồi cứu 120 trường hợp ghép thận người cho sống trong thời gian 3 năm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận ghép người cho sống tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức giai đoạn 2012-2015TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU MẠCH MÁU THẬN GHÉPNGƢỜI CHO SỐNG TẠI BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ VIỆT ĐỨCGIAI ĐOẠN 2012 - 2015Đoàn Quốc Hưng*; Cao Mạnh Thấu*; Nguyễn Minh Tuấn**TÓM TẮTMục tiêu: mô tả đặc điểm giải phẫu mạch máu thận ghép người cho sống tại Bệnh viện ViệtĐức giai đoạn 2012 - 2015. Đối tượng và phương pháp: mô tả hồi cứu 120 trường hợp ghép thậnngười cho sống trong thời gian 3 năm. Kết quả: kích thước trung bình thận phải và thận trái lầnlượt là 109,3 mm và 110 mm, xạ hình trung bình của thận phải 49,5%, xạ hình trung bình củathận trái 50,5%. Trước khi lấy thận, tỷ lệ phát hiện biến đổi mạch máu thận tính chung 51/120trường hợp (42,5%). Sau khi lấy thận, tỷ lệ biến đổi giải phẫu mạch máu là 58/120 trường hợp(48,33%), trong đó biến đổi số lượng động mạch (ĐM) thận chính là 24,17%, ĐM cực nhỏ8,33%, biến đổi số lượng tĩnh mạch (TM) thận 6,67%, ĐM thận chia sớm 5%, cuống TM thậnngắn 2,5% và cuống ĐM thận ngắn 1,67%. Kết luận: biến đổi giải phẫu mạch máu thận ngườicho không phải hiếm gặp, nhiều dạng khác nhau. Cần tiên lượng để ghép thận tốt.* Từ khóa: Ghép thận người cho sống; Giải phẫu mạch máu thận; Mạch máu thận ghép.Anatomical Characteristics of Renal Vessels in Living Donor KidneyTransplantation at Vietduc Hospital from 2012 to 2015SummaryObjectives: To describe the anatomy of renal vessels of living kidney donor at Vietduc Hospitalfrom 2012 to 2015. Patients and methods: 120 living kidney transplant cases at Vietduc Hospitalwere retrospectively studied. Results: Right renal and left renal were 109.3 and 110 mm in size.Functional scintigraphy of the right and left kidney were 49.5% and 50.5%. Pre-transplant,the ratio of anatomical variations of the renal vessels was 42.5%. After harvesting, the ratio ofanatomical variations of the renal vessels was 48.33%, the multiple renal arteries was seen in24.17%, the accessory renal artery was seen in 8.33%, multiple renal veins was seen in 6.67%,early branching of renal artery was seen in 5%, short renal vein and artery was seen in 2.5%and 1.67%, respectively. Conclusions: Anatomical variations of renal vessels in living donor arenot rare with some kinds of changes. This information are useful for kidney transplantation.* Key words: Living kidney donor transplantation; Renal anatomy; Renal vessels in transplantation.ĐẶT VẤN ĐỀGhép thận là một phương pháp thaythế thận cơ bản và hiện đại trong điều trịbệnh nhân (BN) suy thận mạn tính giaiđoạn cuối. Ghép thận tại Bệnh viện ViệtĐức trong những năm gần đây đã pháttriển mạnh mẽ trên cả người cho sống và* Bệnh viện Việt Đức** Bệnh viện 198, Bộ Công anNgười phản hồi (Corresponding): Đoàn Quốc Hưng (hung.doanquoc@gmail.com)Ngày nhận bài: 16/02/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 15/03/2016Ngày bài báo được đăng: 23/03/201697TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016người cho chết não, trở thành phẫu thuậtthường quy với trung bình 2 - 3 cặp ghépthận/tuần. Việc chuẩn bị BN đầy đủ trướcghép, trong đó nắm rõ các biến đổi giảiphẫu mạch máu, số lượng ĐM, TM và xạhình chức năng thận trước ghép là vấnđề hết sức quan trọng giúp xác định bênlấy thận, tiên lượng được miệng nối ĐM,TM thận ghép cũng như phương hướngđiều trị sau ghép [1, 2]. Nghiên cứu nàynhằm: Mô tả đặc điểm giải phẫu mạchmáu thận ghép người cho sống tại Bệnhviện Việt Đức giai đoạn 2012 - 2015.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.Tất cả các trường hợp ghép thận ngườicho sống được thực hiện tại Bệnh viện ViệtĐức từ năm 2012 đến tháng 5 - 2015.2. Phương pháp nghiên cứu.Mô tả hồi cứu.* Kỹ thuật:- Việc tuyển chọn BN trước ghép, đánhgiá người cho, người nhận trước ghép,tất cả quy trình kỹ thuật đánh giá chăm sóctheo dõi trước, trong và sau ghép đềutuân thủ theo đúng quy định trước. Thậnlấy trên nguyên tắc đảo bảo an toàn chongười cho thận: thận lấy có xạ hình chứcnăng thấp hơn hoặc bằng thận để lại. Tấtcả đều được chụp cắt lớp 64 dãy có dựnghình mạch máu và siêu âm Doppler mạchmáu thận, đánh giá số lượng mạch máu,đánh giá biến đổi giải phẫu ĐM, TM thận.- Trước ghép, tất cả BN đều được đánhgiá biến đổi giải phẫu mạch máu thận bằngchụp cắt lớp vi tính cả 2 thận: số lượngĐM, số lượng TM, chiều dài - đường kính98ĐM, TM (mm). Sau khi xạ hình, đánh giáchức năng thận để lựa chọn thận lấy,tất cả các đặc điểm đều so sánh đối chiếukhi rửa thận. Sau khi lấy thận, đánh giábiến đổi và đo đạc tỉ mỉ khi rửa thận:số lượng ĐM - TM thận chính, chiều dàiđường kính cuống ĐM thận, TM thận,ĐM cực, ĐM thận chia sớm…).- ĐM thận ngắn khi chiều dài tính từnguyên ủy ĐM thận đến chỗ chia cácnhánh ĐM tại rốn thận < 1,5 cm. ĐM thậnngắn có thể nguyên phát hoặc thứ phát(do kỹ thuật lấy thận).- ĐM thận chia các nhánh vào cực củathận tại và trong rốn thận. ĐM thận đượcgọi là chia sớm khi các nhánh ĐM cựccủa ...