Đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh trên đất khu công nghiệp Nghệ An

Nội dung nghiên cứu của bài viết là đánh giá khái quát các nhân tố tác động đến việc hình thành và hoạt động của các khu công nghiệp tỉnh Nghệ An, đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các khu công nghiệp Nghệ An.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh trên đất khu công nghiệp Nghệ AnJOURNAL OF SCIENCE OF HNUESocial Sci., 2011, Vol. 56, No. 2, pp. 129-141ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANHTRÊN ĐẤT KHU CÔNG NGHIỆP NGHỆ ANLương Thị Thành VinhTrường Đại học Vinh1.Mở đầuTrong 6 hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp do Viện chiến lược phát triểnthuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra thì khu công nghiệp là hình thức tổ chức lãnhthổ được quan tâm và đầu tư nhất không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc giatrên thế giới. KCN phát triển sẽ đạt hiệu quả cao về các mặt kinh tế - xã hội môi trường. Khu công nghiệp là nơi tiếp nhận, chuyển giao và áp dụng có hiệu quảnhững thành tựu của khoa học, công nghệ, làm tăng năng suất lao động, khu côngnghiệp góp phần tạo vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tạo thêm việc làm chongười lao động, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tăng năng lực xuất khẩu.Do đó, việc đánh giá hiện trạng phát triển các khu công nghiệp của tỉnh Nghệ Anbằng các chỉ tiêu định lượng sẽ góp phần lượng hóa hiệu quả hoạt động sản xuấtcủa khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.2.Nội dung nghiên cứu2.1.2.1.1.Đánh giá khái quát các nhân tố tác động đến việc hìnhthành và hoạt động của các khu công nghiệp tỉnh Nghệ AnNhững thuận lợiNhân tố vị trí địa lý tạo lợi thế nâng cao vai trò của công nghiệp Nghệ Antrong khu vực Bắc Trung Bộ với thành phố Vinh vừa là trung tâm kinh tế - xã hộivừa là trung tâm công nghiệp vùng, là hạt nhân để hội tụ những điều kiện thuậnlợi nhất cho sự phát triển công nghiệp của tỉnh. Đây là cơ sở thuận lợi cho sự ra đờicủa các khu công nghiệp.Nghệ An có một số loại khoáng sản có qui mô và chất lượng đạt tiêu chuẩnđể hình thành những ngành công nghiệp khai thác có qui mô lớn như khoáng sảnvật liệu xây dựng, thiếc, than... Tài nguyên nước không chỉ đáp ứng đầy đủ cho cáchoạt động sản xuất mà với trữ năng thủy điện dồi dào với sự ra đời của các nhà máythủy điện (thủy điện Bản Vẽ) sẽ cung cấp đủ nguồn điện cho các khu công nghiệphoạt động.129Lương Thị Thành VinhTài nguyên địa hình, đất, khí hậu góp phần làm phong phú thêm nguồn nguyênliệu cho ngành chế biến nông, lâm, hải sản với nhiều sản phẩm đặc trưng và bướcđầu khẳng định được thương hiệu như chè, mía đường, hải sản đông lạnh... Tàinguyên rừng, biển làm đa dạng hóa thêm sản phẩm công nghiệp.Nghệ An có một thị trường tiêu thụ nội tỉnh rộng lớn và nguồn nhân công dồidào, rẻ, với chất lượng lao động đang dần được cải thiện. Kết cấu hạ tầng và môitrường chính sách ngày càng hoàn thiện và đồng bộ.2.1.2.Những khó khăn - thách thứcNghệ An có quĩ đất dồi dào nhưng phần lớn là đất đồi núi, trung du nên khókhăn cho việc bố trí các khu công nghiệp. Những nơi có diện tích đất thuận lợi chohoạt động sản xuất công nghiệp thì cũng là nơi thuận lợi cho hoạt động sản xuấtnông nghiệp và khu dân cư sinh sống. Do đó, việc xây dựng các khu công nghiệp sẽgặp phải những khó khăn trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng.Lực lượng lao động, nhất là đội ngũ cán bộ quản lí, cán bộ kĩ thuật yếu vềchuyên môn, thiếu kinh nghiệm thực tiễn, công nhân lao động tay nghề, tác phongcông nghiệp lớn còn rất hạn chế. Cơ chế chính sách, môi trường đầu tư, thủ tụchành chính của Nghệ An so với một số địa phương khác chưa thật sự thông thoáng,hấp dẫn để thu hút đầu tư từ bên ngoài vào. Đây cũng là vấn đề hạn chế không nhỏđối với phát triển công nghiệp ở Nghệ An nói chung, phát triển khu công nghiệpNghệ An nói riêng.Phần lớn các dự án đầu tư vào khu công nghiệp đều có qui mô nhỏ, dây chuyềnsản xuất có công nghệ trung bình nên hiệu quả hoạt động của các nhà máy trongcác khu công nghiệp chưa cao, chưa đạt đến mức độ tập trung công nghiệp.2.2.2.2.1.Đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của cáckhu công nghiệp Nghệ AnSố lượng, qui mô diện tích và tỉ lệ lấp đầy các khu công nghiệp- Số lượng, qui mô diện tích các khu công nghiệp:Tổng diện tích các khu công nghiệp (KCN) được qui hoạch là 1.403,41ha. Tuynhiên, trong quá trình thực hiện, KCN Cửa Lò không có khả năng mở rộng mà chỉdừng lại ở qui mô rất nhỏ 10ha nên không đủ tiêu chuẩn của một KCN. Do đó, trênthực tế Nghệ An hiện tại mới chỉ có 4 khu công nghiệp đã được thành lập và đangtriển khai xây dựng với tổng diện tích theo qui hoạch là 1.289ha. Như vậy bình quânmột KCN của tỉnh có diện tích khoảng 322ha, đạt qui mô trung bình. Qui mô trungbình KCN cả nước năm 2008 là 256ha, của tỉnh Thanh Hóa là 249,5ha [4, 9].- Tỉ lệ lấp đầy khu công nghiệp:Tính đến tháng 12 năm 2010, tổng diện tích các KCN (trừ KCN Đông Hồi)theo qui hoạch là 679,99ha, diện tích đất công nghiệp có thể cho thuê là 489,49ha,tổng diện tích các nhà máy đã xây dựng và đang đi vào hoạt động là 168,34ha. Tỉ130Đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh trên đất khu công nghiệp Nghệ Anlệ lấp đầy các KCN của tỉnh chỉ đạt 34,4%, năm 2009 tỉ lệ này chỉ là 16%. Điều nàyphản ánh mức độ thu hút đầu tư của các KCN Nghệ A ...