Đánh giá sinh khả dụng của G-Rb1 trong pellet nhân sâm trên chó thực nghiệm

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá sinh khả dụng của ginsenosid - Rb1 (G-Rb1) trong pellet Nhân sâm thông qua xác định một số thông số dược động học (Cmax, AUC0-∞ Tmax, MRT,...) của G-Rb1 trên chó thực nghiệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá sinh khả dụng của G-Rb1 trong pellet nhân sâm trên chó thực nghiệmT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG CỦA G-Rb1 TRONG PELLETNHÂN SÂM TRÊN CHÓ THỰC NGHIỆMPhạm Thành Suôl*; Nguyễn Văn Bạch **TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá sinh khả dụng của ginsenosid - Rb1 (G-Rb1) trong pellet Nhân sâm thôngqua xác định một số thông số dược động học (Cmax, AUC0-∞ Tmax, MRT,…) của G-Rb1 trên chóthực nghiệm. Phương pháp: định lượng G-Rb1 trong huyết tương chó bằng phương phápHPLC; chiết G-Rb1 từ huyết tương chó bằng phương pháp chiết pha rắn. Thiết kế nghiên cứu:bằng phương pháp chéo đôi đơn liều hai giai đoạn trên chó thực nghiệm; xác định các thông sốdược động học bằng phần mềm dược động học Kinetica Version 5.0. Kết quả: các thông sốdược động học (AUC0-∞, Cmax, Tmax, MRT...) và sinh khả dụng của G-Rb1 từ dạng pellet tươngđương với dạng cao Nhân sâm 2:1. Kết luận: trên chó thực nghiệm, sinh khả dụng, mức độ vàtốc độ hấp thu của G-Rb1 từ pellet Nhân sâm và cao Nhân sâm 2:1 tương đương nhau.* Từ khóa: G-Rb1; Pellet; Nhân sâm; Sinh khả dụng; Thông số dược động học.Evaluation of Bioavailability of G-Rb1 in Radix Ginseng Pellets onExperimental DogsSummaryObjectives: To evaluate bioavailability of radix ginseng pellets and pharmacokineticparameters (AUC0-∞, Cmax, Tmax , MRT...) of ginsenosid - Rb1 (G-Rb1) in experimental dogs.Methods: To quantify G-Rb1 in dogs plasma by HPLC; extraction of G-Rb1 in dogs plasma bysolid phase extraction; experimental design by a single-dose, cross-over design method inexperimental dogs. Kinetica Version 5.0 software was applied to evaluate pharmacokineticparameters. Results: The pharmacokinetic parameters (AUC0-∞, Cmax, Tmax, MRT...) andbioavailability of G-Rb1 in pellets were as equivalent as radix ginseng extract 2:1. Conclusion: Inthe experimental dogs, bioavailability, the extent of absorption and rate of absorption of G-Rb1in radix ginseng pellets were as equivalent as radix ginseng extract 2:1.* Key words: G-Rb1; Pellets; Gingseng; Bioavailability; Pharmacokinetic parameters.ĐẶT VẤN ĐỀNhân sâm (Radix Ginseng) là vị thuốcquý, có tác dụng tăng lực, sinh thích nghi,chống oxy hóa, kích thích hệ thần kinhtrung ương, làm tăng hoạt tính vận độngtự nhiên, chống mệt mỏi và bảo vệ tế bàogan [4, 5]. Thành phần hóa học có hoạttính sinh học của Nhân sâm là nhóm hợpchất ginsenosid có cấu trúc khungdammaram, chủ yếu là dẫn xuất củatriterpenoid. Trong đó, G-Rb1 là hoạt chấtcó hàm lượng cao trong Nhân sâm [3, 4, 7].* Trường Đại học Y Dược Cần Thơ** Học viện Quân yNgười phản hồi (Corresponding): Phạm Thành Suôl (suolpt@yahoo.com)Ngày nhận bài: 10/06/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 01/09/2016Ngày bài báo được đăng: 20/09/20165T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016Hiện nay trên thế giới, theo kinh nghiệmcổ truyền, người ta thường sử dụng Nhânsâm dưới dạng thuốc sắc, ngâm rượu,dịch chiết cồn… Tuy các dạng thuốc nàymang lại hiệu quả tốt khi sử dụng Nhânsâm, nhưng khó bảo quản, chưa đượctiêu chuẩn hóa chất lượng, khó vậnchuyển và chưa thuận tiện cho người sửdụng. Vì vậy, chúng tôi đã bào chế viênnang cứng pantogin mà thành phần chủyếu là pellet Nhân sâm. Vì pellet có nhiềuưu điểm như: nâng cao sinh khả dụngcủa dạng bào chế, không gây kích ứngniêm mạc dạ dày, phân tán tự do trongđường tiêu hóa, hấp thu thuốc ở mức tốiđa, đồng thời làm giảm dao động nồng độcực đại trong huyết tương [1, 6]. Để gópphần đánh giá khả năng hấp thu củaG-Rb1 trong pellet Nhân sâm, chúng tôitiến hành đánh giá sinh khả dụng củaG-Rb1 trong pellet Nhân sâm trên chóthực nghiệm.NGUYÊN VẬT LIỆU, ĐỐI TƯỢNG VÀPHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU1. Nguyên liệu, thiết bị và đối tượngnghiên cứu.* Dung môi, hóa chất:- Thuốc đối chiếu: cao Nhân sâm 2:1đạt TCCS (hàm lượng G-Rg1 0,7%).* Thiết bị và dụng cụ:- Máy HPLC (Hitachi, Nhật Bản).- Bộ chiết pha rắn SPE: Supelco (Mỹ).- Cân phân tích Sartorius: có độ chínhxác 0,1 mg (Đức).- Tủ lạnh sâu (-40oC): Sanyo MDF-236(Nhật Bản).- Các dụng cụ khác đạt tiêu chuẩndùng cho phân tích.- Phần mềm dược động học KineticaVersion 5.0.* Đối tượng nghiên cứu: chó ta, giốngđực khỏe mạnh, cân nặng từ 10 - 12 kg,đạt tiêu chuẩn thí nghiệm.2. Phương pháp nghiên cứu.* Định lượng nồng độ G-Rb1 tronghuyết tương chó:Định lượng nồng độ G-Rb1 tronghuyết tương chó bằng phương phápHPLC với chất chuẩn nội là digoxin [2].Trước khi đánh giá sinh khả dụng của GRb1 trong pellet Nhân sâm trên chó thựcnghiệm, chúng tôi thẩm định lại phươngpháp theo hướng dẫn của US-FDA [8].- G-Rb1 chuẩn: Hãng Wako đạt tiêuchuẩn BP 98 (Nhật).* Thiết kế nghiên cứu - bố trí thínghiệm:- Chất nội chuẩn digoxin: Hãng Merck,đạt tiêu chuẩn BP 98 (Nhật).- Phương pháp thiết kế chéo đôi, đơnliều, hai thuốc, hai giai đoạn.- Acetonitril: đạt tiêu chuẩn cho sắc kýlỏng hiệu năng cao (HPLC) (Merck, Đức).- Chó được theo dõi trước khi tiếnhành thí nghiệm 1 tuần, không cho ăntrước khi thí nghiệm ...