Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến dòng chảy thượng lưu lưu vực sông Đồng Nai

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) lên tài nguyên nước (TNN) thượng lưu lưu vực sông Đồng Nai. Mô hình thủy văn SWAT được sử dụng để mô phỏng dòng chảy lưu vực sông Đồng Nai, kết quả mô phỏng được đánh giá bằng các chỉ số thống kê R2 , NSE, PBIAS, RSR, kết quả cho thấy mô hình SWAT mô phỏng khá tốt dòng chảy cho khu vực nghiên cứu, với R2 tại trạm Tà Lài và Tà Pao là 0.76, trạm Phú Hiệp là 0.53 cho giai đoạn hiệu chỉnh, đối với giai đoạn kiểm định R2 tại trạm Tà Lài là 0.79, Tà Pao là 0.48, và Phú Hiệp là 0.7.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến dòng chảy thượng lưu lưu vực sông Đồng Nai Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 3 (1), 2017 ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẾN DÒNG CHẢY THƯỢNG LƯU LƯU VỰC SÔNG ĐỒNG NAI Đỗ Quang Lĩnh1*, Phạm Thị Thảo Nhi1, Lưu Thị Thúy Hằng2 1 Viện Môi trường và Tài nguyên, ĐHQG TP.HCM 2 Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam *Tác giả liên lạc: doqlinh@gmail.com (Ngày nhận bài: 22/03/2017; Ngày duyệt đăng: 08/05/2017) TÓM TẮT Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) lên tài nguyên nước (TNN) thượng lưu lưu vực sông Đồng Nai. Mô hình thủy văn SWAT được sử dụng để mô phỏng dòng chảy lưu vực sông Đồng Nai, kết quả mô phỏng được đánh giá bằng các chỉ số thống kê R2, NSE, PBIAS, RSR, kết quả cho thấy mô hình SWAT mô phỏng khá tốt dòng chảy cho khu vực nghiên cứu, với R2 tại trạm Tà Lài và Tà Pao là 0.76, trạm Phú Hiệp là 0.53 cho giai đoạn hiệu chỉnh, đối với giai đoạn kiểm định R2 tại trạm Tà Lài là 0.79, Tà Pao là 0.48, và Phú Hiệp là 0.7. Kịch bản BĐKH cho lượng mưa và nhiệt độ được xây dựng bằng công cụ chi tiết hóa thống kê SDSM được xây dựng cho 3 kịch bản phát thải RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5 với 3 giai đoạn tương lai là 2015-2040, 2045-2070 và 2075-2100. Tác động của BĐKH lên TNN ở khu vực nghiên cứu được đánh giá bằng việc so sánh sự thay đổi dòng chảy giữa giai đoạn hiện tại (1980-2005) và tương lai. Kết quả mô phỏng cho thấy dưới tác động của BĐKH lưu lượng dòng chảy cả 3 kịch bản RCP có xu hướng giảm vào mùa mưa và tăng vào mùa khô. Kết quả của nghiên cứu này có thể giúp các nhà quản lý trong xây dựng chiến lược quản lý TNN dưới ảnh hưởng của BĐKH. Từ khóa: Biến đổi khí hậu, chi tiết hóa thống kê, dòng chảy, SWAT, SDSM. IMPACTS OF CLIMATE CHANGE ON STREAMFLOW IN THE UPSTREAM DONG NAI RIVER BASIN Do Quang Linh1*, Pham Thi Thao Nhi1, Luu Thi Thuy Hang2 1 Institute for Environment and Resources, VNU-HCM 2 Southern Institute of Water Resources Research *Corresponding author: doqlinh@gmail.com ABSTRACT The objective of this study was to simulate the hydrologic characteristic using the SWAT model (Soil and Water Analysis Tool) in upstream Dong Nai River Basin. The model performance has been assessed by three statistical indices, including coefficient correlation (R2), Nash-Sutcliffe efficient coefficient (NSE) and percentage Bias (PBIAS). The results showed that SWAT model was calibrated satisfactorily for simulating the streamflow, with R2 at Ta Lai and Ta Pao stations were 0.76 and Phu Hiep station was 0.53 for calibrate, for R2 at Ta Lai station was 0.79, at Ta Pao was 0.48 and Phu Hiep is 0.7. Climate change scenarios for precipitation and temperature were simualated using the SDSM statistical downscaling tool simulated for three RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5 emission scenarios with three future scenarios: 2015- 2040, 2045- 2070 and 2075-2100. The impact of climate change on the Dong Nai river basin is 27 Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 3 (1), 2017 assessed by comparing the flow changes between the present period (1980-2005) and the future, the simulation results show that under the impact of climate change, the flow of three RCPs scenarios tends to decrease in rainy season and increase in dry season. The results of this study can help managers to develop strategies to manage water resources under the influence of climate change. Keywords: Climate change, statistical downscaling, discharge, SWAT, SDSM. TỔNG QUAN việc nghiên cứu đánh giá các thay đổi về Tài nguyên nước trên thế giới nói chung và TNN tại lưu vực này trong bối cảnh xét Việt Nam nói riêng hiện nay đang phải đối đến tác động của BĐKH trong tương lai. mặt với những áp lực gay gắt từ nhiều yếu Với vị trí khu vực nghiên cứu là thượng tố, đặc biệt là Biến đổi khí hậu. BĐKH sẽ lưu lưu vực sông Đồng Nai, ảnh hưởng làm cho dòng chảy sông ngòi thay đổi về trực tiếp đến TNN của cả lưu vực, do đó lượng và sự phân bố theo thời gian, vùng cần có những nghiên cứu để đưa ra những lãnh thổ. Tác động của BĐKH đến dòng giải pháp phù hợp nhằm bảo vệ nguồn chảy năm rất khác nhau giữa các vùng/ hệ nước và đảm bảo cấp nước cho đời sống và thống sông trên lãnh thổ Việt Nam. Theo sản xuất của vùng. Kết quả của nghiên báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cứu này có thể là tài liệu tham khảo (2011), trong những năm vừa qua, nhiệt độ cho các nhà hoạch định chính sách ...