Đạo Tin lành và sự biến đổi văn hóa của người Gia Rai dưới góc nhìn văn hóa

Đạo Tin lành đã có ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống văn hóa của người Gia Rai, một trong những dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Sự du nhập của đạo Tin lành không chỉ mang lại những thay đổi trong tín ngưỡng mà còn tác động đến phong tục, tập quán, và lối sống của cộng đồng này. Qua quá trình tiếp nhận và thích ứng, người Gia Rai đã thể hiện sự linh hoạt trong việc kết hợp giữa giá trị truyền thống và những yếu tố mới từ đạo Tin lành. Bài viết này sẽ khám phá sự biến đổi văn hóa của người Gia Rai dưới góc nhìn văn hóa, từ đó làm nổi bật những thay đổi tích cực và thách thức mà họ phải đối mặt trong bối cảnh hiện đại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đạo Tin lành và sự biến đổi văn hóa của người Gia Rai dưới góc nhìn văn hóa20 NGHIÊN CỨU - TRAO Đổl Kinh, đến nay có 90 ngàn tín đồ. Đạo Phật dù cũng đã chú trọng phát triển vào vùngĐẠO TIN LÀNH VÀ đồng bào dân tộc thiểu số nhưng kết quả rấts ự BIÊN ĐÔI VĂN HOÁ hạn chế. Đạo Công giáo đi cùng người Pháp vào Gia Lai từ năm 1908, đến nay cóCỦA NGƯỜI GIA RẠI khoảng 90.767 tín đồ. Đến sau là đạo Tin lành vào những năm 1940 và cũng cố gắngDưứl Gúc NHÌN VÃN HOÁ mở rộng phạm vi ảnh hưởng nhưng kết quả rất hạn chế, chỉ đến những năm 1954 - 1975TRẦN THỊ MỸ HẰNG nhờ sự giúp đỡ của người Mỹ sự mở rộng phạm vi ảnh hưởng của đạo Tin lành mới ân tộc Gia Rai là một ừong bốn dân đạt nhiều kết quả, tập trung chủ yếu ở vùng tộc thiểu số có số dân đông ở Tây đồng bào thiểu số. Năm 1975 có gần 30Nguyên, cu trú chủ yếu trên địa bàn phía ngàn tín đồ, thế nhưng đến nay theo thốngnam tỉnh Gia Lai, bắc Đắk Lắk, tây Phú kê không đầy đủ, toàn tỉnh Gia Lai đã gầnYên. Đây là một dân tộc có truyền thống 100 ngàn tín đồ theo Tin lành, tức chỉ sauvăn hoá và hệ thống luật tục khá hoàn chỉnh hơn 30 năm đã tăng gấp ba lần, một sự tănglâu đời, khá chặt chẽ, nghiêm khắc kết họp trưởng ngoạn mục mà không một tôn giáovới vai trò thủ lĩnh già làng tạo nên những nào làm được. Thậm chí nhiều tín đồ Côngnét đặc trưng riêng có. Tín ngưỡng của dân giáo chuyển sang gia nhập đạo Tin lành. Từtộc Gia Rai từ lâu là tín ngưỡng cổ truyền, khi gia nhập đạo Tin lành nhiều sinh hoạtđa thần với quan niệm vạn vật hữu linh - cộng đồng của các làng đồng bào Gia Raimọi sự vật hiện tượng đều có linh hồn. Thế cũng thay đổi rõ rệt, nhiều mặt đã tác độngnhưng những thập kỉ vừa qua, bản sắc văn mạnh mẽ đến bản sắc văn hoá cổ truyền đãhoá của người Gia Rai đã có sự biến đổi được thiết lập hàng ngàn năm tưởng chừngnhanh chóng. Sự biến đổi văn hoá của không thể nào biến đổi được, nhưng đã biếnngười Gia Rai do nhiều yếu tố tác động như đổi sâu sắc. Vì sao đạo Tin lành phát triểnmôi trường thay đổi, chính sách của nhà nhanh và tác động mạnh mẽ đến bản sắcnước, khoa học công nghệ, kinh tế, văn hoá, văn hoá người Gia Rai, trước hết chúng tagiao lưu các dân tộ c .. .Trong đó nhân tố tôn cần nghiên cứu cách tiếp cận của đạo Tingiáo cũng đặt ra nhiều vấn đề, đồng bào Gia lành vào vùng Gia Rai.Rai là một trong những dân tộc có số người Trước đây, đạo Tin lành được tập trungtham gia tín đồ Tin lành đông với tốc độ phát triển trong tầng lóp trung lưu, trí thức,khá nhanh, có noi cà làng, cả xã theo đạo thương gia, các nhà hoạt động xã hội, vìnày. nhóm này dễ đi đến nắm quyền chi phối xã Ở tỉnh Gia Lai hiện có ba tôn giáo có hội, từ đó tạo điều kiện mở rộng phạm vitín đồ đông là đạo Phật, đạo Công giáo và ảnh hưởng nhưng kết quả hạn chế. Nhữngđạo Tin lành. Qua tìm hiểu cho thấy đạo thập niên gân đây, đạo Tin lành tập trungPhật đi cùng dân tộc Kinh vào Gia Lai rất phát triển vào vùng đồng bào thiểu số vàsớm và phát triển trong cộng đồng người nông thôn, người nghèo. Các đối tượng nàyTẠP CHÍ VHDG SỐ 3/2011 21rất khó khăn trong cuộc sống và là đối thức văn hoá dân gian, lễ h ộ i... qua truyềntượng bị ảnh hưởng nhiều nhất khi có thiên miệng, mỗi ngày học một câu, nhớ một điềutai, dịch bệnh, chiến tranh, cơ chế quản lí người không biết chữ cũng học được thánhkinh tế xã hội, sự thất bại trong sản xuất kinh, dần dần người Gia Rai nhớ thánh kinhkinh doanh,... Do vậy, họ rất cần được chia hơn nhớ phong tục, tập quán, lịch sử, vănsẻ, nhất là đời sống tâm linh. Đây cũng là hoá dân tộc mình. Nhiều người trở thànhnhững người ít có điều kiện học tập, thiếu những quyển kinh thánh di động, lan truyềnkiến thức khoa học nên dễ bị thuyết phục trong cộng đồng Gia Rai. Họ thành thạotrước các giáo lí Tin lành. Họ gia nhập vào giáo luật và sống theo giáo luật thay luậtTin lành và gia nhập đạo bằng nhiều cách tục. Nhớ các thánh thay vì nhớ các thần, cáctừ vô thức đến ý thức. Cách tiếp cận của Yàng (thần núi, thần lửa, thần nước...),đạo Tin lành với quần chúng cũng rất đa thạo các ngày lễ thánh Tin lành hơn lễ hộidạng theo kiểu vết dầu loang từ người này dân tộc Gia Rai. Người theo đạo Tin lànhđến người khác thông qua quan hệ gia đình, không được uống rượu nên rượu cần bỏ đi.bạn bè, dòng họ, làng xóm, thông qua các Thích hát kinh thánh dưới dạng dân ca nênhoạt động hướng dẫn sản xuất giống nhau, nhớ thánh kinh quên lời cổ dân ca. Hành lễxoá đói giảm nghèo... Khi có kết quả thì theo giáo luật thay lễ phong tục, chẳng hạnkết quả đó do Chúa ban cho nên phải khi gia đình có người chết mời chấp sự,thường xuyên cầu nguyện Chúa. Đồng bào mục sư đến làm lễ đưa chân, lễ an táng thaythiểu số, nông dân, người nghèo là thành vì làm lễ cúng m a ...phần có số đông trong xã hội nên số lượngTín đồ Tin lành đã phát triển nhanh chóng. Các lễ pơ thi (bỏ mả), cúng nhà mới, cúng lúa mới, cú ...