Đau dây thần kinh liên sườn và thuốc chữa

Đau thần kinh liên sườn là hội chứng bệnh lý hay gặp. Đau thần kinh liên sườn do nhiều nguyên nhân gây nên, cũng có khi không tìm thấy nguyên nhân gọi là đau thần kinh liên sườn tiên phát. Thuật ngữ thần kinh liên sườn là chỉ các dây thần kinh xuất phát từ đoạn tủy ngực D1 - D12. Rễ thần kinh tủy ngực sau khi qua lỗ ghép chia thành hai nhánh: nhánh sau (còn gọi là nhánh lưng) chi phối cho da và cơ lưng; nhánh trước (còn gọi là nhánh bụng) chi phối cho...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đau dây thần kinh liên sườn và thuốc chữa Đau dây thần kinh liên sườn và thuốc chữa Đau thần kinh liên sườn là hội chứng bệnh lý hay gặp. Đau thầnkinh liên sườn do nhiều nguyên nhân gây nên, cũng có khi không tìmthấy nguyên nhân gọi là đau thần kinh liên sườn tiên phát. Thuật ngữ thần kinh liên sườn là chỉ các dây thần kinh xuất phát từđoạn tủy ngực D1 - D12. Rễ thần kinh tủy ngực sau khi qua lỗ ghép chiathành hai nhánh: nhánh sau (còn gọi là nhánh lưng) chi phối cho da và cơlưng; nhánh trước (còn gọi là nhánh bụng) chi phối cho da, cơ phía trướcbụng và ngực, đây chính là dây thần kinh liên sườn. Sau khi tách khỏi rễ chung, dây thần kinh liên sườn cùng với mạchmáu tạo thành bó mạch, thần kinh gian sườn nằm ở bờ dưới của mỗi xươngsườn. Vì liên quan của nó như vậy nên các bệnh lý của tủy sống, cột sống,xương sườn và thành ngực đều có thể ảnh hưởng trực tiếp tới dây thần kinhliên sườn. Hơn nữa các dây thần kinh liên sườn cũng là các dây thần kinhnằm ở nông nên dễ bị tác động của các yếu tố ngoại cảnh. Đau dây thần kinh liên sườn do nhiều nguyên nhân gây nên. Sau đâylà một số nguyên nhân hay gặp : Do thoái hóa cột sống: thường gặp ở người cao tuổi, tính chất khu trúthường không rõ ràng. Tính chất đau là ê ẩm, không cấp tính, kèm theo đauâm ỉ cột sống ngực cả khi nghỉ và khi vận động, ấn vào điểm cạnh sống haibên (cách chính giữa cột sống 2-3cm) bệnh nhân thấy tức nhẹ và dễ chịu. Do lao cột sống hoặc ung thư cột sống: thường gặp ở những ngườituổi trung niên trở lên, bệnh diễn biến nặng, khu trú tại vùng cột sống bị tổnthương. Tính chất đau là đau chói cả hai bên sườn, có khi đau như đánh đai,như bó chặt lấy ngực hoặc bụng bệnh nhân, dễ chẩn đoán nhầm với cơn đauthắt ngực hoặc dạ dày. Ấn cột sống sẽ có điểm đau chói, bệnh nhân đau liêntục suốt ngày đêm, tăng khi thay đổi tư thế hoặc vận động. Bệnh nhân có cáctriệu chứng toàn thân nặng như hội chứng nhiễm độc lao (sốt về chiều, mệtmỏi, sút cân...). Có thể thấy biến dạng cột sống nếu ở giai đoạn nặng... Do bệnh lý tủy sống: đau dây thần kinh liên sườn thường là triệuchứng sớm của u rễ thần kinh, u ngoại tủy. Tính chất của nó thường đau mộtbên, khu trú rõ, đau kiểu đánh đai ở một bên sườn. Khám cột sống khôngthấy đau rõ ràng. Do chấn thương cột sống: phải có yếu tố chấn thương. Đau dây thần kinh liên sườn ở các bệnh lý cột sống, tủy sống thườnglà các triệu chứng sớm nên nếu được phát hiện sẽ có giá trị chẩn đoán sớmcác bệnh lý trên. Nếu ở giai đoạn muộn thì đau dây thần kinh liên sườn chỉlà triệu chứng phụ. Bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại,người ta có thể phát hiện được sớm các bệnh lý cột sống, tủy sống. Đau dây thần kinh liên sườn do nhiễm khuẩn: hay gặp nhất là đau dâythần kinh liên sườn do zona với biểu hiện qua 2 giai đoạn: giai đoạn cấpthường khởi phát bằng đau rát một mảng sườn, sau một, hai ngày thấy đỏ da,xuất hiện các mụn nước và xu hướng lan rộng theo phạm vi phân bố của dâythần kinh liên sườn. Bệnh nhân thấy ngứa và đau rát như bỏng, rất khó chịu,bệnh nhân không dám để cho vùng tổn thương tiếp xúc với quần áo, sờ mócó thể có sốt, mệt mỏi. Sau khoảng một tuần tổn thương khô, bong vảy, đểlại sẹo và chuyển sang giai đoạn di chứng. Bệnh nhân thấy đau rát ở vùngtổn thương một thời gian, có khi kéo dài hàng tháng, nhất là ở người caotuổi. Đau dây thần kinh liên sườn tiên phát: một số tác giả cho là do lạnhhoặc do vận động sai tư thế hoặc quá tầm. Bệnh nhân xuất hiện đau ở vùngcạnh sống hoặc vùng liên sống - bả vai, có thể đau một hoặc hai bên, đau lantheo khoang liên sườn ra phía trước, đau âm ỉ cả ngày và đêm, đau khi hítthở sâu, thay đổi tư thế, ho, hắt hơi. Bệnh nhân đau tăng thường nhầm vớibệnh lý của phổi. Ấn vùng cạnh sống tương ứng với khe gian đốt bệnh nhânthấy đau tức, đôi khi lan theo đường đi của dây thần kinh liên sườn. Da vùngđau không có biểu hiện tổn thương. Các xét nghiệm cho kết quả bìnhthường. - Các nguyên nhân khác như đái tháo đường, nhiễm độc, viêm đa dâythần kinh ít gặp tổn thương dây thần kinh liên sườn. Điều trị đau thần kinh liên sườn Trước hết cần điều trị nguyên nhân gây đau. Nếu là đau dây thần kinh liên sườn tiên phát có thể tham khảo phácđồ sau: + Thuốc giảm đau thông thường như paracetamol, diclofenac... Cácthuốc này có ưu điểm là rẻ tiền, dễ mua nhưng hiệu quả kém, có hại cho ganvà có thể gây viêm loét đường tiêu hóa. Cần thận trọng dùng paracetamolcho người có tiền sử bệnh lý gan, nghiện rượu... Diclofenac không dùng chongười có tiền sử viêm loét dạ dày - tá tràng. Thuốc uống sau bữa ăn, chialàm 2- 3 lần trong ngày. + Thuốc điều trị đau thần kinh: nhóm gabapentin. Bản chất là cácthuốc chống co giật, nhưng được phát hiện có tác dụng giảm đau trong cáctrường hợp có tổn thương dây, rễ thần ...