Dấu !? - Thú vị của báo Việt

Trong các dấu chấm câu báo chí hay dùng, tôi thích nhất là dấu “(!?)”. Đó là lời nhận xét của anh chàng Joseph Ruelle (tên thân mật là Joe)- người Canada sống và làm việc lâu năm tại Việt Nam. Dưới đây là bài viết của Joe: Mở ngoặc, dấu chấm than, dấu chấm hỏi, đóng ngoặc. Cá tính, thú vị, khéo léo, đặc trưng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dấu "!?" - Thú vị của báo Việt Dấu !? - Thú vị của báo ViệtTrong các dấu chấm câu báo chí hay dùng, tôi thích nhất là dấu“(!?)”. Đó là lời nhận xét của anh chàng Joseph Ruelle (tên thânmật là Joe)- người Canada sống và làm việc lâu năm tại ViệtNam. Dưới đây là bài viết của Joe:Mở ngoặc, dấu chấm than, dấu chấm hỏi, đóng ngoặc. Cá tính,thú vị, khéo léo, đặc trưng.Tôi lấy ví dụ, một bài báo gần đây viết về chuyện hai anh bị côngan thị trấn Tào Xuyên, Thanh Hóa bắt giữ và đòi 7,5 triệu vì tộiăn cháo quên mang giấy tờ, trong đó có đoạn phỏng vấn ôngDương Văn Thái, Trưởng công an thị trấn:“Sự việc ông Lê Quang Long – Phó công an thị trấn và ôngDương Công Thịnh lấy tiền của anh Khánh và anh Ngọc tổng cả7,5 triệu đồng một cách không giấy tờ gì tại trụ sở công an thịtrấn là có thật.”... Ông Thái cho biết thêm, “Việc mấy anh công annày làm là sai rồi. Các anh đó hiểu biết chưa được nhiều, các anhthông cảm bỏ qua cho (!?)”.Hay ví dụ này, lấy từ bài viết về vụ công ty Vedan nhận giảithưởng vì sức khỏe cộng đồng:Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển thương hiệu và chất lượngTP.HCM (NATUSI) Nguyễn Thị Sinh lại còn lý giải có thể do lu bunên MC xướng nhầm tên của Vedan vào danh sách các doanhnghiệp được kêu tên lên nhận giải (!?).Tôi rất ủng hộ mấy cái “(!?)” này. Mặc dù không tử tế lắm (hơi “áothun, dép Lào) nhưng mỗi lần thấy xuất hiện tôi thấy vui. Trongđầu tôi vang tiếng phóng viên nói “Bị điên à? Bị hâm à? Trời ơi aidạy bạn chém gió giỏi thế?”Đó là nói mạnh. Nói một cách nhẹ nhàng thì mỗi lần gặp một“(!?)”, ít nhất tôi có cảm giác phóng viên đang nghĩ: “Thật là khótin. Thật là khó chấp nhận”. Đó là cách duy nhất phóng viên cóthể nhận xét chủ quan về một câu phát ngôn lố bịch mà khôngviết rõ trong bài: “thật là một câu phát ngôn lố bịch”. Rất chủ quannhưng vẫn không quá mức tờ báo cho phép – vì chỉ là vài dấuchấm câu thôi ấy mà. (Thậm chí gõ “(!?)” vào Google sẽ không rakết quả vì hệ thống Google không chấp nhận “(!?)” là một từ.)Thỉnh thoảng phóng viên sẽ ghép (!?) vào cuối tiêu đề bài luôn:Cáu, bực tức, HH Trái đất sáng tạo “Miss Aozai” (!?)Hải quan để lọt 1.800 tấn dầu ăn nhập lậu (!?)Chủ tịch VFF chưa biết HN T&T vô địch V.League (!?)Đảng ủy phường không có chủ trương xin hỗ trợ (!?)“Miss “Aozai” hả? Điên à? Hâm à?” Quan điểm của phóng viên vềnội dung bài rất rõ ràng; đọc xong tiêu đề tôi biết ngay bài mangtính chủ quan. Tôi hình dung phóng viên đứng nhìn hộp giảithưởng in chữ “aozai” đó, rồi ngất tại chỗ, xe cấp cứu đến, cácanh mặc áo trắng cho thở ôxy, hỏi có ai biết cô này quê quán ởđâu.Một “(?!)” để ở vị trí chiến lược có thể thay đổi hoàn toàn màu sắccủa bài viết.Anh Joe cho biết thêm: “Tôi muốn trở thành huyền thoại vănchương.”Khác hẳn với:Anh Joe cho biết thêm: “Tôi muốn trở thành huyền thoại vănchương (!?)”Câu đầu tiên độc giả sẽ hiểu đó là sự mong muốn của anh Joe,còn thành công hay không là do khả năng và nỗ lực của anh Joethôi. Câu thứ hai độc giả sẽ hiểu rất khác: đó là sự mong muốncủa thằng Joe; rất tiếc sự mong muốn ấy sẽ không bao giờ thànhthật. Thằng này viết văn dở quá, tệ quá, nó cứ tưởng mình là aivậy?Trong trường hợp đó, “(!?)” đồng nghĩa với “tưởng bở”.Có một số tờ báo Việt Nam tuyệt đối hạn chế sử dụng “(!?)” đểgiữ phong độ, uy tín. Chính vì tính chất chủ quan nên các tờ báovà phóng viên quyết định có sử dụng phải cẩn thận. Lời phátngôn hay trường hợp mô tả phải thực sự lố bịch, nhân vật liênquan phải sai quan điểm một cách khó phủ nhận. Ở nhiều nướcphương Tây dùng sai “(!?)” là trường hợp có thể kiện được, khảnăng thắng khá cao. (Chỉ là lý thuyết vì tiếng Anh chủ yếu khôngdùng.) Biết đâu không lâu nữa sẽ có vụ kiện ở Việt Nam liên quanđến người nổi tiếng bị “(!?)”.Mà trong các bài viết về vụ kiện ấy, biết đâu một số phóng viên sẽvừa cố tình làm minh bạch chuyện đã xảy ra, vừa vô tình gâychuyện mới:Anh Joe cho biết thêm “Tôi kiện blogger changtraidochat vì hànhđộng ngoặc-dấu-dấu-ngoặc vô căn cứ không phải để tạo scandalđánh bóng tên tuổi mà vì tôi tin vào phát luật. Nếu thắng tôi sẽ sửdụng hết số tiền ấy để ủng hộ các trẻ em mồ côi (!?)”Một số (!?) thú vịTiêu đề bài: Màng trinh giả rao bán nhan nhản trên mạng VNTrích đoạn: Anh Tuấn, nhân viên thiết kế tại phố Lê Văn Hưukhông giấu được sự ngại ngần: Con gái ngày nay đã không cònnhư xưa, sống dễ dãi, buông thả mà việc kinh doanh màng trinhnhân tạo còn rầm rộ thì con gái Việt Nam rồi sẽ ra sao? Tất cả sẽthay đổi hoàn toàn. Sự thỏa chí chơi bời, sự lừa dối sẽ làm mất đihình ảnh con gái Việt Nam, thuần phong mỹ tục ở đâu (!?). - VTCđăng ngày 24/9/2010.Tiêu đề bài: “Dị nhân dự đoán thời tiết HN đúng hơn Trung tâmKTTV?Hầu hết các đệ tử và thành viên trên Diễn đàn Lý học ĐôngPhương cũng cho rằng, các nơi khác mưa là bình thường, khuvực tổ chức khai mạc Đại lễ không mưa mới đáng nói. Do vậy,nhiều th ...