Dạy học sinh học 8 (THCS) theo định hướng giáo dục STEM

Bên cạnh việc trình bày quy trình vận dụng mô hình giáo dục STEM vào dạy học Sinh học 8 (Xây dựng các chủ đề phù hợp, ứng với các mức độ người học cần đạt được; Lựa chọn một số nội dung trong chương trình có thể tổ chức dạy học theo định hướng giáo dục STEM; Xác định mục tiêu dạy học của chủ đề; Thiết kế các hoạt động STEM và Tổ chức dạy học và đánh giá). Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dạy học sinh học 8 (THCS) theo định hướng giáo dục STEMDẠY HỌC SINH HỌC 8 (THCS)THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM PGS.TS. Nguyễn Thế Hưng1 Lê Thùy Linh2 Tóm tắt: Bên cạnh việc trình bày quy trình vận dụng mô hình giáo dục STEM vào dạy học Sinh học 8 (Xây dựng các chủ đề phù hợp, ứng với các mức độ người học cần đạt được; Lựa chọn một số nội dung trong chương trình có thể tổ chức dạy học theo định hướng giáo dục STEM; Xác định mục tiêu dạy học của chủ đề; Thiết kế các hoạt động STEM và Tổ chức dạy học và đánh giá), thì bài viết còn đưa ra các ví dụ minh họa sinh động minh chứng cho nhận định: “Dạy học Sinh học 8 theo định hướng giáo dục STEM không chỉ tạo được hứng thú cho người học mà còn rất có hiệu quả trong việc giúp người học phát triển được một số năng lực (năng lực tư duy, năng lực nghiên cứu khoa học, năng lực giải quyết vấn đề...) và nâng cao chất lượng dạy học”. Từ khóa: STEM; Kỹ năng STEM; Giáo dục STEM; Dạy học Sinh học 8; Phát triển năng lực...1. Đặt vấn đề Hiện nay, giáo dục hiện đại đang dần chuyển từ dạy học tiếp cận nội dungsang dạy học tiếp cận năng lực. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa với yêu cầungày càng cao về chất lượng nguồn nhân lực, thì việc trang bị cho người học nhữngkỹ năng cần thiết là hết sức quan trọng. Dạy học theo định hướng giáo dục STEMhướng đến phát triển năng lực liên quan đến các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹthuật và Toán học được coi là một trong những định hướng trong giáo dục – đào tạo.Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nước ta đang có chủ trương đổi mới cănbản, toàn diện giáo dục [1]. Bài viết này trình bày quy trình và cách tổ chức hoạt động dạy học cũng nhưcác phương thức kiểm tra - đánh giá kết quả học tập của người học trong dạy họcSinh học 8 (THCS) theo định hướng giáo dục STEM.1 Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.2 Trường THCS, THPT Đoàn Thị Điểm Greenfield, Văn Giang, Hưng Yên.Phần 1. TRIẾT LÝ, MÔ THỨC, PHƯƠNG THỨC GIÁO DỤC THEO ĐỊNH HƯỚNG 4.0 692. Kết quả nghiên cứu và thảo luận2.1. Cơ sở khoa học của giáo dục STEM STEM là cách viết tắt của Science (Khoa học) - Technology (Công nghệ) -Engineering (Kĩ thuật) - Mathematics (Toán). Định hướng giáo dục STEM đã vàđang được giảng dạy trong các nhà trường Phổ thông tại nhiều quốc gia trên thế giới[2]. Cho đến nay, có rất nhiều quan điểm và cách định nghĩa STEM khác nhau. Tuynhiên, hầu hết các nhà giáo dục học đều cho rằng giáo dục STEM là một cách tiếpcận liên môn trong học tập, ở đó những khái niệm học thuật chính xác được kết hợpvới bài học thực tiễn khi học sinh vận dụng Khoa học, Công nghệ, Kĩ thuật và Toánhọc trong một bối cảnh cụ thể, tạo nên sự kết nối giữa nhà trường, cộng đồng... [3]. Môi trường học tập của giáo dục STEM giúp người học có cách tư duy khoahọc, vận dụng được khả năng tính toán thành thạo với kiến thức khoa học để giảiquyết các vấn đề thực tiễn [4]. Khác với dạy học đơn môn, dạy học tích hợp tạo mối liên hệ bằng sự kết nốicác môn học với nhau. Tuy nhiên sự tích hợp ở đây là sự thống nhất chứ không phảicộng gộp. Do vậy các kiến thức được tổ chức một cách hiệu quả [5].2.2. Dạy học Sinh học 8 theo định hướng giáo dục STEM  Quy trình thiết kế và tổ chức dạy học: Quy trình dạy học Sinh học 8 theo định hướng giáo dục STEM có thể được chiathành các bước chủ yếu sau đây (Hình 1): Kỷ yếu Hội thảo quốc tế70 Các vấn đề mới trong khoa học giáo dục: tiếp cận liên ngành và xuyên ngành Lựa chọn chủ đề dạy học Định hướng sản phẩm STEM Xác định nội dung kiến thức STEM cần giải quyết Xây dựng hệ thống câu hỏi định hướng Xây dựng mục tiêu dạy học của chủ đề Thiết kế các hoạt động STEM Lập kế hoạch dạy học Tổ chức dạy học Xây dựng nội dung và hình thức kiểm tra đánh giá Phản hồi, bổ sung, chỉnh sửa chủ đề hoàn thiện Hình 1. Quy trình thiết kế và tổ chức dạy học Sinh học 8 theo định hướng giáo dục STEM Bước 1: Lựa chọn chủ đề dạy học Người dạy cần đưa ra được một số kiến thức cốt lõi về Khoa học, Công nghệ,Kỹ thuật và Toán học. Từ đó tìm điểm chung trong nội dung chương trình để có thểliên kết hoặc từ một chủ đề phân tích thành các nội dung STEM. Khi đã xây dựngđược mạch nội dung chính của chủ đề, giáo viên cần kết nối nội dung đó với cácsản phẩm, ứng dụng thực tế và xác định kiến thức thuộc các môn học STEM để giảiquyết vấn đề.Phần 1. TRIẾT LÝ, MÔ THỨC, PHƯƠNG THỨC GIÁO DỤ ...