Đề cương sinh thái học

- Khái niệm:Sinh thái học là khoa học nghiên cứu về quy luậtcác quá trình phân bố, sự đa dạng của sinh vật và sự tương táccủa chúng, nghiên cứu sự di chuyển và chuyển hóa vật chất vànăng lượng qua các sinh vật trong sinh quyển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương sinh thái học Câu 1: Sinh thái học là gì? Mục đích, nội dung, phương pháp nghiêncứu và ý nghĩa của việc nghiên cứu STH?Trả Lời: - Khái niệm: Sinh thái học là khoa học nghiên cứu về quy luậtcác quá trình phân bố, sự đa dạng của sinh vật và sự tương táccủa chúng, nghiên cứu sự di chuyển và chuyển hóa vật chất vànăng lượng qua các sinh vật trong sinh quyển.→Sinh thái học là một KH cơ bản trong SV học, ng/c các mqh của SV - Mục đích:* Tìm hiểu các hiện tượng của thế giới sinh vật và môi trường xungquanh* Cơ sở sinh thái học và ứng dụng của nó trong lĩnh vực bảo vệ môitrường.* Ô nhiễn môi trường và những hệ quả về sinh thái khi dân số gia tăng?* Những đặc điểm của xã hội loài người trong hệ sinh thái - Phương pháp nghiên cứu:* Nghiên cứu thực địa: Quan sát, đo đạc, thumẫu, ghi chép...* Nghiên cứu trong PTN: tìm hiểu những khíacạnh về các chỉ số hđộng chức năng của cơthể hay tập tính của sinh vật dưới t/đ của 1hay 1 số yếu tố môi trường 1 cách tương đốibiệt lập.* PP mô phỏng: mô hình hóa các quá trình tựnhiên, tính toán dạng vật chất và năng lượngdựa trên công cụ là toán học và thông tinđược xử lý trên máy tính. - Ý nghĩa của việc nghiên cứu:- Nâng cao năng suất vật nuôi và cây trồng trên cơ sở cải tạođiều kiện sống của chúng.- Hạn chế và tiêu diệt các địch hại, bảo vệ đời sống cho vậtnuôi, cây trồng và đời sống của con người.- Thuần hóa và di giống các loài sinh vật.- Khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên, duy trì sự đa dạngsinh học và phát triển bền vững.- Bảo vệ và cải tạo môi trường sống cho con người và cácloài sinh vật. Câu 2: Quần thể là gì? Có mấy loại quần thể, trong tự nhiên các sinhvật sự phân bố theo hình thức nào là chủ yếu, tại sao? Trả Lời: - Khái niệm:Quần thể là nhóm cá thể cùng một loài hoặc dưới loài, khácnhau về giới tính; về tuổi và về kích thước, phân bố trongvùng phân bố của loài, chúng có khả năng giao phối tự do vớinhau (trừ dạng sinh sản vô tính) để sinh ra các thế hệ mớihữu thụ.- Sự phân bố* Phân bố đều khi điều kiện môi trường đồng nhất, các cá thể có tính lãnhthổ cao. Dạng phân bố này hiếm gặp trong tự nhiên.* Phân bố theo nhóm khi điều kiện môi trường không đồng nhất, các cáthể có xu hướng tụ lại với nhau. Dạng phân bố này hay gặp trong tựnhiên.* Phân bố ngẫu nhiên là dạng trung gian của hai dạng trên, khi đi ều ki ệnmôi trường đồng nhất, các cá thể không có tính lãnh thổ cao cũng khôngcó xu hướng tụ lại. Dạng phân bố này cũng ít gặp trong tự nhiên.Câu 3: Quần xã là gì? Sự phân tầng trong qu ần xã là gì? Nguyên nhânvà ý nghĩa của sự phân tầng?Trả Lời:- Định nghĩa: Quần xã sinh vật là tập hợp các quần thể thuộc nhiều loài, phân bố trongmột sinh cảnh xác định, ở đấy chúng có quan hệ với nhau và với môitrường để tồn tại và phát triển một cách ổn định theo thời gian.- Đặc trưng về cấu trúc phân tầng - Bất cứ quần xã nào cũng có một cấu trúc đặc trưng ứng với sự phân bố cá thể các loài khác nhau theo chiều ngang và theo chiều thẳng đứng. - Phân tầng theo chiều thẳng đứng:sự phân tầng theo chiều thẳng đứng thể hiện rõ nhất ở các quần xã ở rừng, ở vườn, ở trong nước. - Ví dụ: - + Rừng nhiệt đới thường có năm tầng, trong đó có 2 - 3 tầng cây gỗ lớn, 1 tầng cây bụi thấp, 1 tầng cỏ và dương xỉ - + Vườn cây thường có 4 tầng: - Tầng A ( tầng vượt tán, tầng cao nhất): > 10m - Tầng B (tầng trung bình): 5 - 10m - Tầng C (tầng thấp): 1 - 5m - Tầng D (tầng sát mặt đất): 0 - 1m - Sự phân tầng theo chiều ngang:sự phân tầng theo chiều ngang có thể gặp trong các quần xã ở biển, sông, hồ, vườn nhà.. - Ví dụ: - + Ở biển: sinh vật nổi vùng khơi có những đặc trưng về thành phần loài và số lượng cá thể các loài nghèo hơn so với vùng ven bờ. Câu 4: thế nào là chuỗi thức ăn, lưới thức ăn? Giải thích tại sao có độ dài và tính phức tạp trong lưới thức ăn lại liên quan đến tính ổn định trong quần xã sinh vật. Trả Lời: - Chuỗi thức ăn: chuỗi thức ăn được coi là 1 dãy bao gồm nhiều loài sinh vật, mỗi loài là một “mắt xích” thức ăn, mắt xích thức ăn bên trên tiêu thụ mắt xích thức ăn ở phía trước và nó lại bị mắt xích thức ăn phía sau tiêu thụ - Lưới thức ăn: Là phức hợp các chuỗi thức ăn có quan hệ với nhau trong HST. Vì mỗi loài trong quần xã không phải chỉ liên hệ với 1 chuỗi thức ăn mà có thể liên hệ với nhiều chuỗi thức ăn. Tất cả các chuỗi thức ăn trong quần xã hợp thành lưới thức ăn. - Tính chất phức tạp của lưới thức ăn được tạo ra do sự tham gia của nhiều loài sinh vật, nhất là những loài có phổ thức ăn rộng, tức là có khả năng tham gia vào nhiều bậc dinh dưỡng. Con người có thể xem là sinh vật tiêu thụ cuối cùng của xích thức ăn. Tuy vậy, con người có thể sử dụng nhiều loại thức ăn, bắt đầu từ thực vật đến các nhóm sinh vật tiêu thụ khác nhauCâu 5: thế nào là diễn thế sinh thái? Phân biệt sự khác nhau giữadiễn t ...