Để Giảm Thiểu Căng Thẳng Đời Sống

Bác sĩ Hans Sylye, người đã nghiên cứu rất nhiều về ảnh hưởng của stress đối với sức khỏe, có so sánh như sau: “Khi gặp một gã say rượu hùng hổ nhục mạ ta, nếu ta tỉnh bơ rảo bước bỏ qua thì mọi sự không sao. Nhưng nếu ta bực tức đáp lời, một cuộc đấu khẩu, thượng cẳng chân hạ cẳng tay sẽ xảy ra và ta có thể bị gã đó đả thương, kèm theo một số rối loạn trong cơ thể do phản ứng của ta gây ra. Nhịp tim sẽ nhanh hơn, huyết áp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Để Giảm Thiểu Căng Thẳng Đời Sống Để Giảm Thiểu Căng Thẳng Đời Sống Bác sĩ Hans Sylye, người đã nghiên cứu rất nhiều về ảnh hưởng củastress đối với sức khỏe, có so sánh như sau: “Khi gặp một gã say rượu hùng hổ nhục mạ ta, nếu ta tỉnh bơ rảobước bỏ qua thì mọi sự không sao. Nhưng nếu ta bực tức đáp lời, một cuộcđấu khẩu, thượng cẳng chân hạ cẳng tay sẽ xảy ra và ta có thể bị gã đó đảthương, kèm theo một số rối loạn trong cơ thể do phản ứng của ta gây ra.Nhịp tim sẽ nhanh hơn, huyết áp lên cao, hóa chất trong cơ thể mất cânbằng, tất cả có khả năng đưa tới bệnh tật”. Hành động của gã say rượu là một thứ stress. Stress kích thích/ khiêukhích khách qua đường. Khách phản ứng lại với một số dấu hiệu. Trong đời sống hàng ngày, những “tai bay vạ gió” tương tự như chàngsay rượu là chuyện thường xảy ra cho mọi người. Stress đã là đề tài cho nhiều nghiên cứu khoa học từ cả thế kỷ nay. Năm 1920, nhà sinh học uy tín Hoa Kỳ Walter Cannon đã tả căngthẳng như là một đáp ứng: “chống cự hoặc bỏ chạy”, để bảo toàn sinh mệnh”- tả hay tẩu- (Fight or Flight). Bình thường thì phản ứng này giúp ta vượtqua khó khăn bằng sự gia tăng vài hóa chất trong cơ thể. Nhưng nếu stressxảy ra liên tục, hóa chất cao sẽ đưa tới nhiều tác dụng không tốt Rồi phải đợi tới năm 1956, danh từ Stress mới được Y sĩ Gia Nã Đạigốc Áo Hans H. Selye phổ biến trong quần chúng. Theo Selye, “Stress làmột phản ứng không đặc biệt của cơ thể trước một đòi hỏi nào đó. Nó là mộtphần của đời sống con người”. Nhà tâm lý học Mc Grath lại coi “stress như một sự mất thăng bằnggiữa đòi hỏi và khả năng đáp ứng. Khi đáp ứng không thỏa đáng sẽ có hậuquả không tốt”. Một tác giả khác, Richard Lazarus, cho “stress là một diễn tả chủ quantừ tâm trí, nên nó xuất hiện tùy theo cách nhìn của con người với sự việc”. Nói một cách giản dị thì stress là đáp ứng của ta trước một khó khăn. Vì thế, trước cùng một biến cố mà người này cho là căng thẳng thìngười khác lại cho là bình thường. Chẳng khác gì miếng bí-tết tốt với ngườithiếu hồng cầu thì lại không tốt với người dị ứng với thịt bò. Hoặc việc tranhluận với bà vợ về bát canh cua quá mặn không có gì là stress. Nhựng sự tứcgiận, đập bàn đập ghế mới là stress. Vào một thời điểm nào đó, chúng ta ai cũng có stress. Chẳng khác chiviệc nào có ai mà thoát được cảm lạnh, nhức đầu. Nhưng cảm lạnh, nhứcđầu không ở lại lâu. Còn stress có thể làm phiền ta cả tuần, cả tháng. Có khilâu hơn và có thể hủy hoại ta. Thực vậy, đối diện với stress, một số bộ phận của cơ thể sẽ cónhững phản ứng khác nhau: 1-Phản ứng tức thì Trước một khiêu khích, một đe dọa khó khăn, cơ thể sẽ động viênnhiều nguồn tài nguyên về sức mạnh cũng như sự lanh lợi để đối phó. -Tại hệ thần kinh trung ương, sự phán xét suy nghĩ cũng như trí nhớgia tăng trong khi đó thì cảm giác về đau đớn giảm. -Con ngươi của mắt mở rộng để thu nhận nhiều ánh sáng, nhìn rõ rànghơn mọi sự vật xảy ra ở xung quanh. - Hai lá phổi tăng cường nhịp thở để thu lượm nhiều oxy cho nhu cầucủa các cơ quan và cơ bắp. -Chất glycogen dự trữ ở gan được chuyển thành glucose, chất béo dựtrữ được động viên để cung cấp năng lượng cho các đáp ứng của cơ thể. -Trái tim tăng nhịp đập, bơm ra nhiều máu chứa dưỡng khí và glucoseđể tiếp sức cho các cơ quan sinh tử. Huyết áp hơi tăng. Máu sẽ được độngviên nhiều hơn tới các bộ phận cần chiến đấu như cơ bắp và giảm đi ở cácbộ phận không có vai trò chiến đấu, như dạ dày, ruột. -Nang thượng thận sẽ tiết ra adrenaline để đối phó với phản ứngĐánh-hoặc-Chạy (fight-or-flight). Nếu đù sức thì ta chống cự tới cùng. Nếucảm thấy chỉ có 2 phần thắng, 8 phần thua thì tốt hơn là “tẩu vi thượngsách”, để bảo toàn sức lực, tái phối trí lực lượng. -Lò sản xuất hống huyết cầu là lá lách sẽ tung ra nhiều tế bào máu đểchuyên chở dưỡng khí và glucose cho các chiến sĩ đối đầu với stress. -Bộ phận tiêu hóa như dạ dày, ruột tạm thời ngưng hoạt động đểnhường máu với các chất dinh dưỡng cho các bắp thịt. Ngay cả lông và tóc cũng tham dự cuộc tự vệ, biểu dương lực lượngbằng cách “xù lông, dựng tóc”, khiến cho cơ thể coi bộ như to lớn hơn, đểhù đối phương, căng thẳng. Trên đây là những phản ứng cấp kỳ, rất cần thiết để bảo vệ cơ thể.Chúng chấm dứt trong vòng vài ba phút, sau khi căng thẳng được giải quyếtổn thỏa. Mọi sinh hoạt, tâm trạng của con người trở lại bình thường nhưkhông có gì xảy ra. Đây cũng là lúc mà các đơn vị đã đứng ra đối phó vớicăng thẳng ổn định lại cơ cấu và phục hồi sinh lực. 2-Nếu stress cứ liên tục tái diễn hoặc kéo dài sẽ đưa tới nhiều ảnhhưởng bất lợi cho sức khỏe: -Trí óc sẽ bị tổn thương vì tác dụng của quá nhiều các loại hormonglucocorticoid sản xuất từ nang thượng thận. Khả năng nhận xét giảm, trínhớ rối loạn, tính tình cau có, dễ giận dữ, tâm trạng mệ ...