Dị tật thận hình móng ngựa hiếm gặp nhưng nguy hiểm

LTS: Mới đây, Bệnh viện đa khoa thành phố Cần Thơ tiến hành phẫu thuật nội soi thận trái cho bệnh nhân Hứa Cẩm Tú, trong quá trình phẫu thuật đã phát hiện chị Tú có dị tật thận hình móng ngựa và phải cắt bỏ 2 thận. Đây là một dị dạng hệ tiết niệu sinh dục rất hiếm gặp, khó chẩn đoán, đồng thời khi phẫu thuật cũng dễ gặp các biến chứng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dị tật thận hình móng ngựa hiếm gặp nhưng nguy hiểmDị tật thận hình móngngựa hiếm gặp nhưng nguy hiểmLTS: Mới đây, Bệnh viện đa khoa thành phố Cần Thơ tiến hành phẫu thuậtnội soi thận trái cho bệnh nhân Hứa Cẩm Tú, trong quá trình phẫu thuật đãphát hiện chị Tú có dị tật thận hình móng ngựa và phải cắt bỏ 2 thận. Đây làmột dị dạng hệ tiết niệu sinh dục rất hiếm gặp, khó chẩn đoán, đồng thời khiphẫu thuật cũng dễ gặp các biến chứng. Để giúp độc giả hiểu thêm về bệnhnày, chúng tôi xin giới thiệu bài viết dưới đây.Một dị tật bẩm sinhBệnh thận hình móng ngựa là một bệnh mà trong đó hai thận nối với nhaubởi một “eo thận giả” ở giữa tạo nên hình móng ngựa đặc trưng. Về hìnhdạng bên ngoài, vẫn có hai quả thận hai bên là thận trái và thận phải. Nhưngcó một điều thay đổi cấu trúc là hai thận này không nằm tách bạch mỗi bênmột quả như người bình thường, mà chúng lại được nối với nhau bởi mộtthận giả ở giữa. Sở dĩ gọi nó là eo thận giả vì phần nối tiếp này rất bé, béhơn so với thận chính, và đồng thời nó chỉ là một nhu mô mềm như thịt màhoàn toàn không có chức năng gì.Vì hai thận này nối tiếp với nhau bởi một eo thận giả nên người ta thườnggọi nó là hai thận hợp nhất. Nhưng kỳ thực thì hai thận này không hoàn toànhợp nhất vì nó vẫn có hai bể thận, hai niệu đạo hay nói một cách khác là nóvẫn có hai đường thoát nước tiểu riêng biệt.Bệnh thận hình móng ngựa là một dị tật bẩm sinh. Qua theo dõi y học, ngườita thấy rằng dị tật này hay gặp ở nam nhiều hơn nữ. Tỷ lệ bị bệnh thận hìnhmóng ngựa cũng giống như các dị tật bẩm sinh khác là khá ít. Chỉ vàokhoảng 1/400 - 1/800 mà thôi. Nghĩa là khoảng 400-800 trẻ em sinh ra thì cómột trẻ bị bệnh.Bệnh có nguy hiểm không?Có thể nói rằng, sự hiện diện thêm một phần “eo thịt” thừa ấy đã khôngđóng góp gì thêm cho chức năng thận mà nó còn là nguyên nhân gây ra thêmbao tình trạng bệnh tật khác. Điểm lại người ta thấy, nhiều biến chứng mớixuất hiện như thận ứ nước, sỏi thận, nhiễm khuẩn đường niệu, ung thư thận.Điều vô cùng đáng lưu tâm là tỷ lệ bị những biến chứng này cao hơn hẳn sovới người có hai quả thận tách bạch. Điều này được chứng minh bằng số liệuthống kê.Có tới 35% người bị bệnh thận hình móng ngựa bị tắc nghẽn đường tiếtniệu. Điều này không có gì là quá khó hiểu. Bởi vì sự xuất hiện eo thận giảđã đẩy điểm tiếp nối niệu quản và bể thận ở tít trên cao. Sự định cư bấtthường về điểm thoát nước tiểu đã làm cho nước tiểu không được thoát ratoàn bộ. Điểm tiếp nối cao thì rõ ràng là nước tiểu không thể chảy ra hết dẫnđến những hậu quả ứ nước tiểu, nhiễm khuẩn đường tiểu.Nếu nói về sỏi thận thì có tới 20-60% người bị thận hình móng ngựa mắcphải. Tiếp theo có khoảng 30-40% tỷ lệ bệnh nhân bị thận móng ngựa bịnhiễm khuẩn đường niệu. Tệ hại hơn, 45% ung thư biểu mô thận thuộc cáctrường hợp dị dạng thận hình móng ngựa. Đó là hậu quả của một loạt sự tácđộng tổng hợp từ nhiều yếu tố như sỏi thận, nhiễm khuẩn đường niệu, ứđọng nước tiểu.Có dễ phát hiện không?Người bị bệnh thận hình móng ngựa không dễ gì tự phát hiện ra bệnh tật củamình. Tức là người bệnh chỉ được phát hiện tình cờ hay được phát hiện khibệnh đã điển hình. Hiếm có ai phát hiện được ở trong giai đoạn sớm. Đó làbởi vì người bệnh vẫn có hai quả thận hoạt động bình thường. Vẫn bài tiết ranước tiểu nên ít ai nghĩ rằng mình bị thận hình móng ngựa. Nhưng khi cóbiến chứng rồi thì đi khám mới vỡ lẽ ra, mình bị dị tật thận từ lúc mới sinh.Người ta có thể phát hiện thận móng ngựa bằng 2 cách: khám lâm sàng bệnhnhân có dấu hiệu nhiễm khuẩn tiết niệu như tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu máu, sốtdai dẳng… và dựa vào cận lâm sàng như Xquang, siêu âm, CT scan... cóhình ảnh hình móng ngựa trên phim. TS. Trần Các - Chủ nhiệm Khoa Ngoại tiết niệu - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết:Trên lâm sàng, các loại dị dạng thận thường gặpgồm có dị dạng về số lượng (một thận hay nhiềuthận), chất lượng (dị dạng phát triển thận, nhu môthận phát triển không bình thường gọi là thiểu sảnthận), dị dạng vị trí (thận lạc chỗ), thận di cư vị trí(chẳng hạn niệu quản không đổ vào bàng quangmà đổ vào âm đạo).Thận móng ngựa là một dị dạng về hình thái thận.Có thể xác định thận móng ngựa bằng chụp cảnquang, chụp CT scan. Ðối với người bệnh có thậnmóng ngựa, nếu không có bệnh lý kèm theo thìkhông cần phải điều trị gì. Tuy nhiên trên thực tế,người có thận móng ngựa là hai quả thận dínhnhau bởi eo thận nên dễ mắc các bệnh về thậnhơn những người bình thường. Tùy theo bệnh lýthận mắc phải mà có những biện pháp điều trị phùhợp. ...