Thông tin tài liệu:
Di truyền học phát triển cá thể1. Khái niệm phát triển cá thể Phát triển cá thể là quá trình phát triển của một cơ thể, từ khi sinh ra đến khi trưởng thành, già và chết tự nhiên. Ở các sinh vật đa bào, thông qua nguyên phân, với qúa trình phân hóa các mô, hình thành các cơ quan tạo nên cơ thể. Như vậy phát triển là qúa trình triển khai một chương trình đã được mã hóa trong ADN của tế bào khởi đầu....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Di truyền học phát triển cá thể Di truyền học phát triển cá thể1. Khái niệm phát triển cá thểPhát triển cá thể là quá trình phát triển củamột cơ thể, từ khi sinh ra đến khi trưởngthành, già và chết tự nhiên. Ở các sinh vật đabào, thông qua nguyên phân, với qúa trìnhphân hóa các mô, hình thành các cơ quan tạonên cơ thể. Như vậy phát triển là qúa trìnhtriển khai một chương trình đã được mã hóatrong ADN của tế bào khởi đầu. Trong qúatrình đó có sự tác động qua lại giữa các gentrong kiểu gen, giữa nhân và tế bào chất vàvới môi trường là nơi cung cấp vật chất,năng lượng và thông tin cho sự thực hiệnchương trình phát triển.2. Mối quan hệ giữa kiểu gen – môitrường - kiểu hìnhQua ví dụ sự biến đổi màu sắc hoa cây anhthảo và màu sắc lông ở thỏ Himalaya ở nhiệtđộ môi trường khác nhau có thể kết luậnrằng:- Bố mẹ không truyền đạt cho con nhữngtính trạng đã hình thành sẵn mà di truyềnmột kiểu gen để khi gặp điều kiện thuận lợisẽ hình thành tính trạng.- Kiểu gen qui định khả năng phản ứng củacơ thể trước môi trường. Kiểu hình là kếtquả sự tương tác giữa kiểu gen với môitrường cụ thể. Có kiểu gen có mức phản ứngrộng, có kiểu gen có mức phản ứng hẹp.Kiểu gen càng có mức phản ứng rộng thìsinh vật càng thích nghi, mức phản ứng củakiểu gen sẽ thay đổi lúc kiểu gen thay đổi,mà kiểu gen thay đổi thì do lai giống và dođột biến.- Mỗi loại tính trạng chịu ảnh hưởng khácnhau của môi trường. Tính trạng chất lượngphụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen, rất ít hoặckhông chịu ảnh hưởng của môi trường. Cáctính trạng số lượng thường là tính trạng đagen, chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường.Nắm được mức ảnh hưởng của môi trườnglên từng loại tính trạng người ta có thể chủđộng sử dụng tác động môi trường theohướng có lợi để nâng cao năng suất, phẩmchất cây trồng vật nuôi.3. Thường biến- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hìnhcủa cùng một kiểu gen, phát sinh trong quátrình phát triển cá thể dưới ảnh hưởng trựctiếp của môi trường trong giới hạn mứcphản ứng của kiểu gen, không liên quan tớibiến đổi kiểu gen có tính thích nghi tạm thờivà không di truyền được.- Thường biến có những tính chất cơ bảnsau:+ Phát sinh dưới tác động trực tiếp của môitrường trong giới hạn mức phản ứng củakiểu gen.+ Cùng một kiểu gen trong các điều kiệnmôi trường khác nhau, có những thườngbiến khác nhau+ Thường biến là loại biến đổi đồng loạt,theo hướng xác định đối với một nhóm cáthể có cùng kiểu gen, sống trong điều kiệnmôi trường giống nhau.+ Các biến đổi thường biến thường tươngứng với điều kiện môi trường, có tính thíchnghi tạm thời và không di truyền được.+ Mỗi kiểu gen có giới hạn thường biến nhấtđịnh. Giới hạn thường biến của kiểu genthay đổi khi kiểu gen thay đổi. Mỗi kiểu gencó mức phản ứng riêng.+ Tính trạng chất lượng có mức phản ứnghẹp, tính trạng số lượng có mức phản ứngrộng.+ Mức phản ứng do kiểu gen qui định.4. Ý nghĩa của việc nghiên cứu thườngbiến và mức phản ứng.- Trong tự nhiên thường biến đảm bảo chocá thể của loài thích nghi cao đối với nhữngđổi thay thường xuyên của môi trường tronggiới hạn mức phản ứng. Mức phản ứng củakiểu gen càng rộng sinh vật càng thích nghi.- Trong chăn nuôi trồng trọt, kiểu gen quyđịnh giới hạn năng suất của một giống vậtnuôi hay cây trồng. Kĩ thuật sản xuất quyđịnh năng suất cụ thể của giống trong giớihạn của mức phản ứng do kiểu gen quyđịnh. Năng suất (tổng hợp một số tính trạngsố lượng) là kết quả tác động của cả giốngvà kĩ thuật. Như vậy trong sản xuất, giốngđóng vai trò quyết định, còn các yếu tố kĩthuật tác động phù hợp đối với mỗi giống cóvai trò quan trọng. Có giống tốt mà khôngnuôi, trồng đúng yêu cầu kỹ thuật sẽ khôngphát huy hết khả năng của giống. Ngược lại,khi đã đáp ứng yêu cầu kĩ thuật sản xuất,muốn vượt giới hạn năng suất của giống cũthì phải đổi giống, cải tiến giống cũ hoặc tạogiống mới có mức phản ứng rộng hơn.Trong chỉ đạo nông nghiệp, tuỳ điều kiện cụthể ở từng nơi, trong từng giai đoạn màngười ta nhấn mạnh yếu tố giống hay yếu tốkĩ thuật. ...