Dịch thơ và từ từ tiếng Hán ra tiếng Việt và ngược lại

Bài viết trình bày tiêu chí đánh giá dịch văn học; bàn về Tống từ, dịch Tống từ, dịch thơ Đường và dân ca Trung Quốc ra tiếng Việt. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dịch thơ và từ từ tiếng Hán ra tiếng Việt và ngược lạiTiu ban 1: Đào to chuyên ng DỊCH THƠ VÀ TỪ TỪ TIẾNG HÁN RA TIẾNG VIỆT VÀ NGƯỢC LẠI Trn Th Thanh Liêm Trng Đi hc Đi Nam Tóm tt: Dịch thơ là một nghệ thuật thể hiện khả expresses the ability to absorb language as well as thenăng cảm thụ ngôn ngữ cũng như khả năng vận dụng ability to use language of the translator based on angôn ngữ của người dịch trên cơ sở am hiểu tường tận thorough understanding of cultural nuances andsắc thái văn hóa và ý nghĩa của từ ngữ ñược dùng meanings of words used in poetry.trong thơ ca. The challenge is to understand the message, only Cái khó là hiểu ñược nội dung thông báo, trên cơ by that the rendering is correct by means of translation.sở ñó mới chuyển dịch ñược ñúng ý nghĩa của nguyên However, each language has its own cultural contexttác bằng phương tiện ngôn ngữ dịch. Nhưng mỗi ngôn with its own aesthetic ways of the native. A translated poem will really shine by the translators perceptionngữ lại có một bối cảnh văn hóa riêng với cách cảm thụ which is properly expressed in language proficiency,thẩm mỹ riêng của người bản ngữ. Một bài thơ dịch sẽ educational attainment and professional experience. Itthực sự tỏa sáng bởi sự tri giác ñúng của người dịch is imperative that the translator must understand thethể hiện trình ñộ ngôn ngữ, trình ñộ văn hóa và kinh code of language which s/he is about to decode, i.e.nghiệm dịch thuật. Điều ñó bắt buộc người dịch phải the rules of phonics, vocabulary, grammar,... On thehiểu ñược mã của ngôn ngữ nguồn, tức là các quy tắc other hand, the translator must understand the contextvề ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp,... Mặt khác người dịch of the author, cultural and social context of poetry. Thatphải hiểu ñược hoàn cảnh của tác giả, bối cảnh văn correct translation makes people misunderstand ishóa và xã hội của thi phẩm. Dịch ñúng mà khiến người more or less regarded as comparative language (orta hiểu sai thì ñó là dịch máy móc theo kiểu ñối chiếu word by word translation) to which dictionaries arengôn ngữ. Đối chiếu thì ñã có từ ñiển làm cẩm nang, referred, translation must go beyond that because aftercòn dịch yêu cầu phải cao hơn ñối chiếu, bởi vì sau khi that we have to seek for the elegance. To do it, theñối chiếu ta phải trau chuốt sao cho ñạt tới mức nhã. translator is required not only to be expert of at leastĐể ñạt ñược chữ nhã trong dịch thuật, ñòi hỏi người two languages which are collated but also to have adịch không chỉ là chuyên gia của ít nhất hai thứ ngôn deep understanding of the culture, customs and habitsngữ ñang ñối chiếu, mà còn có sự am hiểu sâu sắc về of the two peoples.văn hóa, phong tục, tập quán của hai dân tộc. Mastering the source of the poem is called Phải nắm vững nguyên văn của bài thơ và dịch faithfulness; understanding the authors intention,ñúng gọi là tín; thấu hiểu ý của tác giả trong bài thơ, conveying the spirit, the feeling is known astruyền ñược cái thần, cái hồn của bài thơ là ñt. Lựa lời expressiveness; moreover choosing words tomà dịch cho ñúng nghĩa, trôi chảy, lưu loát, ñó là nhã. translate literally in smooth and fluent flow is elegance.Tín, ñt, nhã là ba tiêu chuẩn dịch thuật ñược người These standards have been concluded by the Chinese.Trung Quốc ñúc kết mà thành. Translation of text is difficult, it is necessary to Dịch văn ñã khó, phải cố gắng sao cho ñạt ñến reach the third standard of ELEGENCE. Translation ofñược ñích NHÃ. Dịch thơ và Từ còn khó hơn nhiều. Bài poetry and Tong tu is much harder. This paperviết này bàn về dịch Tống từ, thơ Đường luật và ca dao discusses the translation of the Tong tu, Song poetrycủa các tác giả Trung Quốc và Việt Nam. (based on the ...