Diễn biến hàm lượng kẽm dễ tiêu trong đất lúa ngập nước

Bài viết Diễn biến hàm lượng kẽm dễ tiêu trong đất lúa ngập nước nghiên cứu về diễn biến hàm lượng kẽm dễ tiêu trong đất canh tác lúa ngập nước trong điều kiện thí nghiệm được thực hiện trong phòng, không có chế độ phân bón và cây trồng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Diễn biến hàm lượng kẽm dễ tiêu trong đất lúa ngập nước Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-2 DIỄN BIẾN HÀM LƯỢNG KẼM DỄ TIÊU TRONG ĐẤT LÚA NGẬP NƯỚC Đinh Thị Lan Phương1, Nguyễn Thị Hằng Nga2 1 Khoa Môi trường, Trường Đại học Thủy lợi 2 Khoa Kỹ thuật Tài nguyên nước, Trường Đại học Thủy lợi1. GIỚI THIỆU CHUNG hoạt động tạo ra các độc tố CH3SH, H2S, HS, S2-, Fe2+, Mn2+ gây hại cho lúa (S.Yoshida Kẽm quan trọng cho sinh trưởng của cây và M.R. Chaudhry, 1979) và làm kẽm dễ tiêutrồng nhưng thường bị thiếu trong đất canh trong đất thiếu hụt. Vì vậy, bài báo này nghiêntác của vùng nhiệt đới do ảnh hưởng của cứu về diễn biến hàm lượng kẽm dễ tiêu tronglượng mưa, canh tác thâm canh, chế độ phân đất canh tác lúa ngập nước trong điều kiện thíbón và chế độ quản lý nước (Yoshida.S & nghiệm được thực hiện trong phòng, không cóChaudhry.M.R, 1979). Sự thiếu hụt kẽm với chế độ phân bón và cây trồng.liều lượng rất nhỏ nhưng lại ảnh hưởng đángkể đến năng suất lúa vì kẽm hỗ trợ cho sự 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUtổng hợp các chất sinh trưởng (axit indolacetic) và đóng vai trò quan trọng trong quá Đất thí nghiệm được lấy trên cánh đồngtrình tổng hợp axit nucleic, protein và giúp chuyên canh tác lúa xã An Viên, huyện Tiêncho việc tăng cường khả năng hấp thu đạm Lữ, Hưng Yên. Đất trung tính (pH từvà lân trong cây lúa (Hafeez. B, Khanif.M.Y, 6,5÷6,9), hàm lượng chất hữu cơ trung bình,Saleem. M, 2013). hàm lượng ion kẽm tổng số là Cây trồng chỉ sử dụng được kẽm dễ tiêu ở 8,772±0,008mg/100 gam đất, hàm lượng ion03 dạng: (1) hòa tan, trao đổi trong dung dịch kẽm dễ tiêu trung bình xác định được làđất, (2) tầng khuếch tán của hạt keo đất, (3) 0,668±0,006mg/100 gam đất.dạng bị hấp phụ hoặc tạo phức chất với các Đất sau khi phơi khô tự nhiên, nghiền mịnhợp chất hữu cơ. Tuy nhiên, hàm lượng kẽm (đường kính hạt dưới 1mm) rồi cho ngậpdễ tiêu trong đất nông nghiệp rất thấp do: ion nước 4 ÷ 5 cm trong các chậu thí nghiệm. Thíkẽm liên kết chặt chẽ với các hạt keo đất và nghiệm được lặp lại 06 lần. Lấy mẫu định kìcác hạt khoáng sét. Trong đất ngập nước, sau: 1, 2, 3, 6, 8 tuần. Đất được phơi khô tựkẽm tồn tại ở các dạng Zn2+ và Zn(OH)+ nhiên rồi nghiền nhỏ. Kẽm dễ tiêu trong đất(Alloway.J, 2008). Nhưng ở môi trường này được chiết tách bằng dung dịch DTPA(D.Acác vi khuẩn khử hoạt động rất mạnh chuyển Horneck, J.M Hart, K.Topper, B.Koepsell,hóa các hợp chất lưu huỳnh thành dạng 1989) với tỉ lệ 5gam đất khô lắc với 10mlsunfua-S2- và hidrosunfua-HS-(Yoshida.S & dung dịch DTPA. Dịch chiết được đệm bằngChaudhry.M.R, 1979). S2- và HS- kết tủa với dung dịch đệm acetat 0,2M, pH ≈ 4,4 theo tỉmột số kim loại trong đó có kẽmtạo ZnS – cơ lệ 16ml dịch chiết : 24ml dung dịch đệm vàchế nàylà một trong những nguyên nhân làm 80µl Hg2+1000ppm được thêm vào để tạothiếu hụt hàm lượng kẽm dễ tiêu trong đất lúa màng thủy ngân trên hệ điện cực glassyngập nước. cacbon đồng thời làm giàu ion Zn2+ lên Tưới ngập truyền thống vẫn đang được áp màng. Phân tích trên máy phân tích cực phổdụng phổ biến ở miền Bắc nước ta. Đất lúa đa năng CPA – HH5 hệ làm việc điện cựcngập nước thuận lợi cho hệ vi khuẩn yếm khí 365Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-2quay (điện cực glassy cacbon tạo màng thủy Kết quả được thể hiện qua biểu đồ hìnhngân, điện cực so sánh Ag/AgCl, điện cực 3 – hàm lượng kẽm dễ tiêu giảm dần sau thờiđối Pt) với dải thế quét từ -1,3V ÷ 0,5V. Áp gian ngập nước 1÷8 tuần.dụng phương pháp thêm chuẩn bằng dungdịch chuẩn Zn2+ 20ppm (Đo đường von-ampehòa tan của mẫu đo và lưu lại đường von-ampe từ phần mềm. Thêm dần 20µl dungdịch chuẩn Zn2+ 20ppm vào bình điện phân,tín hiệu dòng pic kim loại kẽm sau khithêmtăng lên từ 30% ÷ 70% so với tín hiệudòng pic mẫu, số điểm thêm: 3 điểm nồng độ.(Lưu kết quả các đường thêm). Nồng độ ionkẽm trong mẫu được tính bằng phương pháp Hình 3. Đồ thị diễn biến hàm lượng kẽmthêm chuẩn dựa trên phần mềm đo đạc và xử dễ tiêu trong đất sau các khoảnglí số liệu. Các chỉ tiêu Eh và pH đo trong mỗi thời gian ngập nướclần lấy mẫu bằng máy đo điện cực cầm tay Quan hệ thế oxi hóa khử Eh, độ pH và hàmORP/pH của hãng Toledo. lượng kẽm dễ tiêu thể hiện trên đồ thị sau: Hình 1. Đường von - ampe hòa tan của một mẫu đo theo phương pháp thêm chuẩn3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Kết quả phân tích hàm lượng kẽm dễ tiêutrong đất ngập nước sau 1 - 2 - 3 - 6 - 8 tuầntrên máy phân tích cực phổ đa năng bằngphương pháp thêm chuẩn cho hệ số tươngquan R từ 0,93 ÷ 0,99. Hình 4. Diễn biến pH, [Zn]dt và Eh Kết quả cho thấy pH, Eh và hàm lượng kẽm dễ tiêu giảm dần khi thời gian ngập ...