Điều hòa âm tính operon tryptophan

Điều hòa âm tính operon tryptophanOperon tryptophan (trp) của E.coli chứa các gene cấu trúc mã hóa cho các enzyme tông hợp amino acid tryptophan. Operon này được điều hòa theo cách sau: khi tryptophan có mặt đầy đủ trong môi trường sinh trưởng, sự phiên mã của operon bị ức chế. Khi sự cung cấp tryptophan bị thiếu, sự phiên mã xảy ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều hòa âm tính operon tryptophan Điều hòa âm tính operon tryptophanOperon tryptophan (trp) của E.coli chứacác gene cấu trúc mã hóa cho cácenzyme tông hợp amino acidtryptophan. Operon này được điềuhòa theo cách sau: khi tryptophan có mặtđầy đủ trong môi trường sinh trưởng, sựphiên mã của operon bị ức chế. Khi sựcung cấp tryptophan bị thiếu, sự phiênmã xảy ra.Sự điều hòa của operon lactosetương tự với operon lactose, vì sự tổnghợp mRNA được điều hòa âm tính nhờchất ức chế. Tuy nhiên, khác với điềuhòa ở operon lac, tryptophan hoạt độngnhư chất đồng kìm hãm, kích thíchchất ức chế gắn vào operator ngừngsự tổng hợp. Operon tryptophan hoạtđộng theo kiểu ức chế, điều hòa âmtính.Tryptophan được tổng hợp qua 5 giaiđoạn, mỗi giai đoạn có sự xúc tác củamột enzyme đặc biệt. Các gene mãhóa cho các enzyme này nằm kề nhautrên nhiễm sắc thể của E.coli.. Đó là cácgene trpE, trpD, trpC, trpB, trpA. Cácenzyme được dịch mã từ một phân tửmRNA đa gene. Vùng mã hóa gene Eđược dịch mã trước tiên. Phía trước trpEvề đầu 5 có promotor, operator và 2vùng xếp lần lượt là leader (trpL) vàđoạn kìm hãm phiên mã attenuator (trpa,không phải là trpA). Gene ức chế trpRnằm xa operon, tổng hợp proteinaporepressor, là chất kìm hãm mà riêngnó không có hoạt tính. Khi tryptophan dưthừa, nó kết hợp với aporepressor tạochất kìm hãm có hoạt tính, gắn vàooperator của operon tryptophan làm dừngphiên mã các gene cấu trúc. Khi nồng độtryptophan thấp, nó tách khỏi phức hợpkìm hãm và aporepressor mất hoạttính. Lúc này operator mở ra, RNApolymerase dịch mã 5 gene cấu trúc đểtổng hợp 5 enzyme tạo tryptophan.Điều hòa của operon trp ở E. coliA. Protein aporepressor không bám đượcvào operator, phiên mã xảy ra.B. Khi có đủ tryptophan, phức hợpaporepressor và tryptophan làm chấtức chế hoạt động gắn được vàooperator, sự phiên mã bị kìm hãm.