Điều trị nội khoa - HỒI SINH TIM-PHỔI part 1

HOÀI SINH TIM-PHOÅI(HOÀI SÖÙC CÔ BAÛN, HOÀI SÖÙC TIM CAO CAÁP)I. ÑAÏI CÖÔNGGƯNG TUẦN HOÀN là ngưng co bóp cơ tim kéo dài ít nhất 60 giây, tạo ngay sự vô hiệu quả về tuần hoàn. Hậu quả ngưng tuần hoàn là NGƯNG HÔ HẤP (bắt đầu khoảng 20-60 giây sau ngưng tim). Tiếp theo là Vô-ôxy-mô rồi Toan hóa mô nên não và nội tạng bị tổn thương vĩnh viễn. Các tổn thương mô não thì chỉ 3 phút đã không thể hồi phục. Thời hạn 3 phút này có thể nới dài hơn nếu xảy ra hạ thân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị nội khoa - HỒI SINH TIM-PHỔI part 1 HOÀI SINH TIM-PHOÅI (HOÀI SÖÙC CÔ BAÛN, HOÀI SÖÙC TIM CAO CAÁP) I. ÑAÏI CÖÔNG A. ÑÒNH NGHÓA NGÖNG TUAÀN HOAØN laø ngöng co boùp cô tim keùo daøi ít nhaát 60 giaây, taïo ngay söïvoâ hieäu quaû veà tuaàn hoaøn. Haäu quaû ngöng tuaàn hoaøn laø NGÖNG HOÂ HAÁP (baét ñaàukhoaûng 20-60 giaây sau ngöng tim). Tieáp theo laø Voâ-oâxy-moâ roài Toan hoùa moâ neân naõovaø noäi taïng bò toån thöông vónh vieãn. Caùc toån thöông moâ naõo thì chæ 3 phuùt ñaõ khoâng theå hoài phuïc. Thôøi haïn 3 phuùt naøycoù theå nôùi daøi hôn neáu xaûy ra haï thaân nhieät (ngoäp nöôùc-cheát ñuoái). Vieäc khôûi söï hoàisöùc phaûi coá sao tröôùc thôøi haïn aáy. B. CHAÅN ÑOAÙN NGÖNG TUAÀN HOAØN Yeâu caàu soáng coøn laø XAÙC ÑÒNH ñöôïc chaån ñoaùn (chaéc chaén maø raát nhanh choùng).  Cô baûn chaån ñoaùn döïa vaøo 3 khoâng (maïch, tieáng tim, yù thöùc): 1- Khoâng baét ñöôïc maïch beïn, hoaëc maïch caûnh. 2- Khoâng coù tieáng tim (thöôøng nhanh choùng aùp saùt tai vaøo phiaù treân-trong moûm tim. 3- Khoâng yù thöùc: baát tænh nhaân söï vaø teù ngaõ (tröø phi beänh nhaân ñaõ hoân meâ töø tröôùcñoù). Xaùc ñònh laø beänh nhaân baát tænh, töùc khoâng coù ñaùp öùng: goïi to, nhöng lay ñaàu thìchæ ñöôïc laøm neáu ñích xaùc beänh nhaân khoâng bò chaán thöông coät soáng coå. Coù chaån ñoaùn (döông tính) laø laäp töùc tieán haønh A, B, C (xem döôùi).   Tieáp theo sau seõ xuaát hieän : - Da nhôït, caùc ñaàu chi laïnh aåm, - Toan huyeát bieåu hieän baèng roái loaïn hoâ haáp kieåu thôû chu kyø, hoaëc ngöng thôû. - Ñoàng töû giaõn caû 2 beân, roài chuyeån thaønh ñoàng töû voâ phaûn öùng: laø daáu hieäu xaáu.318 II. HOÀI SÖÙC CÔ BAÛN MUÏC TIEÂU ‘Hoài sinh’ (resuscitation) noùi chung nhaèm muïc tieâu duy trì töôùi maùu naõo cho ñeánkhi chöùc naêng tim-phoåi phuïc hoài laïi ñöôïc, ñoàng thôøi ñöa beänh nhaân trôû laïi chöùc naêngthaàn kinh neàn. YÙ nghóa ‘hoài söùc cô baûn’ (basic life support) laø taïm giöõ söï cung caáp oxymoâ naõo cho ñeán khi coù theå thöïc hieän ñöôïc ñieàu trò quyeát ñònh töùc laø ‘hoài söùc tim caocaáp’ (advanced cardiac life support). Neáu khoâng thöïc hieän ‘hoài söùc cô baûn’ ñuùng caùchthì caùc bieän phaùp hoã trôï tim cao caáp seõ trôû neân voâ ích. THÖÙ TÖÏ QUY TRÌNH 3 BÖÔÙC ABC Ba böôùc bao goàm A : khí ñaïo (Airway); B : thôû (Breathing) ; C : tuaàn hoaøn(Circulation). Laáy ví duï: 1 naïn nhaân ngoäp nöôùc maø chöa ñaït A thoâng suoát thì laøm ngay B laø voâích; vaø khoâng coù B thì C cuõng laø voâ ích. Nhöng tröôùc tieân coøn coù 3 vieäc thöôøng queân: Huy ñoäng toaøn heä thoáng caáp cöùu, chí ít phaûi goïi ngay ngöôøi trôï giuùp thöù 2...   Neáu bn töø tö theá naèm saáp, laät bn naèm ngöûa (ñeå tieán haønh A,B,C) thì phaûi toaønkhoái (ñaàu, mình vaø coå cuøng di chuyeån).  ÑAÄP VAØO VUØNG TRÖÔÙC TIM (giöõa xöông öùc): phaûi laø ñoäng taùc töùc thì (vì chæ yù nghóa ôû maáy giaây ñaàu). Khoâng neân boû qua vì coùtheå may ra chuyeån nhòp nhanh thaát kòch phaùt hay rung thaát hoaëc vaøi loïai voâ taâm thuthaønh moät nhòp oån ñònh. Goïi laø ‘ñaäp’, nhöng chæ baèng möùc naëng cuûa 1 caúng tay co leân ñeå rôi nhanh xuoángngöïc, hoaëc baèng 1 voã nhanh goïn, hoaëc baøn tay xoeø taùt döùt ñieåm. Kyõ thuaät naøy khoâng ñöôïc laøm chaäm treã caùc böôùc A, B. nhaát laø C (nhaán eùp tim) vaøcaùc coá gaéng phaù rung. A. KHAI THOÂNG KHÍ ÑAÏO 319 + Môû mieäng bn. Huùt. lau, moùc ñôøm daõi vaø vaät caûn. Raêng giaû, haøm giaû thì sao?Thaùo ra neáu deã tuït, long ra, nhaát laø quaù nhoû. Neáu chuùng coøn vöõng chaéc thì ñeå nguyeântaïi vò trí cuõ, nhö theá seõ deã cho phöông phaùp thoåi ngaït ‘moàm -moàm’ hôn. + Neáu khoâng nghi ngôø chaán thöông coät soáng coå thì toát nhaát neân duøng thuû thuaät“naâng caèm-ñaåy traùn” ñeå ñaàu ngöûa ñöôïc toái ña töùc uoán thaúng ñöôïc khí ñaïo: . Ñaët ngoùn troû vaø ngoùn giöõa cuûa 1 baøn tay döôùi caèm bn vaø naâng haøm döôùi veà phíatröôùc: ñoäng taùc naøy seõ naâng luôõi leân khoûi thaønh hoïng sau vaø môû ñöôøng thôû. . Ñoàng thôøi loøng baøn tay khaùc aán maïnh traùn bn xuoáng laøm ñaàu cuûa bn ngöûa luøi haúnphía sau . Ñaàu seõ ngöûa toái ña (cuõng coù khi ñeå ñaàu bn thoõng ra ngoaøi phaûn naèm) + Neáu nghi ngôø coù chaán thöông gaõy ñoát soáng coå, traùnh ñaåy ñaàu (ñeå traùnh khaû naênglaøm toån thöông tuûy soáng) maø chæ duøng thuû thuaät naâng haøm: thöïc hieän thuû thuaâät luùcnaøy chæ baèng caùch duøng caùc ngoùn cuûa caû hai baøn tay, moãi tay moät beân, naém laáy goùchaøm vaø ñaåy haøm ra phía tröôùc. + Kieåm tra xem coù hôi thôû töï yù cuûa bn chaêng ngay khi ñöôøng thôû ñaõ thoâng: Ghe ...