Điều trị nội khoa - RỐI LOẠN LIPID MÁU và ĐIỀU TRỊ part 1

Theo kích thước (thứ tự từ lớn đến nhỏ) : . Chylomicron chứa Triglycerid (TGR) . Lipoprotein tỉ trọng rất thấp (VLDL) . Lipoprotein tỉ trọng thấp (LDL) . Lipoprotein tỉ trọng cao (HDL)2/ Các thông số xét nghiệm . Tổng Lipid (Lipid toàn phần) . Tổng Cholesterol (TC) . Cholesterol trong LDL (LDLc) . Cholesterol trong HDL (HDLc) . Triglycerid (TGR)Khi tầm soát trong một cộng đồng chỉ làm TC và Tổng Lipid, ai bị tăng thì sẽ xét nghiệm kỹ thêm: “Lipid đồ” cho lâm sàng ngày nay bắt buộc đủ 4 thông số TC, LDLc, HDLc, TGR...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị nội khoa - RỐI LOẠN LIPID MÁU và ĐIỀU TRỊ part 1 ROÁI LOAÏN LIPID MAÙU vaø ÑIEÀU TRÒ I - CAÙC LOAÏI LIPID VAØ LIPOID 1/ Theo kích thöôùc (thöù töï töø lôùn ñeán nhoû) : . Chylomicron chöùa Triglycerid (TGR) . Lipoprotein tæ troïng raát thaáp (VLDL) . Lipoprotein tæ troïng thaáp (LDL) . Lipoprotein tæ troïng cao (HDL) 2/ Caùc thoâng soá xeùt nghieäm . Toång Lipid (Lipid toaøn phaàn) . Toång Cholesterol (TC) . Cholesterol trong LDL (LDLc) . Cholesterol trong HDL (HDLc) . Triglycerid (TGR) Khi taàm soaùt trong moät coäng ñoàng chæ laøm TC vaø Toång Lipid, ai bò taêng thì seõ xeùtnghieäm kyõ theâm: “Lipid ñoà” cho laâm saøng ngaøy nay baét buoäc ñuû 4 thoâng soá TC, LDLc, HDLc, TGR Nghieân cöùu, laøm theâm:.Apoprotein A1 (Apo A1)  Apo A1 laø caøng toát .Apo B  Apo B laø xaáu, (Moãi haït Lipoprotein chöùa nhieàu Apoprotein, coù tôùi möôi loaïi Apoprotein) . ví duï Lipoprotein (a) [Lp (a)] giuùp döï ñoaùn xaûy NMCTc 3/ Möùc bình thöôøng (bt), möùc nguy cô cao(ncc)138TC : bt < 180-200mg% & ncc > 240mg%LDLc : bt < 130mg% & ncc > 160mg%HDLc : bt > 45mg%;raát toát(baûo veä cao)neáu>60mg%; ncc < 35 mg %TGR : bt < 165-250mg% ncc > 500mg% (Töø naêm1984, TGR ñöôïc coi laø YTNC ñoäc laäp)Toång Lipid : bt < 800mg%4/ Möùc ñích (laø möùc caàn ñaït tôùi khi ñieàu trò) cuûa caùc thoâng soá lipid maùu a/ “Möùc ñích” cho LDLc Laø < 160 mg% neáu khoâng maéc BMV vaø coù ít hôn 2YTNC Laø < 130 mg% neáu khoâng maéc BMV nhöng coù  2YTNC Laø < 100 mg% neáu maéc BMV hoaëc XVÑM vuøng khaùc b/ Möùc ñích cho TC Laø < 240 mg% neáu khoâng maéc BMV Laø < 200 mg% neáu laø bn BMV c/ Möùc ñích HDLc Laø > 35 mg% neáu khoâng maéc BMV Laø > 40 mg% neáu maéc BMV, XVÑM vuøng khaùc, coù  2 YTNC, Tieåu ñöôøng, Beänh thaän maïn. d/ Möùc ñích TGR: Laø < 250 mg% neáu khoâng maéc BMV Laø < 200 mg% neáu laø bn BMV5/ Quy trình xeùt nghieäm 139 - Taát caû beänh nhaân bò BTTMCB roõ, beänh THA, XVÑM naõo - Taát caû beänh nhaân NMCT caáp vaøo beänh vieän nhôù laáy maùu ngay laøm lipid ñoàkhoâng ñeà quaù 24 giôø thì môùi laø soá lieäu thöïc thöôøng ngaøy cuûa beänh nhaân, neáu quaù thìsoá lieäu khoâng oån ñònh trong 6 tuaàn leã. - Khaäp kheãnh (caø nhaéc) caùch hoài - U vaøng (Xanthoma) - Ban vaøng (Xanthelasma) hoaëc cung giaùc maïc khi < 40tuoåi  Ruùt ra thoâng soá thöù tö töø coâng thöùc: LDLc = TC - HDLc - TGR/5 (Bò chuù: TGR/5 ñaïi dieän cho Cholesterol chöùa trong VLDL (laø Lipoprotein chöùanhieàu TGR nhaát). Nhöng coâng thöùc naøy sai khi TGR > 400mg, luùc naøy caàn ñònh löôïngtröïc tieáp LDLc baèng sieâu-ly taâm. Laáy maùu xeùt nghieäm caàn phaûi sau 12 giôø khoâng aên.  II - CHÖÙC NAÊNG CAÙC LIPOPROTEIN & THUÏ THEÅ LDL Cholesterol Nhieàu Gan VLDL  IDL  LDL- loaïi teá baøo Cholesterol trong HDL- cô theå Lipoid cholesterol (C) khoâng töï di chuyeån, phaûi gaén vôùi Lipoprotein (“xe chôû”). 1/ LDL Khi LDLc taêng  soáâ löôïng thuï theå LDL  :140 .  nhieàu LDLc seõ khoâng ñöôïc thu nhaän vaøo teá baøo .  nhieàu LDLc coøn laïi trong maùu löu thoâng (caøng % LDLc maùu), noù lang thanggaén nhieãm vaøo caùc choã noäi maïc bò toån thöông (maát toaøn veïn), taùc ñoäng taïi choã ôû noäimaïc naøy, laøm tieát ra cytokine taïo hieän töôïng vieâm, thaâm nhaäp noäi maïc, bò goác töï dooâxyd hoaù, bò thöïc baøo, sinh teá baøo boït, taïo maûng XV. . Vaäy söï hieän dieän taêng LDLc maùu = laø theå hieän  nguy cô XVÑM. 2/ HDL Nhöõng C queùt doïn thu gom laïi ñöïôc töø toaøn cô theå seõ ñöôïc “xe chôû” HDL ñemtrôû veà Gan taïo thaønh MAÄT thaûi ra khoûi cô theå. . Vaäy söï hieän dieän taêng HDLc maùu laø raát may, raát quyù = laø theå hieän  nguy côXVÑM. III - MOÁI LIEÂN QUAN RLLM VÔÙI CAÙC BEÄNH 1/ VÔÙI XVÑM XVÑM laø 1 beänh heä thoáng cuûa 2 heä ...