Điều trị nội khoa - XỬ TRÍ SỐT CAO

Sốt cao : Nhiệt độ 370C (sáng) và 370C (chiều) do trung khu điều nhiệt ở vùng hạ đồi tăng “set point”. Trong điều kiện sinh lý bình thường của cơ thể, set point là 370C vào buổi chiều và sẽ duy trì thân nhiệt ở 370C vào buổi chiều. Trường hợp bệnh nhân bị nhiễm khuẩn, set point sẽ tăng cao, thí dụ 3905C , những cơ chế điều nhiệt sẽ tham gia để thân nhiệt duy trì ở mức 3905C/
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị nội khoa - XỬ TRÍ SỐT CAO XÖÛ TRÍ SOÁT CAO MUÏC TIEÂU HOÏC TAÄP : 1. Phaân bieät Soát cao khaùc vôùi tình traïng Taêng thaân nhieät. 2. Xaùc ñònh caùc böôùc tieáp caän beänh nhaân soát ñeå ñònh höôùng chaån ñoaùn. 3. Lieät keâ caùc nguyeân nhaân gaây soát keùo daøi (khoâng roõ nguyeân nhaân). PHAÂN BIEÄT SOÁT CAO VAØ TAÊNG THAÂN NHIEÄT Soát cao : Nhieät ñoä > 370C (saùng) vaø 370C (chieàu) do trung khu ñieàu nhieät ôû vuøng haïñoài taêng “set point”. Trong ñieàu kieän sinh lyù bình thöôøng cuûa cô theå, set point laø 370Cvaøo buoåi chieàu vaø seõ duy trì thaân nhieät ôû 370C vaøo buoåi chieàu. Tröôøng hôïp beänh nhaânbò nhieãm khuaån, set point seõ taêng cao, thí duï 3905C , nhöõng cô cheá ñieàu nhieät seõ thamgia ñeå thaân nhieät duy trì ôû möùc 3905C/ Taêng thaân nhieät Nhieät ñoä cô theå taêng cao, khoâng lieân quan ñeán set point. Trong tröôøng hôïp naøy, setpoint vaãn duy trì ôû möùc ñoä nhö tröôùc duy chæ coù roái loaïn trong cô cheá sinh vaø thaûinhieät, chính xaùc hôn laø khoâng coøn khaû naêng thaûi nhieät do cô theå sinh ra. Nguyeân nhaân taêng thaân nhieät goàm : truùng naéng – Heat stroke, do thuoác gaây ra(Amphetamines, IMAO, Cacaine, LSD, Choáng traàm caûm...), Hoäi chöùng thuoác an thaànkinh aùc tính (gaây ra do Phenothiazines, Butyrophenones, Flixetine, Metoclopramide,Domperidone...). Taêng thaân nhieät aùc tính do ngöûi thuoác teâ meâ, succinylcholine, dobeänh noäi tieát (Côn baõo giaùp, U tuûy thöôïng thaän). TIEÁP CAÄN BEÄNH NHAÂN SOÁT CAO Khai thaùc beänh söû : Raát quan troïng ñeå coù höôùng chaån ñoaùn.186  Lieân heä ñeán caùc thuoác ñaõ duøng, keå caû thuoác Nam vaø thuoác Baéc, caùc thuû thuaätngoaïi khoa, nhoå raêng. vaø thôøi ñieåm xuaát hieän soát cao.  Lieân heä ñeán tình huoáng tieáp xuùc khaùc : thuù vaät, thuù nuoâi choù, meøo, chim, khæ...trong nhaø, khoùi ñoäc, taùc nhaân gaây nhieãm, ngöôøi beänh trong nhaø, tröôøng hoïc, coâng sôû... Yeáu toá ñòa lyù, ñòa phöông nôi beänh nhaân cö nguï, du lòch, nôi haønh quaân...   Taäp quaùn aên uoáng , aên caù soáng, thòt soáng, aên taùi, aên nem soáng, rau soáng, uoángsöõa töôi (chöa qua chöng haáp), nöôùng chöa chín...  Thoùi quen uoáng röôïu, huùt thuoác, tieâm thuoác qua ñöôøng tónh maïch, boà ñaø, matuùy, truyeàn maùu... Tieàn söû dò öùng thuoác, thöùc aên, khoùi buïi, moà hoùng, va chaïm cô hoïc, hoùa chaát...   Tieàn söû gia ñình, baûn thaân veà beänh lao, beänh nhieãm khaùc, beänh vieâm khôùp,beänh Collagen, thieáu maùu, vaøng da... Saéc toäc  Khaùm laâm saøng: Khaùm laâm saøng caån thaän theo trình töï kinh ñieån, khoâng boû soùt moät cô quan naøo,ñaëc bieät löu yù ngoaøi da, haïch baïch huyeát, maét, moùng tay moùng chaân, ngöïc buïng, heäxöông cô, heä thaàn kinh, cô quan sinh duïc ngoaøi, khaùm aâm ñaïo, aán chaån tröïc traøng... Xeùt nghieäm caän laâm saøng: Tröôùc moät beänh nhaân soát cao, khoâng theå xaùc ñònh phaûi thöïc hieän bao nhieâu xeùtnghieäm ñuû ñeå chaån ñoaùn. Tuøy thuoäc nhöõng döõ kieän khai thaùc ñöôïc töø beänh söû, tìnhhình dòch teå, keát quaû khaùm laâm saøng maø tieán haønh caùc xeùt nghieäm töø giaûn ñôn ñeánphöùc taïp maø keát quaû cuoái cuøng laø tìm ra chaån ñoaùn ñeå ñieàu trò thích öùng. 1. Huyeát hoïc : Toác ñoä maùu laéng – Huyeát ñoà vôùi ñaày ñuû caùc thaønh phaàn cuûa maùu.Phaân tích ñaùnh giaù yù nghóa bình thöôøng, khoâng bình thöôøng cuûa töøng thaønh phaàn cuûaBaïch caàu, coù/khoâng coù teá baøo non ôû maùu ngoaïi vi – huyeát truøng soát reùt – Tuûy ñoà... 2. XN sinh hoùa : Ñöôøng huyeát luùc ñoùi – BUN – Creatinin maùu – XN chöùc naênggan – Toång phaân tích nöôùc tieåu – XN Protein, Glucosa dòch coå tröôùng, maøng phoåi 187maøng tim... 3. XN vi sinh : Laáy maãu dòch ôû muõi hoïng, dòch coå töû cung, aâm ñaïo... khi khoâng coùhöôùng daãn cuûa laâm saøng hoaëc dòch teå. Dòch maøng phoåi, maøng buïng, dòch khôùp , dòchmaøng naõo, maøng tim phaûi ñöôïc xeùt nghieäm khi coù yeâu caàu. Muïn nöôùc, oå dòch tích tuïdöôùi da, xuaát huyeát... caàn ñöôïc laáy maãu gôûi xeùt nghieäm. Xeùt nghieäm ñaøm tìm BK –Caáy maùu – Caáy nöôùc tieåu – Caáy phaân .v.v... 4. Huyeát thanh chaån ñoaùn : Xeùt nghieäm mieån dòch - PRC - Chaát ñaùnh daáu ungthö - Teá baøo Hagraves - Teá baøo ung thö... 5. Chaån ñoaùn hình aûnh: X quang, Sieâu aâm, CT Scan, MRI, Noäi soi... MOÂT SOÁ BEÄNH KEØM THEO SOÁT CAO: 1. Taát caû caùc beänh nhieãm: Nhieãm vi truøng, nhieåm sieâu vi, nhieãm kyù sinh truøng... 2. Chaán thöông cô hoïc hoäi chöùng vuøi laáp 3. Beänh aùc tính: Ung thö thaän, tuïy, xöông, phoåi, U lympho, beänh baïch caàu... 4. Thieáu maùu taùn huyeát. 5. Tai bieán maïch: Ngheõn maïch phoå, nhoài maùu cô tim, tai bieán maïch naõo ...