Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm - chương XIII: NGUYÊN TắC CHUNG Về DINH DUỡNG ĐIềU TRị

MộT Số KHáI NIệM VÊ ǍN UốNG CủA NGƯờI BệNH Dinh dưỡng điều trị học là một ngành khoa học về ǎn uống cho người bệnh. Nó nghiên cứu và đưa ra những nguyên tắc ǎn uống cho những bệnh khác nhau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm - chương XIII: NGUYÊN TắC CHUNG Về DINH DUỡNG ĐIềU TRịDinh dưỡng và an toàn thực phẩm chương XIII: NGUYÊN TắC CHUNG Về DINH DUỡNG ĐIềU TRịMộT Số KHáI NIệM VÊ ǍN UốNG CủA NGƯờI BệNHDinh dưỡng điều trị học là một ngành khoa học về ǎn uống cho người bệnh. Nónghiên cứu và đưa ra những nguyên tắc ǎn uống cho những bệnh khác nhau.Nhiệm vụ của dinh dưỡng điều trị là đưa liệu pháp ǎn uống vào phối hợp với cácphương tiện điều trị khác (thuốc, lý liệu pháp...).Phần thực hành của dinh dưỡng điều trị là nấu các chế độ ǎn điều trị, là nơi thựchiện nhu cầu thực tế và nhu cầu lý thuyết của các chế độ ǎn đặc trưng cho cácbệnh khác nhau và đưa ra cách chế biến thực phẩm đặc biệt.I. LịCH Sử PHáT TRIểN CủA DINH DƯỡNG ĐIềU TRị:Y học là một ngành khoa học ứng dụng có mục đích cuối cùng là điều trị và phòngbệnh. Sự hiểu biết về nguyên nhân bệnh tật là cần thiết đạt mục đích dó, vì thế nênsự tiến bộ của điều trị theo song song với sự tiến bộ về sự hiểu biết nguyện nhânbệnh. Tuy nhiên không phải y học luôn luôn biết được nguyên nhân gây bệnh, mặcdù không biết nguyên nhân nhưng điều trị cũng đưa lại kết quả tốt. Đó là nhờ kinhnghiệm của nhân dân tích lũy mấy nghìn nǎm trong sự đấu tranh với thiên nhiênvà bệnh tật. Điều trị trước hết là một nghệ thuật có trước khi y học trở thành mộtngành khoa học. Trước khi biết bệnh con người đã biết chữa bệnh, chủ yếu là chữatriệu chứng. Từ trước công nguyên (460-377 trước CN) y học đã nói tới vai trò củaǎn uống và cho ǎn uống phải là một phương tiện để chữa bệnh. Hypocrat một danhy thời cổ rất quan tâm đến vấn đề điều trị bằng ǎn uống, ông viết: Thức ǎn chongười bệnh phải là phương tiện điều trị và các phương tiện điều trị của chúng taDinh dưỡng và an toàn thực phẩmphải là các chất dinh dưỡng . Theo ông, cấn phải biết chọn thức ǎn về chất cũngnhư về lượng sao cho phù hợp với từng giai đoạn của bệnh. Ông khuyên rằng:Phải chú ý xem nên cho người bệnh ǎn nhiều hay ít, ǎn một lúc hay rải rác nhiềulần. Lại phải chú ý tới thời tiết, địa phương, thói quen và tuổi tác của người bệnhvà Việc hạn chế hoặc cho ǎn thiếu chất_ bổ rất ngụy hiểm đối với ng ười mắcbệnh mạn tính. Thời kì Trung cổ, bác sĩ người La Mã Akhlepiat (128-56 trướcCN) quan niệm rằng Dinh dưỡng điều trị chiếm vị trí chu yếu, theo cách nhìn củaông thì ông không công nhận biện pháp dược lí mà ông đưa ra một biện pháp baogồm: Chế độ ǎn và vật lý liệu pháp.Từ thế kỷ 17 Lavoisier (1743-1794) đã khởi xướng việc nghiên cứu tiêu hao nânglượng và mở đầu thời kỳ mới về nghiên cứu chuyển hóa trong dinh dưỡng nhất làchuyển hóa về mặt hóa học, vấn đề ǎn điều trị ngày càng được các nhà y học chú ýSidengai người Anh có thể coi là người thừa kế những di chúc của Hypocrat đã chỉra: Để nhằm mục đích phòng bệnh cũng như điều trị trong nhiều bệnh chỉ cần choǎn không chế độ ǎn thích hợp và sống một đời sống có tổ chức hợp lí ông thấycần thiết là phải hoàn chỉnh được chế độ ǎn cho bệnh Gút và bệnh béo phì, ôngbiết là bệnh nhân rất thích thuốc, ông cho rằng việc ǎn uống của bệnh nhân li ênquan với thuốc có một ý nghĩa rất lớn, ông yêu cầu thay hiệu thuốc bằng nhà bếpHải Thượng Lãn Ông, một thầy thuốc nổi tiếng của Việt Nam hồi thế kỷ 18 cũ ngrất chú ý đến vấn đề ǎn uống của người bệnh. Ông đã dùng ốc bươu để trị chứngtiêu khát và dùng củ chuối hột ép nước uống để điều trị bệnh đái đường. Ông viết:Có thuốc mà không có ǎn uống thì cũng đi đến chỗ chết. Đối với người nghèokhông những ông đến thắm bệnh cho thuốc không lấy tiền mà còn trợ cấp cảlương thực, thực phẩm cần thiết nửa. Vào cuối thế kỷ 18 và đặc biệt nửa cuối thếkỷ 19 dinh dưỡng điều trị đã phát triển hơn và có nhiều triển vọng, sự phát minh ravitamin cùng với sự phác thảo ra những trấn đề về các chất khoáng trong dinhdưỡng người bệnh...Dinh dưỡng và an toàn thực phẩmNgày nay với những tiến bộ về nghiên cứu dinh dưõng ở lĩnh vực tế bào đã cónhiều công trình nghiên cứu về sự lựa chọn các chất dinh dường ở phạm vi toàn cơthể (ǎn thừa, ǎn thiếu, ǎn đói, nhịn ǎn, sinh đẻ và tiết sữa, bệnh tật và cǎng thẳng...)các kết quả nghiên cứu gần đây đã xác định vai trò của các chất chống oxy hóa đốivới các gốc tự do để đề phòng các bệnh tim mạch, một số thể ung thư và bệnh đáitháo đường.II. VAI TRò CủA ǍN UốNG.1. Ǎn uống đảm bảo sự phát triển của cơ thể.Đặc biệt là trẻ em, nếu trẻ được nuôi dưỡng tốt cơ thể trẻ sẽ phát triển nhanh. Vídụ cân nặng trung bình của trẻ sơ sinh đủ tháng là 2800- 3000 g, lúc trẻ được 12tháng tuổi thì cân nặng gấp 3 lần. Chiều cao lúc mới sinh trung bình là 48-50 cai,khi 12 tháng tuổi thì nhiều cao tǎng lên gấp rưỡi. Đối với phụ nữ có thai rất cầncác chất dinh dưỡng để phát triển thai.2. ǎn uống tốt nâng cao sức đề kháng chung của cơ thể chống lại bệnh tậtnhất là các bệnh nhiễm khuẩn và khi có dịch.Người ta thấy súc vật thí nghiệm được nuôi dưỡng tốt thì sản xuất kháng thể gấp10 lần khi nuôi dưỡng kém. Hai nhó ...