Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam với Cộng đồng kinh tế ASEAN - cơ hội và thách thức

Bài viết với mục đích trình bày những nét cơ bản nhất của Cộng đồng kinh tế ASEAN, tập trung làm rõ thực trạng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, từ đó nhận diện cơ hội và thách thức đối với các doanh nghiệp này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam với Cộng đồng kinh tế ASEAN - cơ hội và thách thức HỘI THẢO KHOA HỌC - QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH (COMB-2015) DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ VIỆT NAM VỚI CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN - CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨCSMALL AND MEDIUM ENTERPRISES WITH ASEAN ECONOMIC COMMUNITY - OPPORTUNITIES AND CHALLENGES Trần Thị Thu Trâm; Phạm Thị Mai Quyên Phân hiệu Đại học Đà Nẵng tại Kon Tum tramtrankt@gmail.com TÓM TẮT Các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm khoảng hơn 90% tổng số các doanh nghiệp và hơn 60% lao động của tất cảcác nước thành viên ASEAN. Như vậy, có thể nói doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng vai trò tích cực trong nền kinh tếASEAN và là một bộ phận quan trọng trong quá trình Cộng đồng kinh tế ASEAN đạt được các trụ cột chủ yếu củamình. Bài viết với mục đích trình bày những nét cơ bản nhất của Cộng đồng kinh tế ASEAN, tập trung làm rõ thựctrạng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, từ đó nhận diện cơ hội và thách thứcđối với các doanh nghiệp này. Từ khóa: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, cộng đồng kinh tế ASEAN, cơ hội, thách thức. ABSTRACT Small and medium Enterprises (SMEs) occupy higher than 90 percent of total number of enterprises and about 60percent of the total employment in all the ASEAN Member States. So, they play a crucial role in the ASEANEconomic Community (AEC) and an important component in the process that leads to the AEC achieving its keycharacteristics. This study aims to present fundamental of AEC and state of SMEs, then identify these firms’opportunities and challenges. Key words: SMEs, AEC, opportunities, challenges.1. Vài nét về Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) Với mong muốn phát triển ASEAN thành một khu vực ổn định, thịnh vượng và cạnh tranh cao vớisự phát triển kinh tế công bằng, giảm nghèo và giảm sự chênh lệch về kinh tế-xã hội, vào ngày 7 tháng 10năm 2003, lãnh đạo các nước ASEAN đã ký tuyên bố hòa hợp ASEAN II (còn gọi là tuyên bố Bali II)thống nhất đề ra mục tiêu thành lập Cộng đồng ASEAN đến năm 2020 với 3 trụ cột chính, đó là: Cộngđồng kinh tế (AEC), Cộng đồng an ninh (ASC) và Cộng đồng văn hóa-xã hội (ASCC). Tiếp đó, tại hộinghị ASEAN lần thứ 12 được tổ chức vào tháng 1 năm 2007, tiến trình thành lập AEC đã được các nướcthành viên thống nhất đẩy nhanh thực hiện đến năm 2015. Mục tiêu của AEC là: Thứ nhất, đưa ASEAN trở thành một cơ sở sản xuất và thị trường chung. Cụ thể: hàng hóa, dịchvụ, đầu tư, lao động có tay nghề được chu chuyển tự do và vốn đầu tư được lưu chuyển tự do hơn. Thứ hai, đưa ASEAN trở thành khu vực kinh tế cạnh tranh, bao gồm: thiết lập văn hóa cạnh tranhcông bằng, bảo vệ người tiêu dùng, hợp tác trong khu vực về quyền sở hữu trí tuệ, phát triển cơ sở hạtầng, hoàn thiện mạng lưới các cam kết song phương về tránh đánh thuế hai lần giữa các nước thành viênvà phát triển thương mại điện tử. Thứ ba, đưa ASEAN hội nhập sâu sắc hơn với kinh tế toàn cầu: Tiếp cận thống nhất cùng với hợptác kinh tế ngoại khối và tăng cường tham gia vào mạng lưới cung ứng toàn cầu. Thứ tư, đưa ASEAN trở thành khu vực có sự phát triển kinh tế đồng đều giữa các nước thành viên,bao gồm: phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trong khu vực và thực hiện Sáng kiến hộinhập ASEAN (IAI). Thông qua IAI, các chương trình hỗ trợ về vốn và kỹ thuật sẽ được nhận dạng và thực hiện cho cácnước CLMV (Cam-pu-chia, Lào, My-an-ma và Việt Nam); Tam giác phát triển In-đô-nê-xia, Ma-lay-xia, 37 TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNGThái Lan (IMT-GT) và Khu vực phát triển Đông ASEAN gồm Bru-nây, In-đô-nê-xia, Ma-lay-xia và Phi-lip-pin (BIMP-EAGA) nhằm giúp các nước này đạt được sự ngang bằng trong phát triển mạng lưới sảnxuất và phân phối trong khu vực. Bên cạnh đó, lộ trình tổng thể của AEC cũng đã xác định rõ các mục tiêu liên quan đến sự pháttriển của các DNNVV trong khu vực là: Thu hẹp khoảng cách về sự phát triển của các DNNVV, tối ưu hóa sự đa dạng của các nước thànhviên; Nâng cao tính cạnh tranh và năng động của các DNNVV bằng cách tạo điều kiện thuận lợi trongtiếp cận thông tin, thị trường, các kỹ năng và sự phát triển nguồn nhân lực, tài chính cũng như công nghệ; Tăng cường sức bật/khả năng phục hồi của các DNNVV để chống lại tốt hơn với các khó khăn tàichính và vĩ mô, cũng như những thách thức của một môi trường kinh doanh tự do; và Gia tăng đóng góp của các DNNVV cho sự tăng trường kinh tế và phát triển của khu vực ASEAN. Để thực hiện các mục tiêu trên, AEC đã đưa ra chương trình hành động cụ thể, đó là: ...