Đổi mới đào tạo đại học ở Việt Nam trong cuộc cách mạng dữ liệu lớn

Bài viết này sử dụng nghiên cứu định tính bằng các kỹ thuật như tổng hợp, phân tích và quan sát để từ đó rút ra kết luận cần thiết phải thay đổi đào tạo đại học ở Việt Nam về xác định đối tượng học tập, thiết kế lại nội dung chương trình giảng dạy và phương pháp giảng dạy trong giai đoạn tới, để hòa nhập được trong cuộc cách mạng dữ liệu số lớn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đổi mới đào tạo đại học ở Việt Nam trong cuộc cách mạng dữ liệu lớn ĐỔI MỚI ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM TRONG CUỘC CÁCH MẠNG DỮ LIỆU LỚN TS. Nguyễn Thị Xuân Hồng ThS. Đào Thị Nhung ThS. Phạm Thu Huyền Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Tóm tắt Cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang từng bước tác động lên tất cả các lĩnhvực trong đó có cả ngành giáo dục. Tuy nhiên, hiện tại các trường đại học ở ViệtNam chưa thực sự chú tâm đến tác động to lớn của cuộc cách mạng công nghệ sốhóa này. CMCN 4.0 cùng các thiết bị thông minh đã hình thành mô hình trường họctrực tuyến với những ưu điểm nổi bật: chương trình luôn thay đổi và được cập nhậtthường xuyên hoàn toàn tương thích với sự phát triển. Do đó, nếu các trường đào tạođại học không tìm cách thích ứng với xu hướng đào tạo mới mẻ này thì sẽ rất dễ bịloại ra khỏi cuộc chơi mang tầm cỡ quốc tế. Bài viết này sử dụng nghiên cứu địnhtính bằng các kỹ thuật như tổng hợp, phân tích và quan sát để từ đó rút ra kết luậncần thiết phải thay đổi đào tạo đại học ở Việt Nam về xác định đối tượng học tập,thiết kế lại nội dung chương trình giảng dạy và phương pháp giảng dạy trong giaiđoạn tới, để hòa nhập được trong cuộc cách mạng dữ liệu số lớn. Từ khóa: Cách mạng công nghệ 4.0, Giáo dục đại học, Đổi mới đào tạo 1. Đặt vấn đề Đào tạo đại học là một khái niệm đề cập đến việc dạy các kỹ năng thực hànhnghề nghiệp hay kiến thức liên quan đến một lĩnh vực cụ thể, dể người học lĩnh hộivà nắm vững tri thức, kỹ năng, nghề nghiệp một cách có hệ thống để thích nghi vớicuộc sống và khả năng đảm nhận được một công việc nhất định (Hà Văn Hội, 2012). Các hình thức đào tạo đại học phân loại khá phổ biến và đa dạng theo nhiềutiêu chí khác nhau. Tuy nhiên, theo tiêu chí hệ đào tạo thì đào tạo đại học gồm có đàotạo chính quy và tại chức. Hiện nay, các trường đào tạo ở đất nước ta đang thực hiệnchủ yếu giáo dục theo hình thức cơ bản Thầy giảng, trò nghe, ghi chép và trả lời”.Phương thức giáo dục truyền thống này yêu cầu giảng viên và sinh viên phải trực tiếptham gia vào quá trình học tập. Mặc dù có ưu thế là tham gia trực tiếp và nắm bắt rõđược quá trình học tập, tiếp thu và phản hồi phương pháp giảng dạy của từng cá nhântham gia. Tuy nhiên, phương pháp giáo dục truyền thông này cũng tồn tại những bấtcập trong xu hướng công nghệ hiện nay đó là: sự thụ động của người học, sự thiếulinh hoạt và sáng tạo trong hoạt động giảng dạy. 143 Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra từ những năm 2000 gọi làcuộc cách mạng số, thông qua các công nghệ như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhântạo (AI), thực tế ảo (VR), tương tác thực tại ảo (AR), mạng xã hội, điện toán đámmây, di động, phân tích dữ liệu lớn (SMAC)... để chuyển hóa toàn bộ thế giới thựcthành thế giới số. Năm 2011, một từ khóa mới là “Công nghiệp 4.0” (Industrie4.0) bắt đầu được hình thành từ Hội chợ triển lãm Hannover ở Đức đề cập đến côngnghệ thông tin trong quá trình tự động hóa sản xuất. Với chiến lược công nghệ cao,CMCN 4.0 giúp điện toán hóa ngành sản xuất mà không cần sự tham gia của conngười. Cho đến hiện nay, Công nghiệp 4.0 đã vượt ra khỏi khuôn khổ nước Đức, vàđược sự ủng hộ của nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam, tạo nên cuộccách mạng công nghiệp lần thứ tư ở thế kỷ XXI này. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực,với sự xuất hiện của robot có trí tuệ nhân tạo mang lại nhiều ứng dụng trong xã hội.Nhờ công nghệ AI, người máy làm việc càng thông minh, có khả năng ghi nhớ, họchỏi vô biên, trong khi khả năng đó ở con người càng già càng yếu đi. Ưu điểm làmviệc 24/24, không cần trả lương, đóng thuế, bảo hiểm… của robot cũng đang đe dọađến sự tương quan trong việc sử dụng lao động là người thật hay người máy. Kéotheo những thay đổi tất yếu của hầu hết các lĩnh vực, trong đó có giáo dục. Nhữngkhái niệm về lớp học ảo, thầy giáo ảo, thiết bị ảo đã và đang trở thành xu thế pháttriển tất yếu trong đào tạo giáo dục. Do đó, đào tạo đại học cũng phải có những thayđổi thích ứng về hình thức đào tạo và phương pháp giảng dạy phải được lựa chọnphù hợp để chủ động đón nhận và hòa nhập vào cuộc cách mạng công nghệ 4.0. 2. Cơ sở lý thuyết Có nhiều tiêu chí phân loại hình thức đào tạo bao gồm: định hướng nội dungđào tạo, mục đích của nội dung đào tạo, theo cách thức tổ chức, theo địa điểm vàtheo đối tượng học viên. Ở nước ta hiện nay, qua khảo sát sơ bộ, đào tạo đại học chủyếu hiện nay được phân loại theo cách thức tổ chức bao gồm có: đào tạo chính quy(tập trung, E-Leaning) và đào tạo không chính quy. Trong đó đào tạo chính ...