Đổi mới mô hình đào tạo giáo viên tiểu học trong các trường sư phạm

Trên cơ sở tham khảo mô hình đào tạo giáo viên tiểu học của các nước Nhật Bản, Cộng hòa Liên bang Đức, Anh và Úc; từ nhiệm vụ đổi mới giáo dục Việt Nam theo xu hướng tiếp cận năng lực, bài báo đề xuất mô hình mới về đào tạo giáo viên tiểu học trong các trường sư phạm trọng điểm quốc gia nhằm đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao, chuẩn bị cho nhiệm vụ giảng dạy chương trình giáo dục phổ thông mới sau năm 2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đổi mới mô hình đào tạo giáo viên tiểu học trong các trường sư phạmH. N. Hải / Đổi mới mô hình đào tạo giáo viên tiểu học trong các trường sư phạmĐỔI MỚI MÔ HÌNH ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN TIỂU HỌCTRONG CÁC TRƯỜNG SƯ PHẠMHoàng Nam HảiTrường Đại học Sư phạm, Đại học Đà NẵngNgày nhận bài 23/10/2017, ngày nhận đăng 15/12/2017Tóm tắt: Trên cơ sở tham khảo mô hình đào tạo giáo viên tiểu học của các nướcNhật Bản, Cộng hòa Liên bang Đức, Anh và Úc; từ nhiệm vụ đổi mới giáo dục ViệtNam theo xu hướng tiếp cận năng lực, bài báo đề xuất mô hình mới về đào tạo giáoviên tiểu học trong các trường sư phạm trọng điểm quốc gia nhằm đáp ứng nguồn nhânlực chất lượng cao, chuẩn bị cho nhiệm vụ giảng dạy chương trình giáo dục phổ thôngmới sau năm 2018.1. Đặt vấn đềĐể đáp ứng nhiệm vụ đổi mới cănbản toàn diện giáo dục theo xu hướng tiếpcận năng lực học sinh (HS), đòi hỏi ngườigiáo viên (GV) phổ thông phải có các kỹnăng xây dựng và phát triển chương trình;vận dụng linh hoạt, sáng tạo nội dung,phương pháp, hình thức tổ chức dạy họckhác nhau. Có thể nói GV là yếu tố chủchốt mang lại thành công khi thực hiện đềán đổi mới chương trình, sách giáo khoagiáo dục phổ thông. Nếu không quan tâmđặc biệt đến đội ngũ thầy giáo, cô giáo thìđổi mới giáo dục sẽ không thành công [2].Do đó, để đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GVđáp ứng yêu cầu đổi mới đòi hỏi sựchuyển biến tích cực bắt đầu từ cáctrường sư phạm. Với những đổi mới trongchương trình giáo dục phổ thông, đòi hỏiGV cần được trang bị nhiều năng lực mới.Vì vậy, chương trình đào tạo của cáctrường sư phạm có thể chia thành hainhóm: a) đào tạo GV có khả năng dạykiến thức tích hợp và phân hóa; b) đào tạoGV dạy các môn chuyên biệt [1].Bên cạnh việc bồi dưỡng đội ngũ giáoviên tiểu học (GVTH) đáp ứng nhiệm vụgiảng dạy theo chương trình giáo dục phổthông mới, các trường sư phạm trọng.Email: hnhai@ued.udn.vn12điểm quốc gia cần thiết kế, xây dựng lạimô hình đào tạo cử nhân sư phạm nóichung và cử nhân sư phạm tiểu học nóiriêng nhằm đào tạo ra những GV tươnglai có đầy đủ các năng lực và phẩm chấtnghề nghiệp đáp ứng nhiệm vụ giảng dạysau năm 2018.2. Một số mô hình đào tạo giáo viêntiểu học trên thế giới2.1. Mô hình đào tạo giáo viên tiểuhọc tại Nhật BảnỞ Nhật Bản, chương trình đào tạo GVgồm ba phần: Giáo dục đại cương; giáodục chuyên nghiệp và kiến thức về nghềdạy học. Các trường đại học (ĐH) quốclập, tư thục đều có thể tham gia đào tạoGV. Để trở thành GV, người học phảihoàn thành một chương trình đào tạo ĐHhoặc thạc sĩ và phải hoàn thành chươngtrình đào tạo GV được quy định trongLuật Chứng chỉ nhân sự giáo dục và thamgia kì thi cấp chứng chỉ dạy học do Hộiđồng giáo dục các tỉnh, thành phố tổ chức.Các chứng chỉ này được chia thành bahạng: cao cấp, hạng nhất và hạng nhì tùythuộc vào trình độ của ứng viên. Chứngchỉ dạy tiểu học cho phép dạy tất cả cácmôn học. Trong hệ thống các trường đàotạo GV, các trường cao đẳng cấp chứngTrường Đại học VinhTạp chí khoa học, Tập 46, Số 4B (2017), tr. 12-17chỉ hạng hai; các trường ĐH có khoa giáodục cấp chứng chỉ hạng nhất; các trườngĐH có đào tạo thạc sĩ cấp chứng chỉ caoTốt nghiệp 1 ĐHhoặc thạc sĩcấp cho việc giảng dạy mầm non, tiểuhọc, trung học phổ thông và trung họcnghề [4].Chương trình đào tạo GVTH lấy chứng chỉSau 10 nămCao cấp (thạc sĩ):8 tc chuyên mônKhóa gia hạn cao cấp41 tc sư phạmdo trường ĐH cấp34 tc bổ sungHạng nhất (đại học): 8 tc chuyên môn41 tc sư phạm10 tc bổ sungHạng hai (cao đẳng): 4 tc chuyên môn31 tc sư phạm2 tc bổ sungSơ đồ 1: Mô hình đào tạo giáo viên của Nhật bản [4]2.2. Mô hình đào tạo giáo viên tiểuhọc tại ĐứcChính phủ Đức quy định thời gian đàotạo để trở thành GVTH chia làm 2 giaiđoạn:- Giai đoạn đào tạo trong trường ĐH,bao gồm:+ Đào tạo cử nhân (Bachelor ofEducation) kéo dài 6 học kì, với 180 tínchỉ (tc), trung bình 30 tc/ học kì, 1 tc tươngđương 30 giờ làm việc bao gồm cả giờ lênlớp và giờ tự học;+ Đào tạo thạc sĩ (Master ofEducation) kéo dài từ 2-4 học kì, tươngđương 60-120 tc.- Giai đoạn đào tạo tập sự:Sau khi nhận được bằng thạc sĩ, để trởthành GV thì SV cần đăng kí đào tạo tậpsự tại bộ giáo dục của bang. Thời gian đàotạo tập sự phổ biến là 1 năm, ở một sốbang là 1,5-2 năm. Thời gian này SV chủyếu làm công tác thực tập giảng dạy tạitrường phổ thông và sau đó sẽ tham gia kìthi quốc gia để trở thành GV tại các trườngphổ thông [5].GIÁO DỤC TIỂU HỌCMôn 133 tcMôn 233 tcGiáo dụctiểu học87 tcKhoa họcgiáo dục18 tcBachelor180 tc9 tc Luận văn BachelorMôn 124 tcMôn 224 tcGiáo dụctiểu học12 tcKhoa họcgiáo dục18 tc24 tc Thực tập trường họcMaster120 tc18 tc Luận văn MasterSơ đồ 2: Mô hình đào tạo GVTH của CHLB Đức ([5], [6])13H. N. Hải / Đổi mới mô hình đào tạo giáo viên tiểu học trong các trường sư phạmThực tập trong giai đoạn Bachelor- Thực tập định hướng: Thực hiệntrong suốt học kì 1, thời gian 3 tuần, mỗituần sinh viên (SV) đến trường t ...