Đông Châu Liệt Quốc - Hồi 90

Lại nói Tô Tần, Trương Nghi từ khi từ tạ Qủi Cốc tiên sinh xuống núi, Trương Nghi thì về nước Ngụy, Tô Tần thì về Lộc Dương . Ở nhà Tần còn mẹ già, một anh, hai em, anh mất sớm, chỉ còn người chị dâu ở goá, hai em là Tô Đại, Tô Lệ . Mấy năm cách mặt, ngày nay lại gặp, cả nhà ai nấy đều vui mừng . Vài ngày sau, Tô Tần muốn đi chơi các nước, mới xin mẹ già cho bán gia tài để làm hành phí, mẹ già, chị dâu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đông Châu Liệt Quốc - Hồi 90 Đông Châu Liệt Quốc Hồi 90 Tô Tần làm tướng sáu nước Trương Nghi tức giận sang Tần Lại nói Tô Tần, Trương Nghi từ khi từ tạ Qủi Cốc tiên sinh xuống núi,Trương Nghi thì về nước Ngụy, Tô Tần thì về Lộc Dương . Ở nhà Tần cònmẹ già, một anh, hai em, anh mất sớm, chỉ còn người chị dâu ở goá, hai emlà Tô Đại, Tô Lệ . Mấy năm cách mặt, ngày nay lại gặp, cả nhà ai nấy đềuvui mừng . Vài ngày sau, Tô Tần muốn đi chơi các nước, mới xin mẹ giàcho bán gia tài để làm hành phí, mẹ già, chị dâu và vợ hết sức can ngăn, nóirằng: - Quí Tử không chịu cày cấy, buôn bán làm ăn, chỉ muốn đem mấy tấclưỡi để kiếm giàu sang, bỏ cái nghiệp đã thành, cầu cái lợi chưa được, saunày nghèo túng, còn hối sao được ? Tô Đại, Tô Lệ cũng nói rằng: - Anh nếu giỏi thuật du thuyết, sao không đến thuyết ngay Chu vương,cũng có thể thành danh được, ở bản hương, cần gì phải đi đâu xa ? Tô Tần bị cả nhà ngăn trờ, bèn đến xin yết kiến Chu Hiến vương, bàytỏ cái thuật tự cường, vương mời ở lại quá xá; tả hữu đều biết Tô Tần vốn làcon nhà làm ruộng, ngờ là người chỉ nói hão huyền, không có thực dụng,không chịu cất nhắc với Chu Hiến vương . Tô Tần lưu ở quán xá đến hơnnăm trời không thể tiến thân được, bực tức bỏ về nhà, bán hết gia sản đượcmột trăm dật hoàng kim, may một cái áo cầu lông điêu mà đen, sắm sửa xengựa, có đủ kẻ hầu người hạ, rồi du lịch các nước, xem các hình thể núi sôngvà phong tục nhân dân, rõ hết các điều lợi hại trong thiên hạ . Như thế đếnvài năm, mà vẫn chưa gặp được vua nào biết dùng; Tô Tần nghe nói VệƯởng được phong làm Thương Quân, được Tần Hiếu công tin dùng lắm,bèn đi sang Hàm Dương, nhưng đến nơi thì Tần Hiếu công đã mất, ThươngQuân cũng chết, bèn xin vào yết kiến Huệ Văn vương . Huệ Văn vương chotriệu Tần vào trong điện hỏi rằng: - Tiên sinh không quản nghìn dặm xa xôi mà đến tệ ấp chẳng hay cóđiều gì dạy bảo quả nhân ? Tô Tần thưa rằng: - Tôi nghe nói đại vương đòi chư hầu cắt đất để hiến cho nước Tần, ấycó phải muốn ngồi yên mà kiêm tính cả thiên hạ chăng ? Huệ vương nói: - Phải . Tần nói: - Đại vương đông có Hàm Cốc, Hoàng Hà, tây có Hán Trung, nam cóBa Thục, bắc có Hồ Lạc, bốn mặt đều là thiên hiểm, đồng ruộng tốt có nghìndặm, quân lính giỏi có trăm vạn . Trên thì có cái đức của đại vương, dưới thìcó ức triệu sĩ dân, dựa vào đó, tôi xin hiến mưu ra sức làm cho đại vươngkiêm tính được chư hầu, thống nhất được thiên hạ thay nhà Chu mà xưng đếdễ như trờ bàn tay . Có lẽ nào cứ khoanh tay ngồi yên mà thành sự được ? Huệ Văn vương vừa mới giết Thương Ưởng, trong lòng vẫn ghétnhững tay du thuyết, bèn từ chối rằng: - Quả nhân nghe nói lông cánh chưa đủ thì không thể bay cao . Nhữnglời nói của tiên sinh, tiếc rằng quả nhân ngày nay chưa đủ sức làm, vậy xinđợi vài năm nữa, binh lực đủ, bấy giờ sẽ bàn tới việc ấy . Tô Tần lui ra, lại đem cái thuật của tam vương ngũ bá dùng côngchiến mà được thiên hạ chép thành một cuốn sách dày, cộng hơn mười vạnchữ, hôm sau đem dâng Tần vương . Tần vương cũng có xem, nhưng tuyệtnhiên không có gì lưu dụng Tô Tần . Tô Tần lại đến yết kiến tướng quốcCông tôn Diễn, lại có lòng ghen tài, không chịu dẫn tiến, Tô Tần ở lại nướcTần hơn một năm, trăm dật hòang kim đều đã dùng hết, chiếc áo cầu lôngđiêu màu đen cũng rách tướp ra, không còn biết xoay vào đâu, phải bán xengựa và đầy tớ lấy liền làm lộ phí, rồi quẩy khăn gói đi bộ về nhà . Mẹ giàthấy bộ Tô Tần lúng túng thì đem lời mắng nhiếc; vợ đang dệt cửi trông thấycứ ngồi yên, chẳng chạy ra chào hỏi; Tần đói quá, xin chị dâu cho cơm ăn,chị dâu chối là nhà không có củi, không chịu nấu cơm cho ăn . Tần chảynước mắt nói rằng: - Người ta mà nghèo hèn thì vợ không còn coi là chồng, chị dâukhông còn coi là em, mẹ không còn coi là con nữa . Đó là cái tội của ta! Rồi lục tìm trong hòm sách, được quyển thái công âm phù sực nhớra rằng Quỉ Cốc có nói du thuyết không gặp, chỉ nên đọc kỹ cuốn sách này,thì tự khắc có tiến ích . Bèn đóng cửa xem sách, suy tìm nghĩa kín cho kỳđược, ngày đêm không nghỉ;, đêm mỏi mệt quá muốn ngủ, thì tự cầm dùiđâm vào đùi máu chảy khắp chân . Khi đã hiểu hết nghĩa lý tinh vi trongsách, lại đem hình thế các nước xem xét kỹ càng, như thế trong một năm, đạithể thiên hạ như được nắm trong bàn tay, liền tự an ủi rằng: - Tần này đã có cái sức học như thế, nay đem ra mà du thuyết với vuacác nước, há lại chẳng thấy được ngôi khanh ngôi tướng, làm nên giàu sangư? Tần bèn sai bảo hai em là Đại, Lệ rằng: - Sự học của ta đã thành, có thể lấy được giàu sang như bỡn, các emnen giúp ta món tiền hành lý để ta đi du thuyết các nước, nếu có ngày xuấtthân ta sẽ dắt các em . Lại đem quyển âm phù giảng giải cho hai em . Đại, Lệ cũng đềuhi ...