Du lịch có trách nhiệm - hướng đi bền vững của các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam

Để phát triển du lịch có trách nhiệm tại Việt Nam, cần một quá trình thay đổi từ nhận thức cho đến cách thức tổ chức kinh doanh với bốn nhóm giải pháp trọng tâm: phát triển sản phẩm du lịch có trách nhiệm; tạo ra chuỗi cung ứng dịch vụ có trách nhiệm; tiếp thị và truyền thông có trách nhiệm; cung cấp hỗ trợ có trách nhiệm cho các điểm đến du lịch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Du lịch có trách nhiệm - hướng đi bền vững của các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam64 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘI DU LỊ LỊCH CÓ TRÁCH NHIỆ NHIỆM - HƯỚ HƯỚNG ĐI BỀ BỀN VỮ VỮNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆ NGHIỆP LỮ LỮ H,NH VIỆ VIỆT NAM Mai Hiên Trường Đại học Thủ ñô Hà Nội Tóm tắ tắt: Du lịch có trách nhiệm là phương thức tiếp cận tích hợp, liên quan ñến trách nhiệm của nhiều chủ thể tham gia, nhằm mục tiêu gia tăng lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường du lịch, ñồng thời giảm thiểu các tác ñộng tiêu cực. Doanh nghiệp lữ hành là ñối tượng trực tiếp và có khả năng ảnh hưởng tới nhiều ñối tượng khác trong thực thi du lịch có trách nhiệm. Ngành lữ hành Việt Nam những năm gần ñây ñã triển khai một số hoạt ñộng thúc ñẩy du lịch có trách nhiệm, tuy nhiên chủ yếu tập trung ở một vài doanh nghiệp lớn và việc thực hiện trách nhiệm dừng lại ở những hoạt ñộng gắn liền với lợi ích doanh nghiệp. Để phát triển du lịch có trách nhiệm tại Việt Nam, cần một quá trình thay ñổi từ nhận thức cho ñến cách thức tổ chức kinh doanh với bốn nhóm giải pháp trọng tâm: phát triển sản phẩm du lịch có trách nhiệm; tạo ra chuỗi cung ứng dịch vụ có trách nhiệm; tiếp thị và truyền thông có trách nhiệm; cung cấp hỗ trợ có trách nhiệm cho các ñiểm ñến du lịch. Từ khóa: khóa Du lịch có trách nhiệm, du lịch bền vững, doanh nghiệp lữ hành Việt Nam Nhận bài ngày 10.9.2017; gửi phản biện, chỉnh sửa và duyệt ñăng ngày 15.10.2017 Liên hệ tác giả: Mai Hiên; Emai: mhien@daihocthudo.edu.vn1. MỞ ĐẦU Nhiều năm qua, với sự nỗ lực của toàn ngành và của các doanh nghiệp du lịch trong cảnước, du lịch Việt Nam ñã có những tiến bộ vượt bậc. Các kết quả thống kê về lượngkhách, thu nhập, tỷ trọng GDP và việc làm… ñã khẳng ñịnh sự ñóng góp quan trọng củangành du lịch vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, ngành du lịch mới chủyếu tăng trưởng về lượng mà chưa phát huy ñược tối ña tiềm năng về tài nguyên du lịch;mới bước ñầu ñịnh vị ñiểm ñến Việt Nam trên thị trường du lịch quốc tế nhưng năng lựccạnh tranh còn thấp; ñồng thời ñã xuất hiện những yếu tố ñi ngược với phát triển bền vữngnhư cạn kiệt tài nguyên, hủy hoại môi trường, suy thoái, tha hóa yếu tố truyền thống… Bốicảnh hội nhập, toàn cầu hóa với rất nhiều xu hướng, yếu tố tác ñộng ñã và ñang ñặt du lịchViệt Nam trước những cơ hội và thách thức thực sự trong tiến trình ñưa du lịch trở thànhngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2030. Do ñó, việc phát triển du lịch có trách nhiệm ñượccoi là nguyên tắc mang tính chiến lược và là con ñường dẫn tới thành công.TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 19/2017 65 Trên thế giới, du lịch có trách nhiệm bắt ñầu hình thành từ cuối những năm 70 của thếkỷ XX khi các tác ñộng tiêu cực của phát triển du lịch ñại chúng khiến con người lo ngại.Tại Việt Nam, du lịch có trách nhiệm ñược ñề cập và quan tâm từ cuối những năm 2000.Các công cụ thúc ñẩy và hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện du lịch có trách nhiệm ñang từngbước ñược xây dựng. Nhưng phát triển du lịch có trách nhiệm tại Việt Nam mới chỉ ởnhững bước ñầu tiên. Cần nhiều hơn nữa những ñịnh hướng và chính sách của nhà nước,những nỗ lực của các bên liên quan và nhất là nâng cao nhận thức và tầm nhìn của cácdoanh nghiệp du lịch tại Việt Nam.2. NỘI DUNG2.1. Du lịch có trách nhiệm trong mối quan hệ với du lịch bền vững Phát triển du lịch bền vững từ lâu ñã là một ñịnh hướng quan trọng, ñược quan tâm vàthúc ñẩy trên phạm vi toàn thế giới. Mục tiêu phát triển du lịch bền vững khá rõ ràng: ñápứng các nhu cầu hiện tại trong khi vẫn duy trì và tăng cường cơ hội cho tương lai. Ba trụccân bằng trong phát triển du lịch bền vững bao gồm: kinh tế, văn hóa - xã hội và môi trường. Du lịch có trách nhiệm theo Tuyên bố Cape Town 2002 ñược hiểu thống nhất là hoạtñộng có trách nhiệm của các bên tham gia (nhà nước, doanh nghiệp, du khách, người dânvà các tổ chức xã hội) nhằm tối ña hóa lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường và giảm thiểutác ñộng tiêu cực, chi phí trong quá trình thực hiện du lịch. Kết quả của du lịch có tráchnhiệm là tạo ra những ñịa ñiểm tốt hơn cho mọi người sinh sống và tham quan. Cùng chung mục ñích như du lịch bền vững và cũng xoay quanh ba trục cân bằng kinhtế - văn hóa, xã hội - môi trường, nhưng du lịch có trách nhiệm chỉ rõ phương thức tiếnhành ñể ñạt ñược mục tiêu phát triển bền vững. Du lịch bền vững sẽ ñược tạo lập chính từnhững hành ñộng có trách nhiệm của tất cả các bên tham gia trong phát triển du lịch. Nhưvậy, du lịch có trách nhiệm là khái niệm ñược ra ñời ñể giải quyết tiếp các vấn ñề lý luậncủa du lịch bền vững khi triển khai trong thực tế. Các hình thức của ñịnh hướng du lịch có trách nhiệm như du lịch bền vững, du lịchvới mục ñích xã hội, du lịch hướng ñến sự công bằng, du lịch sinh thái và sự kết hợp củacác hình thức trên là công cụ phát triển ñầy tiềm năng ñối với các nước ñang phát triển.2.2. Vai trò và lợi ích của khối doanh nghiệp lữ hành khi triển khai du lịch cótrách nhiệm Doanh nghiệp lữ hành là loại hình doanh nghiệp kinh doanh chủ yếu trong lĩnh vựcxây dựng, bán và tổ chức thực hiện các chương trình du lịch trọn gói cho khách du lịch.Thành phần tham gia lĩnh vực lữ hành bao gồm các hãng lữ hành, ñại lý lữ hành, hướng66 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘIdẫn viên du lịch - các tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia và các tổ chức, cá nhân gián tiếp ...