DƯỢC HỌC - LỘC GIÁC

Còn gọi gạc hươu nai Tên khoa học CORNU CERVI A. Nguồn gốc Gạc hươu nai là nhưng để gìa, cứng lên thành gạc hay sừng (xem mô tả con vật ở vị lôc nhung). Hàng năm vào cuối hạ, hươi nai cọ đầu vào cây cho sừng rụng. Trong gạc hươu nai, huyết đã khô kiệt, có khi còn da bọc, có khi hết cả da, chi còn trơ gạc sáng bóng, màu vàng hay hơi đỏ hoặc trắng ngà. Phần dưới to có nhiều u nhỏ tròn nổi lên, phần trên nhẵn và nhọn. Có người thường...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DƯỢC HỌC - LỘC GIÁC DƯỢC HỌC LỘC GIÁC Còn gọi gạc hươu nai Tên khoa học CORNU CERVI A. Nguồn gốc Gạc hươu nai là nhưng để gìa, cứng lên thành gạc hay sừng (xem môtả con vật ở vị lôc nhung). Hàng năm vào cuối hạ, hươi nai cọ đầu vào câycho sừng rụng. Trong gạc hươu nai, huyết đã khô kiệt, có khi còn da bọc, cókhi hết cả da, chi còn trơ gạc sáng bóng, màu vàng hay hơi đỏ hoặc trắngngà. Phần dưới to có nhiều u nhỏ tròn nổi lên, phần trên nhẵn và nhọn. Có người thường căn cứ vào số nhánh và kích thước, màu sắc để phânbiệt gạc hươu với gạc nai, gạc hươu có 3 hoặc 4 nhánh, dài 30-50cm, đườngkính chừng 3cm, chất mịn và rắn, cứng chắc u tròn cách nhau, màu gạc đỏnâu. Gạc nai cũng giống gạc hươu nhưng thường to và dài hơn: đường kínhchừng 3-6cm, dài 50-60cm, chia 3-6 nhánh, màu tro nâu hoặc tro vàng, ukhông rõ, thường chạy dài. Cả 2 loại, khi bẻ, vết bẻ màu trắng, giữa có màu tro, tủy hẹp. Nếu tủyrộng là gạc nhẹ, xấu. B. Phân loại gạc Gạc lấy ở những con hươu nai săn bắn được hoặc do đến mùa nó tựrụng, vào các tháng 6 tháng 8 người ta vào rừng để nhặt. Gạc lấy ở những con hươu nai còn sống được coi là tốt hơn: có cònliền với xương đầu, thường gọi là gạc bao bì liên tảng (còn cả da và xươngđầu) hay không còn da đầu nhưng gạc dính cả xương đầu gọi là gạc liêntáng. Gạc tự rụng, nhặt ở rừng về thuộc loại kém. Trong loại gạc này, ngườita thường phân biệt ra: gạc còn phần đế dài, màu gạc trắng ngà được coi nhưđứng đầu trong loại gạc tự rụng, sau đó đến loại gạc tự rụng nhưng khôngcòn đế, đế lõm vào màu sắc trắng nhọt là loại kém. Khi dùng gạc, người ta thường cưa thành từng khúc ngắn, tẩm với mậtsao vàng, tán nhỏ. Có khi người ta cưa thành khúc ngắn, dùng than đốt qua,tán nhỏ mới dùng. Từ lộc giác có thể chế thành cao ban long và lộc giác sương. Cao ban long: Xem vị cao ban long. Lộc giác sương: Cornu cervu degelatinarum. Có hai loại lộc giácsương. Lộc giác sương theo lối Nhật Bản Sừng hươu nai đốt cho đen (hặcthiêu) rồi tán nhỏ. Lộc giác sương của Trung Quốc và Việt Nam là sừng hươu còn lạisau khi đã nấu cao ban long rồi phơi khô tán nhỏ. Loại này có khi người tavẫn đổ bỏ đi hay để bón cây. C. Thành phần hóa học Trong gạc hươu nai có khoảng 25% chất keo (keratin) 50-60% canxiphotphát, canxi cacbonat, một ít chật đạm và ít nước. Trong lộc giác sương tỷ lệ chất keo mất hẳn hoặc còn rất ít D. Công dụng và liều lượng Trước đây ở châu Âu cũng có d ùng sừng hươu nai làm thuốc, nhưngsau vì hiếm, khó tìm và có những vị khác thay thế được cho nên không dùngnữa.