DƯỢC HỌC - NGÔ THÙ DU

Tên khoa học: Evodia rutaecarpa (Juss) Benth. Họ khoa học: Cam (Rutaceae). Mô Tả: Cây cao chừng 2,5-5m. Cành màu nâu hay tím nâu, khi còn non có mang lông mềm dài, khi gìa lông rụng đi, trên mặt cành có nhiều bì khổng. Lá mọc đối, kép lông chim lẻ. Cả cuống và lá dài độ 15-35cm, hai đến 5 đôi lá chét có cuống ngắn. Trên cuống lá và cuống lá chét có mang lông mềm. Lá chét dài 5-15cm, rộng 2,5-5cm, đầu lá chét nhọn, dài, mép nguyên, 2 mặt có lông màu nâu mịn, mặt...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DƯỢC HỌC - NGÔ THÙ DU DƯỢC HỌCNGÔ THÙ DU Tên khoa học: Evodia rutaecarpa (Juss) Benth. Họ khoa học: Cam (Rutaceae). Mô Tả: Cây cao chừng 2,5-5m. Cành màu nâu hay tím nâu, khi còn non cómang lông mềm dài, khi gìa lông rụng đi, trên mặt cành có nhiều bì khổng.Lá mọc đối, kép lông chim lẻ. Cả cuống và lá dài độ 15-35cm, hai đến 5 đôilá chét có cuống ngắn. Trên cuống lá và cuống lá chét có mang lông mềm.Lá chét dài 5-15cm, rộng 2,5-5cm, đầu lá chét nhọn, dài, mép nguyên, 2 mặtcó lông màu nâu mịn, mặt dưới nhiều hơn, soi lên ánh sáng sẽ thấy nhữngđiểm tinh dầu. Hoa đơn tính khác gốc; đa số những hoa nhỏ tụ thành từngtán hay đặc biệt thành chùm. Cuống hoa trông to thô có nhiều lông, màu nâumềm. Hoa màu vàng trắng, hoa cái lớn hơn hoa đực. Nhập của Trung Quốc.Địa lý:Thu hái, Sơ chế:Bộ phận dùng:Bào chế:Bảo quản:Thành phần hóa học:Tác dụng dược lý:Tính vị:Quy kinh:Tác dụng:Chủ trị:Kiêng kỵ:Liều dùng:Đơn thuốc kinh nghiệm: Tham khảo: + Chích Ngô thù du: Dùng Cam thảo sắc lấy nước, bỏ bã, cho Ngôthù vào, tẩm, sao qua cho khô (Mỗi 100 cân Ngô thù, dùng Cam thảo 6 cân 4lạng) (Trung Dược Đại Từ Điển). + Vị cay, tính ôn (Bản Kinh). + Rất nhiệt, có ít độc (Danh Y Biệt Lục). + Vị đắng, cay, rất nhiệ, có độc (Dược Tính Luận). + Vị cay, đắng, tính ôn, có độc (Trung Dược Đại Từ Điển). + Vị cay, đắng, tính nhiệt, có độc (Trung Dược Học). + Vào kinh túc Thái âm Tỳ, túc Thiếu âm Thận, túc Quyết âm Can(Thang Dịch Bản Thảo). + Vào kinh Can, Tỳ, Vị, Đại trường, Thận (Lôi Công Bào Chế DượcTính Giải). + Vào kinh can, Vị (Trung Dược Đại Từ Điển). + Vào kinh Vị, Tỳ, Can, Thận (Trung Dược Học). + Ôn trung, chỉ thống, hạ khí, trục phong tà, khai tấu lý (Bản Kinh). + Kiện tỳ, thông quan tiết (Nhật Hoa Tử Bản Thảo). + Khai uất, hóa trệ (Bản Thảo Cương Mục). + Ôn trung, chỉ thống, lý khí, táo thấp (Trung Dược Đại Từ Điển). + Khứ hàn, chỉ thống, chỉ ẩu, giáng nghịch, ôn tỳ, chỉ tả, khứ đờmthấp (Trung Dược Học). + Trị nôn nghịch, nuốt chua, đầu đau do quyết âm bệnh, tạng hàn,nôn mửa, ti6eu chảy, bụng trướng đau, cước khí, sán khí, miệng lở loét, răngđau, thấp chẩn, thủy đậu (Trung Dược Đại Từ Điển). + Evoden, Ocimene, Evodin, Evodol, Gushuynic acid, Evodiamine,Rutaecarpine, Wuchuyine, Hydroxyevodiamine, Evocarpine, Isoevodiamine,Evodione, Evogin, Rutaevin (Trung Dược Học). + Tác dụng kháng khuẩn: Năng suất sắc Ngô thù du có tác dụng ứcchế mạnh in vitro đối với Vibrio cholerae, 1 số bệnh ngoài da và nhiều kýsinh trùng kể cả giun đũa và Hirudo (Trung Dược Học). + Tác dụng đối với hệ thần kinh trung ương: Ngô thù du Nhật Bản cótác dụng giảm đau. Thí nghiệm ở Trung Quốc chích dịch chiết Ngô thù duvào tĩnh mạch cho thấy có tác dụng giảm đau giống chất antipyrin (TrungDược Học). + Tác dụng trên cơ mềm:Chất utamine, trích ly từ Rutaecarpine cótác dụng kích thích mạnh trên tử cung (Trung Dược Học). + Điều trị huyết áp cao: Bột Ngô thù du trộn với Dấm dán vào lòngbàn chân để trị huyết áp cao có hiệu qủa tốt. Huyết áp thường hạ trong vòng12-24 giờ (Trung Dược Học). + Điều trị rối loạn vị trường (dạ dày với ruột): Dùng bột Ngô thù dutrộn với Dấm đắp vào rốn, trị 20 ca bị chứng đầy trướng. Phương pháp nàycũng dùng trị chứng bụng nóng (Trung Dược Học). + Điều trị bệnh ngoài da: Dùng nước sắc Ngô thù du trị 84 ca bịeczema hoặc viêm da thần kinh có hiệu quả (Trung Dược Học). + Điều trị tai - mũi - họng: Dùng bột Ngô thù du bôi vào huyệt DũngTuyền (lòng bàn chân)có hiệu quả tốt để trị trẻ nhỏ miệng lở (đẹn). Hầu hếtđều có kết qủa trong 1 ngày (Trung Dược Học). + Tác dụng điều hòa nhiệt độ: dịch chiết chất Isoevodiamine làm hơităng nhiệt độ ở thỏ khi cho ăn rau sống (Trung Dược Học). + Âm hư, có triệu chứng nhiệt: không dùng (Trung Dược Học). Độc tính: + Lượng lớn Ngô thù du - tác dụng kích thích thần kinh trung ương vàcó thể dẫn đến rối lọan thị giác, gây nên ảo giác. Độc tính của Evoxine rấtthấp, liều chích tĩnh mạch gây chết (LD50) ở chuột nhắt là 135g/kg (TrungDược Học). ...