Ghi chép về áo giáp

Bất kỳ một nền văn minh nào từng tham chiến cũng có mục chế tạo áo giáo, cầu kỳ hay đơn giản khác nhau, trong đó có nhiều nền văn minh, áo giáp trở thành một phong cách thời trang, đánh giấu mức độ phát triển về công nghệ, kỹ thuật chiến tranh và quan niệm thẩm mỹ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ghi chép về áo giápGhi chép về áo giápBất kỳ một nền văn minh nào từng tham chiến cũng có mụcchế tạo áo giáo, cầu kỳ hay đơn giản khác nhau, trong đó cónhiều nền văn minh, áo giáp trở thành một phong cách thờitrang, đánh giấu mức độ phát triển về công nghệ, kỹ thuậtchiến tranh và quan niệm thẩm mỹ.Trong chiến tranh bộ binh với các vũ khí sát thương gươmđao cá nhân xưa, áo giáp là phần không thể thiếu nhằm bảovệ tướng lĩnh và binh sĩ khi giao chiến đa diện trên chiếntrận. Bất kỳ một nền văn minh nào từng tham chiến cũng cómục chế tạo áo giáp, cầu kỳ hay đơn giản khác nhau, trongđó có nhiều nền văn minh, áo giáp trở thành một phong cáchthời trang, đánh dấu mức độ phát triển về công nghệ, kỹ thuậtchiến tranh và quan niệm thẩm mỹ với những thứ nặng nề vàche chắn cho con người khỏi tên rơi đạn lạc. Áo giáp củangười Hy Lạp - La Mã, áo giáp Trung Hoa, áo giáp châu Âuthời Trung cổ đều có xu hướng kết hợp sự bảo vệ và phongcách thời trang nhất định.Vòng chân, đồ đồng Đông Sơn, hiện vật Bảo tàng Lịch sửViệt Nam, ảnh Nguyễn Anh TuấnMột đất nước có nhiều cuộc chiến tranh, nhất là chiến tranhchống xâm lược phương Bắc, như Việt Nam tất yếu khoabinh khí và võ nghệ phải phát triển, trong đó có áo giáp bộbinh, tuy nhiên cho đến nay chúng ta rất khó tìm thấy một bộáo giáp phong kiến nguyên vẹn. Khi những đoàn làm phimmuốn thực hiện những bộ phim lịch sử phần lớn họ phải sangTrung Hoa mua, mượn và không tránh khỏi những ảnhhưởng do không biết thực sự áo giáp Việt Nam như thế nào.Một vài thiết kế khác vẽ từ các pho tượng võ sĩ trong lăng mộvà đền chùa, thì phần lớn đều giống áo giáp thời Tống ởTrung Hoa và thực ra mang tính tượng trưng hơn là một thiếtkế thực dụng. Khi nghiên cứu về áo giáp, người ta thấy có baphần: áo giáp thực chiến, áo giáp trong tượng cổ, áo giáptrong biểu diễn sân khấu cổ (tuồng, Kinh kịch), ba phần nàycó giá trị tham khảo vì có nghiên cứu từ áo giáp thật, nhưngáo giáp trong hai phần sau cách điệu và thẩm mỹ hóa lên rấtnhiều so với sự thực.Trong những nghiên cứu của người Pháp về văn hóa Mườngcó nhắc đến những bộ áo giáp mây, tức là áo giáp làm bằngmây của người bản xứ. Trong bộ tiểu thuyết nổi tiếng TamQuốc diễn nghĩa của La Quán Trung có nhiều hồi dài nói vềKhổng Minh bình Mạnh Hoạch (Thất cầm Mạnh Hoạch -Bảy lần bắt Mạnh Hoạch), trong khoảng giữa thế kỷ 3, sauCông nguyên, một thủ lĩnh phương Nam, gọi là Nam Man,trong đó có nhắc đến quân Khổng Minh từng giao chiến vàban đầu thất bại trước quân giáp mây, một bộ tộc ra giúpquân Mạnh Hoạch. Loại giáp này trong khảo sát của cácnghiên cứu Trung Hoa về áo giáp có nói đến và vẽ hình nomkhá cứng nhắc, nhưng cũng đầy đủ các bộ phận mũ, áo thânche bắp tay, che hai đùi, bụng dưới và khiên cầm tay. Áogiáp mây chỉ có thể đốt cháy, chứ gần như không bị đâmthủng, chém thì chả ăn thua gì, và tên bắn cũng không xuyên.Trong tiểu thuyết trên, Khổng Minh dùng kế lừa quân giápmây tập trung vào một hang động và phóng hỏa, giáp mâycháy hết. Tiểu thuyết đó cũng nói đến khi làm giáp mây,người ta ngâm tẩm các sợi mây vào dầu, nên chúng rất daichắc, đan ken thành áo giáp trở nên chắc chắn khó đâmxuyên, chặt đứt, khi qua sông quân lính ngồi trên giáp mây,lấy vũ khí làm mái chèo, bơi nổi như thuyền, nhưng nhượcđiểm không chịu được lửa. Nhưng vận động cơ thể trong giápmây khá khó khăn, do vật liệu này cứng, các khớp nối khônglinh hoạt như giáp da và giáp móc sắt. Cũng theo mô tả trongtiểu thuyết thì vùng Nam Man đó chính là phía Bắc Việt Namvà quân của Phục Ba Mã Viện từng trèo núi qua đây khi tiếnvào Giao Châu đánh quân của Hai Bà Trưng. Trong quân độiphong kiến Đại Việt sau này không nhắc đến việc dùng giápmây, nhưng khiên mây thì có và xuất hiện trên hình vẽ sớmcác thạp gốm Lý Trần, khiên mây nhẹ và che chắn tên, giáotốt hơn khiên gỗ. Quân Đại Việt tay cầm khiên, tay cầm giáongắn, hoặc mã tấu.Vòng tay, đồ đồng Đông Sơn, hiện vật Bảo tàng Lịch sử ViệtNam, ảnh Nguyễn Anh TuấnÁo giáp và binh khí Đông Sơn trong các di chỉ khảo cổ lạitương đối đầy đủ, dù thời đại này cách đây khá xa, ít nhất từ3.000 năm đến 2.500 năm. Tuy nhiên người Đông Sơn theonhững hiện vật để lại chỉ có một miếng giáp ngực, gọi là hộtâm kính theo khái niệm Hán, thắt lưng, vòng lớn đeo cổchân và cổ tay, cũng vừa bảo vệ vừa tấn công được. Chúng tahình dung một chiến binh Đông Sơn, đầu cắm lông chim, xõatóc, mình trần, xăm trổ các hình giao long đầy mình, tay vàchân lồng đeo các vòng lớn và dài đến 15 phân với nhiều lụclạc gắn theo các vòng, ngực đeo miếng giáp hình chữ nhật cókhắc hình con thuyền, thắt lưng giắt dao găm và kiếm ngắn,tay cầm giáo và khiên mây, nom cũng ngoạn mục. Áo giápngực Đông Sơn khá nhỏ, chừng 30 - 35 phân ngang, 20 phâncao, có vòng lỗ phía trên để lồng dây đeo từ cổ và buộc haidây dưới ra phía sau lưng, nó có thể che được vùng ngực vàtim của chiến binh. Các vòng tay và chân làm bằn ...