Giá trị xét nghiệm procalcitonin trong theo dõi đáp ứng điều trị kháng sinh trên bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết và choáng nhiễm khuẩn

Nội dung bài viết với mục tiêu xác định ngưỡng nồng độ PCT trong chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết - choáng nhiễm khuẩn so với nhiễm khuẩn cục bộ, tính tỷ lệ % của từng nhóm bệnh theo ngưỡng được xác định. Khảo sát động học của PCT kết hợp với dữ kiện lâm sàng để đánh giá việc sử dụng kháng sinh trong theo dõi điều trị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giá trị xét nghiệm procalcitonin trong theo dõi đáp ứng điều trị kháng sinh trên bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết và choáng nhiễm khuẩn Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học GIÁ TRỊ XÉT NGHIỆM PROCALCITONIN TRONG THEO DÕI ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH TRÊN BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN HUYẾT VÀ CHOÁNG NHIỄM KHUẨN Lê Xuân Trường*, Lâm Thùy Như*, Đỗ Thị Thanh Thủy*, Trần Thị Hương Lý** TÓM TẮT Mở đầu: Nhiễm khuẩn huyết là một bệnh cảnh lâm sàng nặng, chủ yếu do các loại vi khuẩn gây nên, đây là nguyên nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu tại khoa hồi sức cấp cứu. Chẩn đoán xác định chủ yếu dựa vào cấy máu, nhưng cấy máu thường chậm và tỷ lệ dương tính thấp. Thêm vào đó là việc xuất hiện các chủng vi khuẩn kháng thuốc ngày càng gia tăng. Sự xuất hiện một chỉ điểm sinh học mới là procalcitonin (PCT) giúp các nhà lâm sàng phân biệt được chính xác nhiễm trùng do vi khuẩn hay do virus, từ đó có sự lựa chọn kháng sinh phù hợp là một lựa chọn tất yếu. PCT là một xét nghiệm đơn giản, dễ thực hiện, thời gian trả kết quả nhanh hơn so với cấy máu, rất phù hợp cho các nhà lâm sàng lựa chọn cho việc chẩn đoán và theo dõi điều trị kháng sinh. Mục tiêu: Xác định ngưỡng nồng độ PCT trong chẩn đoán NKH - CNK so với nhiễm khuẩn cục bộ (NKCB), tính tỷ lệ % của từng nhóm bệnh theo ngưỡng được xác định. Khảo sát động học của PCT kết hợp với dữ kiện lâm sàng để đánh giá việc sử dụng kháng sinh trong theo dõi điều trị. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang và tiến cứu. Nghiên cứu được thực hiện trên 204 bệnh nhân nhập viện trong 24 giờ đầu, trước khi sử dụng kháng sinh tại Khoa Hồi sức bệnh viện Kiên Giang và Khoa Bệnh Nhiệt đới bệnh viện Chợ Rẫy trong khoảng thời gian từ 03/2014 đến 10/2014. Kết quả : Xác định được điểm cắt PCT là 2,75 ng/mL cho phép phân biệt giữa NKH - CNK với NKCB với độ nhạy 78,67% và độ đặc hiệu 79,63%, diện tích dưới đường cong ROC là 0,848 (p < 0,001). Về xét nghiệm động học PCT, Ở nhóm NKH - CNK đáp ứng với điều trị kháng sinh, nồng độ PCT giảm hầu hết trên các mẫu nghiên cứu ở 24 giờ đầu sau khi sử dụng kháng sinh (88%), và sau 48 giờ thì nồng độ PCT giảm 100% trong khi đó ở nhóm NKH - CNK không đáp ứng với điều trị kháng sinh, nồng độ PCT thay đổi theo tiến triển bệnh. Kết luận: Xác định được ngưỡng nồng độ của xét nghiệm PCT trong chẩn đoán NKH - CNK so với NKCB. Nêu lên được tầm quan trọng của xét nghiệm PCT trong việc đánh giá bệnh nhân NKH - CNK có đáp ứng và không đáp ứng với điều trị kháng sinh. Từ khóa: Procalcitonin, nhiễm khuẩn huyết và choáng nhiễm khuẩn. ABSTRACT THE VALUE OF PROCALCITONIN IN FOLLOW-UP OF ANTIBIOTICS TREATMENT IN SEPSIS AND SEPTIC-SHOCK PATIENTS Le Xuan Truong, Lam Thuy Nhu, Do Thi Thanh Thuy, Tran Thi Huong Ly * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 493 - 502 Background: Sepsis is a severe disease status, mainly causing by bacteria lead to causes of death in the intensive care department. The diagnosis is based on blood culture. However the results were late and low positive rate. In addition, the emergence of drug-resistant strains of bacteria was increased. The appearance of a new biological marker is procalcitonin (PCT) to help the doctor distinguish the infections caused by bacteria or viruses; from appropriate antibiotics choosing is a very necessary. PCT is a simple test, easy to perform, time consuming * Bộ môn Hoá Sinh, Khoa Y, Đại học Y Dược TPHCM ** Bệnh Viện Đa Khoa Kiên Giang Tác giả liên lạc: TS. BS. Lê Xuân Trường ĐT: 01269872057 Email: lxtruong57@yahoo.com Nhiễm 493 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 than the blood culture which is suitable for the diagnosis and follow-up of antibiotic treatment. Objective: The purpose of this study is to determine the threshold of PCT level in septic-shock diagnosis compared to sepsis, calculation the percentage of each patients group according to the defined threshold. Survey of PCT kinetics combined with clinical data evaluated the antibiotics using in folow-up treatment. Materials and Methods: Cross-sectional and prospective analysis. Two hundred and four patients were performed in this study during the first 24 hours of hospitalization, before antibiotic used at Kien Giang and Cho Ray hospital from March to October 2014. Result: Identification cut-off point of PCT was 2.75 ng/mL which was discriminate between septic-shock and septicemia with 78.67% sensitivity and 79.63% specificity, and area under the ROC curve was 0.848 (p ...