Giải mã biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc trong Hồng Lâu Mộng

Báo cáo “Giải mã biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc trong Hồng lâu mộng” được triển khai trên hai phương diện: mối quan hệ của hòn ngọc với nhân vật chính và nghệ thuật xây dựng hòn ngọc. Khi giải mã biểu tượng hòn ngọc dựa trên mối quan hệ của hòn ngọc với nhân vật chính, báo cáo chỉ ra được sự tương quan có thể giải thích giữa biểu tượng với sự ra đời, kết thúc, số phận, tính cách của nhân vật, khẳng định mối quan hệ gắn bó giữa tác giả và văn hóa cộng đồng, đồng thời giải thích những lí do làm nên đặc điểm khác biệt của nhân vật chính trong tác phẩm, khẳng định tư tưởng mới mẻ của nhà văn trong việc xây dựng nhân vật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải mã biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc trong Hồng Lâu Mộng KỈ YẾU HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM HỌC 2013-2014 GIẢI MÃ BIỂU TƢỢNG HÒN NGỌC CỦA GIẢ BẢO NGỌC TRONG HỒNG LÂU MỘNG Trương Thanh Chúc, Lớp K62CLC, Khoa Ngữ văn GVHD: PGS.TS. Trần Lê Bảo Tóm tắt: Báo cáo “Giải mã biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc trong Hồng lâu mộng” được triển khai trên hai phương diện: mối quan hệ của hòn ngọc với nhân vật chính và nghệ thuật xây dựng hòn ngọc. Khi giải mã biểu tượng hòn ngọc dựa trên mối quan hệ của hòn ngọc với nhân vật chính, báo cáo chỉ ra được sự tương quan có thể giải thích giữa biểu tượng với sự ra đời, kết thúc, số phận, tính cách của nhân vật, khẳng định mối quan hệ gắn bó giữa tác giả và văn hóa cộng đồng, đồng thời giải thích những lí do làm nên đặc điểm khác biệt của nhân vật chính trong tác phẩm, khẳng định tư tưởng mới mẻ của nhà văn trong việc xây dựng nhân vật. Bên cạnh đó, báo cáo cũng đi sâu vào việc xem xét biểu tượng ở các khía cạnh nghệ thuật như nghệ thuật khắc họa biểu tượng, vai trò của hòn ngọc đối với cốt truyện, xây dựng hòn ngọc trong không gian và thời gian nghệ thuật để từ đó góp tiếng nói đề cao giá trị của bộ tiểu thuyết Hồng lâu mộng cũng như tài sáng tác của tiểu thuyết gia. Từ khóa: biểu tượng, giải mã biểu tượng, Thông linh bảo ngọc, Giả Bảo Ngọc, Hồng lâu mộng, văn hóa – văn học. I. MỞ ĐẦU Hồng lâu mộng là một trong những bộ tiểu thuyết có giá trị lớn nhất của văn học cổ điển Trung Quốc. Một trong những thành công lớn của Hồng lâu mộng là khả năng phản ánh bộ mặt xã hội Trung Hoa đương thời thông qua các biểu tượng văn hóa. Nằm trong hệ thống các biểu tượng của Hồng lâu mộng, hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc là một biểu tượng quan trọng, phản ánh thế giới quan của tác giả trong cách xây dựng nhân vật và phản ánh văn hóa cộng đồng vào tác phẩm. Với lí do chủ yếu như trên, chúng tôi đi vào tìm hiểu và khai thác hình ảnh hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc như một “mã văn hóa” dưới đề tài: “Giải mã biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc trong Hồng lâu mộng”. Mục đích của chúng tôi khi nghiên cứu đề tài này là chỉ ra được cơ sở dẫn đến việc hình thành biểu tượng hòn ngọc trong Hồng lâu mộng, giải thích được mối tương quan giữa hòn ngọc với nhân vật chính để làm rõ thêm giá trị nội dung và nghệ thuật của Hồng lâu mộng. Từ đó rút ra vai trò của việc giải mã những biểu tượng văn hóa từ biểu tượng văn học trong mỗi tác phẩm. II. NỘI DUNG Từ việc xác định mục đích nghiên cứu như trên, chúng tôi triển khai nghiên cứu các nội dung cụ thể như sau: Chương 1: Hòn ngọc – một “mã văn hóa”, một biểu tượng của Hồng lâu mộng Trong chương đầu tiên, báo cáo trình bày khái quát về biểu tượng trong đó có khái niệm biểu tượng và ý nghĩa văn hóa của biểu tượng trong đời sống nhận thức của con người cũng như trong việc tìm hiểu một tác phẩm văn học. 200 KỈ YẾU HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM HỌC 2013-2014 Ngoài ra, chúng tôi nhấn mạnh vào vai trò của các biểu tượng đối với Hồng lâu mộng mà hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc là một biểu tượng tiêu biểu. Hồng lâu mộng có cả một hệ thống biểu tượng phong phú, song “Thông linh bảo ngọc” là biểu tượng quan trọng hơn cả. Để tác giả có sự sáng tạo biểu tượng đó trong tác phẩm thì không thể không nhắc tới những yếu tố tiền đề về văn hóa, xã hội và cá nhân tác giả. Việc hình thành biểu tượng hòn ngọc trong Hồng lâu mộng là dựa trên tài năng của tiểu thuyết gia song cũng có cơ sở nhất định. Chương 2: Biểu tượng hòn ngọc trong sự tương quan với nhân vật Giả Bảo Ngọc Trong chương 2, chúng tôi tập trung làm rõ sự gắn bó giữa hòn ngọc với các khía cạnh đời sống cũng như tính cách của nhân vật Giả Bảo Ngọc. Sự ra đời và kết thúc của Bảo Ngọc có liên quan đến hòn ngọc giải thích cho sự ảnh hưởng của tư tưởng Triết học cổ đại phương Đông, của tư tưởng Phật giáo, Đạo giáo tới tác giả. Hòn ngọc còn gắn bó chặt chẽ với cuộc đời, số phận của Giả Bảo Ngọc một cách kì lạ nhưng có thể giải thích được trên cơ sở văn hóa. Không những thế, dựa trên những đặc điểm, tính chất của hòn ngọc, chúng tôi cũng đưa ra được lí do hình thành những nét tính cách đặc biệt khác thường của nhân vật Giả Bảo Ngọc. Thông qua những khía cạnh đó, chúng tôi rút ra nhận xét hòn ngọc là một biểu tượng lớn chi phối rất nhiều tới nhân vật chính. Điều đó khẳng định thái độ tôn trọng của nhà văn đối với việc xây dựng hình tượng đồ vật trong tác phẩm. Những giá trị nội hàm về văn hóa của tác phẩm có thể được chỉ ra thông qua việc giải mã biểu tượng. Chương 3: Biểu tượng hòn ngọc của Giả Bảo Ngọc từ điểm nhìn nghệ thuật Xác định được vai trò của chủ thể sáng tạo trong việc sáng tác một tác phẩm văn học, chúng tôi đi vào việc chỉ ra nghệ thuật khắc họa b ...