'Giải mã' nghịch lý tỉ giá TS

TS Cao Sĩ Kiêm bày tỏ những quan ngại trước sự mất thăng bằng về tỉ giá giữa đồng nội tệ với đô la Mỹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới lạm phát và tăng trưởng kinh tế Việt Nam
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
“Giải mã” nghịch lý tỉ giá TS “Giải mã” nghịch lý tỉ giáTS Cao Sĩ Kiêm bày tỏ những quan ngại trước sự mất thăngbằng về tỉ giá giữa đồng nội tệ với đô la Mỹ sẽ ảnh hưởng trựctiếp tới lạm phát và tăng trưởng kinh tế Việt NamUSD đang xuống giá trên thế giới, nhập siêu giảm... thì giáđồng tiền lại tăng mạnh ở nước ta. Ông lý giải ra sao vềnghịch lý này?Nghịch lý này có lý của nó. Đó là phản ánh nền kinh tế và đồngtiền của chúng ta. Tỉ giá tăng có 3 nguyên nhân:Thứ nhất, cung cầu USD căng thẳng hơn trước, mất cân đối cungcầu sẽ đẩy giá USD lên. Cung cầu vẫn không bảo đảm là do bộichi ngân sách, nhập siêu vẫn ở mức cao trong khi không thu vềđược USD trôi nổi trên thị trường.Thứ hai, do tác động của nhiều yếu tố như chỉ số giá tiêu dùng(CPI) cao làm người dân nghĩ tới chuyện đồng tiền mất giá; giávàng cao, thị trường bất động sản trầm lắng, thị trường chứngkhoán lình xình... nên dẫn tới tâm lý tích trữ USD.Thứ ba, người có USD không bán ra, người sắp phải thanh toánbằng USD thì mua vào trước do sợ rủi ro tỉ giá càng đẩy giá lên.Các doanh nghiệp đã có LC, đến hạn phải trả mà không muađược USD trong ngân hàng thì chấp nhận mua giá cao để thanhtoán. Nếu không sẽ thiệt hại lớn hơn nhiều vì bị mất uy tín, bịphạt hợp đồng... Đây là những đặc thù ở nước ta mà nước kháchầu như không có.Ông nghĩ sao trước ý kiến cho rằng nghịch lý này còn xuấtphát từ chính sách tiền tệ và lãi suất?Đúng là còn có sự méo mó của chính sách tiền tệ và lãi suất. Tỉgiá ở nước ta cũng phản ánh thực tế các yếu tố tâm lý, cung cầu,điều hành chính sách tiền tệ...Tỉ giá lên sẽ khiến giá nhập nguyên liệu, vật tư, thiết bị... phục vụsản xuất, tiêu dùng cùng lên, dẫn tới giá thành bị đội lên. Giáthành cao sẽ kích lạm phát tăng và nếu lạm phát tăng lãi suấtcũng phải lên theo. Đó là một phản ứng dây chuyền, tác động vớinhau.Phải chăng cũng có sự lúng túng trong việc thực hiện cácmục tiêu ưu tiên, khi thì vì tăng trưởng song lúc khác lại làkiểm soát lạm phát?Không phải hoàn toàn do sự lúng túng trong việc đặt ưu tiên nàolên trên. Khi chúng ta đã chủ trương ổn định kinh tế vĩ mô thì phảitập trung kiềm chế bằng được lạm phát, thắt chặt tín dụng lại. Khiưu tiên tăng trưởng thì nới lỏng chính sách tiền tệ, nới tín dụng.Đây là hai ưu tiên với những chỉ đạo khác nhau nhưng lại nhấtquán trong chủ trương thực hiện. Tuy nhiên, nếu thực hiện khôngđồng bộ sẽ dẫn tới chuệch choạc, lúng túng. Ví dụ, mới đâyngành ngân hàng muốn hạ lãi suất xuống nhưng ngành tài chínhlại muốn bán trái phiếu Chính phủ với lãi suất cao. Sự “đá nhau”như vậy sẽ khó cho điều hành.Theo ông, việc giữ nguyên tỉ giá và thả nổi lãi suất thỏathuận sẽ tác động thế nào?Sẽ có hai tác động. Trước hết là tác động tâm lý sẽ khiến ngườita an tâm là đã có Nhà nước can thiệp, bán ngoại tệ ra để ổn địnhtỉ giá từ nay đến hết Tết Nguyên đán, dẫn tới hạn chế việc gămgiữ ngoại tệ.Song việc bỏ chủ trương giữ và giảm lãi suất thì lãi suất sẽ tănglên. Các ngân hàng sẽ đua nhau tăng lãi suất thỏa thuận và nhưvậy rất có thể sẽ hình thành một mặt bằng lãi suất mới. Điều nàysẽ đẩy chi phí, giá thành, CPI... lên.Là thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tiền tệ quốc gia, ôngdự báo thế nào về lãi suất thời gian tới?Lãi suất sẽ lên sát với cung cầu hiện nay. Lãi suất thực tế thờigian qua là 14%-15%/năm nhưng chúng ta đã kéo xuống 11%.Thời gian tới, lãi suất thỏa thuận có thể lên tới mức lãi suất thựctế trước đây.Lãi suất như vậy ảnh hưởng thế nào tới tăng trưởng và lạmphát?Sẽ ảnh hưởng ngay tới lạm phát, làm CPI tăng. Lạm phát tăngcũng sẽ khiến sản xuất gặp khó khăn hơn vì lãi suất cao, giá đầuvào tăng làm khả năng sinh lời giảm xuống. Doanh nghiệp phảithu hẹp sản xuất, việc làm khó khăn hơn... sẽ tác động tới tăngtrưởng.Ông đánh giá thế nào về tác động hai mặt của việc khôngđiều chỉnh tỉ giá và thả lãi suất?Mặt lợi là làm cho người dân yên tâm về sự ổn định tương đối dàihơi bởi có sự can thiệp của Nhà nước. Mặt trái là có thể hìnhthành một mặt bằng lãi suất mới, làm gia tăng chi phí, giá thànhsản xuất. Tác động có thể xấu nếu quản lý, điều hành khôngquyết liệt. ...