Giải phẫu mạch máu tuyến tụy và ứng dụng trong ghép tụy bán phần trên thực nghiệm

Bài viết nghiên cứu giải phẫu mạch máu tuyến tụy lợn và ứng dụng tạo mô hình mới ghép tụy bán phần từ nguồn cho sống. Nghiên cứu trên 40 lợn bằng 3 phương pháp: phương pháp phẫu tích, phương pháp bơm xanh methylene vào động mạch (ĐM) thân tạng và ĐM mạc treo tràng trên, phương pháp bơm oxide-gelatin qua canun ĐM đùi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải phẫu mạch máu tuyến tụy và ứng dụng trong ghép tụy bán phần trên thực nghiệmTẠP CHÍ Y DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2014 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƢƠNG TRÌNH KHCN KC.10/11-15GIẢI PHẪU MẠCH MÁU TUYẾN TỤY VÀ ỨNG DỤNG TRONGGHÉP TỤY BÁN PHẦN TRÊN THỰC NGHIỆMTrịnh Cao Minh*; Đỗ Xuân Hai*; Nguyễn Văn Ba*TÓM TẮTNghiên cứu giải phẫu có vai trò quyết định chiến thuật và lựa chọn mô hình ghép tạng. Nghiêncứu trên 40 lợn bằng 3 phương pháp: phương pháp phẫu tích, phương pháp bơm xanh methylenevào động mạch (ĐM) thân tạng và ĐM mạc treo tràng trên, phương pháp bơm oxide-gelatin quacanun ĐM đùi. Kết quả cho thấy: tụy lợn có hình dáng và giải phẫu mạch máu rất khác tụy người.ĐM thân tạng nuôi tất cả các thùy của tụy. Đuôi tụy được nuôi bởi một nhánh mạch tách ra từ ĐMlách 16/40 lợn (40%) ĐM thân tạng 03/40 lợn (7,5%), ĐM gan chung 21/40 lợn (52,5%). Tĩnh mạch(TM) tụy lợn đi song song với ĐM đổ vào TM cửa 32/40 lợn (80%), TM gan 08/40 lợn (20%). Từ đó,chúng tôi xây dựng thành công mô hình kỹ thuật mạch máu đảo chiều trong ghép tụy bán phần.* Từ khóa: Tụy lợn; Giải phẫu mạch máu; Ghép tụy.PANCREAS VASCULAR ANATOMY AND ITS APPLICATIONIN SUBTOTAL PANCREAS TRANSPLANTATIONON EXPERIMENT PORCINESUMMARYAnatomical studies play a crucial role in choosing tactics and organ models. 40 pigs were used forvascular anatomy study with different surgical dissection, injected to the celiac trunk, to the superiormesenteric artery used methylene blue and lead oxide-gelatin injection technique was used viafemoral artery…. Porcine pancreas anatomy is very different to human’s in form and vascular anatomy.The pancreas is supplied with blood from branches arising mainly from the celiac trunks. The pancreastail is supplied with blood from only one branch arising from the splenic artery (16/40 cases = 40%),from the celiac trunk (03/40 cases = 7.5%), from the common hepatic artery (21/40 cases = 52.5%).The veins of the pancreas parallel with the arteries, this vein enters the portal vein in 32/40 cases(80%); the hepatic vein in 08/40 cases (20%). Therefore, a new surgical model of porcine pancreastransplantation has been built successfully.* Key words: Porcine pancreas; Vascular anatomy; Pancreas transplant.ĐẶT VẤN ĐỀGhép tạng là thành tựu của y học trongthế kỷ XX. Hiểu biết về giải phẫu sẽ quyếtđịnh đến lựa chọn mô hình ghép tạng phùhợp với từng bệnh nhân. Nghiên cứu trênthực nghiệm không chỉ giúp cho chúng ta cókiến thức chuẩn bị, tổ chức ghép tạng màgiúp còn giúp làm quen với thay đổi kỹ thuậtdo bất thường của giải phẫu mạch máu cũngnhư tìm ra những mô hình ghép tạng mới.* Học viện Quân yNgười phản hồi (Corresponding): Đỗ Xuân Hai (bsdoxuanhai@yahoo.com.vn)Ngày nhận bài: 21/12/2013; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 3/1/2014Ngày bài báo được đăng: 22/1/2014117TẠP CHÍ Y DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2014 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƢƠNG TRÌNH KHCN KC.10/11-15Trên thế giới, hiện có ít nghiên cứu về giảiphẫu mạch máu tuyến tụy lợn và còn nhiềuvấn đề chưa rõ. Vì vậy, chúng tôi tiến hànhnghiên cứu này nhằm: Nghiên cứu giải phẫumạch máu tuyến tụy lợn và ứng dụng tạomô hình mới ghép tụy bán phần từ nguồncho sống.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.Nghiên cứu trên 60 lợn lai kinh tế, cùngđàn, trọng lượng khoảng 30 - 40 kg, sức khỏetốt, ăn uống tốt. Theo dõi 2 ngày tại Bộ mônPhẫu thuật Thực hành, Học viện Quân y trướckhi làm thí nghiệm.2. Phương pháp nghiên cứu.- Nghiên cứu phẫu thuật thực nghiệm,mô tả có phân tích.- Chia ngẫu nhiên lợn nghiên cứu thành3 nhóm:+ Nhóm 1: 20 lợn nghiên cứu giải phẫubằng phẫu tích.+ Nhóm 2: 20 lợn nghiên cứu giải phẫumạch máu tụy bằng bơm xanh methylenevào ĐM thân tạng, ĐM mạc treo tràng trên.+ Nhóm 3: 20 lợn nghiên cứu giải phẫumạch máu tụy bằng bơm oxide vào ĐM đùiqua canun ĐM đùi.* Nội dung nghiên cứu: phẫu tích giải phẫumạch máu tụy lợn. Căn cứ vào phân bố củamạch máu, xây dựng mô hình mạch máu đảochiều trong ghép tuyến tụy thực nghiệm.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀBÀN LUẬN1. Đặc điểm giải phẫu.Tuyến tụy lợn rất khác với tuyến tụy củacon người về hình dạng. Tụy lợn chia thành3 thùy, đặc biệt thùy tá tràng. Chỉ có thùylách có hình dáng ổn định và giống với đuôitụy ở người, nên chúng tôi chỉ thống kê kíchthước của thùy lách phục vụ ghép tụy bánphần. Trọng lượng toàn bộ tụy 44,7 ± 3,2 g;chiều dài thùy lách 9,3 ± 3,2 cm; chiều rộngthùy lách 4,6 ± 2,5 cm.Nghiên cứu bơm xanh methylene qua ĐMthân tạng lợn cho thấy cấp máu cho hầu hếttụy, trừ phần thùy nối. Tuy nhiên, 2/20 lợn(10%) bơm xanh methylen chọn lọc vào ĐMthân tạng thấy nó cung cấp máu cho toànbộ tuyến tụy. 20/20 trường hợp (100%) bơmxanh methylen chọn lọc vào ĐM mạc treotràng trên cho thấy nó chỉ cung cấp máucho một phần nhỏ của tụy là thùy nối.20BơmBơmXanhmexanhthylenemethylene1510Bơmoxidegelatin50Phát hiệnmạch máuPhân vùngnuôi dưỡngPhẫutíchBiểu đồ 1: Mạch máu tụy lợn.Hình 1: Bơm oxide-gelatin (A),bơm ...