GIẢM CANXI-HUYẾT VÀ TĂNG CANXIHUYẾT (HYPOCALCEMIE ET HYPERCALCEMIE)CALCIUM

Sự điều hòa chuyển hóa của calcium (Ca) phụ thuộc vào chính nồng độ canxihuyết và nhiều hormone, trong đó có kích thích tố tuyến cận giáp (hormone parathyroidienne) và 1,25 dihydrovitamine D. Hon 98% calcium được tích trữ trong xương, trong đó khoảng 1% có thể trao đổi trực tiếp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIẢM CANXI-HUYẾT VÀ TĂNG CANXIHUYẾT (HYPOCALCEMIE ET HYPERCALCEMIE)CALCIUM GIẢM CANXI-HUYẾT VÀ TĂNG CANXI- HUYẾT (HYPOCALCEMIE ET HYPERCALCEMIE) CALCIUMSự điều hòa chuyển hóa của calcium (Ca) phụ thuộc vào chính nồng độ canxi-huyết và nhiều hormone, trong đó có kích thích tố tuyến cận giáp (hormoneparathyroidienne) và 1,25 dihydrovitamine D. Hon 98% calcium được tích trữtrong xương, trong đó khoảng 1% có thể trao đổi trực tiếp.Calcium nằm trong khoang ngoài tế bào dưới 3 dạng : khoảng 50% dưới dạngionisé (đó là phần quan trọng về mặt sinh học), 40% liên kết với protéine (chủyếu là với albumine) và 10% với các anion như bicarbonate, citrate, phosphate,sulfate và lactate.Giảm albumin -huyết (hypoalbuminémie) làm giảm calcium to àn thể, nhưngkhông làm giảm phần ionisé (trước khi đo calcium ionisé, ta h ãy điều chỉnhcanxi-hu yết tùy theo mức độ nghiêm trọng của giảm albumin-huyết).pH cũng ảnh hưởng lên mức độ ionisation : nhiễm toan huyết (acidémie) làmgiảm sự liên kết với protéine và do đó làm gia tăng phần ionisé. Như thế, đốivới mỗi giảm pH 0,1 đơn vị, calcium ionisé gia tăng khoảng 0,05 mmol/L.Đó là những phỏng chừng khá thô thiển : ngày nay ta đo calcium ionisé mộtcách trực tiếp. những trị số bình thường : 2,1 -2,6 mmol/L (8,5-10,5 mg/dL) (ghi chú :  1mg = 0,25 mmol) ; Ca ionisé : 1,0 –1,2 mmol/L. GIẢM CANXI-HUYẾT(HYPOCALCEMIE)I. NHỮNG NGUYÊN NHÂN CHÍNHNh ững yếu tố làm d ễ hạ canxi-huyết n ơi b ệnh nhân nặng Suy thận, tan cơ vân (rhabdomyolyse)  Truyền máu nhiều lần  Viêm tụy tạng.  Sepsis  Giảm magie-huyết (hypomagnésémie)  Giảm năng tuyến cận giáp (hypoparathyroidie) sau cắt bỏ tuyến cận giáp  (postparathyroidectomie).II. TRIỆU CHỨNGNgười ta chứng thực một tính dễ kích thích thần kinh-cơ (irritabiliténeuromusculaire) với loạn cảm, chuột rút, co thắt thanh quản và tétanie.Điện tâm đồ cho thấy khoảng QT kéo dài, hạ canxi-huyết nghiêm trọng có thểdẫn đến một rung thất hay bloc nhĩ-thất.Giảm canxi-huyết th ường xảy ra nói bệnh nhân nặng, và những nguyên nhânthì nhiều và thường đan kết nhau : truyền máu mới đây + sepsis + suy thận...Trong những tình trạng n ày, tìm kiếm một nguyên nhân chính nói chung là ảotưởng.Giảm canxi-huyết th ường hiện diện đồng thời với giảm magie-huyết(hypomagnésémie), làm biến đổi sự tạo th ành của parathormone cũng như hoạttính của nó.Giảm canxi-huyết gây nên đồng thời một sự giảm của tính co bóp của cơ tim vàcủa trương lực mạch máu : nói chung sự điều chỉnh của giảm canxi-huyết ítlàm biến đổi lưu lượng tim nhưng làm gia tăng huyết áp và công tâm th ất.III. ĐIỀU TRỊCalcium có dưới dạng : chlorure de calcium 10% (ampoule 1 mL = 1g CaCl2 = 272 mg calcium  élémentaire) ; gluconate de calcium 10% (ampoule 10 mL = 1g gluconate de calcium =  94 mg calcium élémentaire) : đôi khi được ưa thích hơn vì sử dụng an toàn hơn (tính chất ít gây kích thích hơn đối với các tĩnh mạch hay trong trường hợp tiêm quanh tĩnh mạch), nhưng cũng biodisponible ít trực tiếp hơn, vì vậy giảm canxi-huyết được điều chỉnh hơi ch ậm hơn.Vai trò của giảm magie-huy ết liên kết : giảm magie-huyết có thể góp phầnvào giảm canxi-huyết ; nếu hiện diện, giảm magie-huyết phải đư ợc điều chỉnhđồng thời. Việc cho Ca đơn độc có thể không có hiệu quả.Calcium và các ion H+ cạnh tranh nhau vì vậy một sự gia tăng của pH có thểlàm gia tăng những chỗ nối m à calcium gắn vào và làm giảm đột ngột nồng độcalcium ionisé. Trong trường hợp nhiễm kiềm huyết nặng và kéo dài, giảmcanxi-huyết phải được điều chỉnh trước khi điều chỉnh nhiễm toan huyết nếukhông sẽ có nguy cơ gây giảm canxi-huyết nghiêm trọng.Tuy nhiên bicarbonate de calcium không thể được cho đồng thời, vì sẽ gây kếttủa (thành carbonate de calcium).Cho calcium phải thận trọng trong trường hợp hyperphosphorémie nặng (>6mg/dL) đ ể tránh nguy cơ gây kết tủa phosphate de calcium trong các mô mềm(giảm năng tuyến cận giáp, suy th ận, tan cơ vân, lyse tumorale).GIẢM CANXI-HUYẾT THỜI LÂNGUY ĐIỀ ĐIỆN TÂM TÁC GIAN MÊN U NHÂN ĐỒ TÁC SÀNNHÂN TRỊ DỤNG G Yế Làm đay Kho ...