Giảm đau sau phẫu thuật nội soi khớp gối bằng tiêm morphin nội khớp

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá tác dụng giảm đau sau phẫu thuật nội soi (PTNS) khớp gối bằng tiêm morphin nội khớp gối. Đối tượng và phương pháp: 60 bệnh nhân (BN) từ 18 - 60 tuổi, phân loại ASA I-II, có chỉ định PTNS khớp gối dưới vô cảm bằng gây tê tuỷ sống (GTTS).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giảm đau sau phẫu thuật nội soi khớp gối bằng tiêm morphin nội khớpTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2015GIẢM ĐAU SAU PHẪU THUẬT NỘI SOI KHỚP GỐIBẰNG TIÊM MORPHIN NỘI KHỚPTrương Bá Tứ*; Nguyễn Ngọc Thạch**; Nguyễn Trung Kiên**TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá tác dụng giảm đau sau phẫu thuật nội soi (PTNS) khớp gối bằng tiêmmorphin nội khớp gối. Đối tượng và phương pháp: 60 bệnh nhân (BN) từ 18 - 60 tuổi, phân loạiASA I-II, có chỉ định PTNS khớp gối dưới vô cảm bằng gây tê tuỷ sống (GTTS). 60 BN đượcGTTS bằng hỗn hợp bupivacain ưu tỷ trọng 0,5% với liều lượng 5 mg/1 mét chiều cao kết hợpfentanyl 30 mcg, chia thành 2 nhóm: nhóm 1 (n = 30): ngay khi phẫu thuật viên rút trocar,BN được tiêm nội khớp dung dịch morphin 10 mg/10 ml qua lỗ chọc trocar; nhóm 2 (n = 30):khi kết thúc phẫu thuật, BN được tiêm dưới da 10 mg/1 ml morphin. Kết quả: nhóm 1 có thờigian giảm đau sau mổ (11,2 ± 1,6 giờ) dài hơn so với nhóm 2 (p < 0,05). Điểm VAS sau mổở nhóm 1 thấp hơn so với nhóm 2 ở các thời điểm sau mổ 2 giờ, 4 giờ, 6 giờ, 8 giờ, 10 giờ,12 giờ (p < 0,05). Nhóm 1 có tỷ lệ BN rất hài lòng (70%) cao hơn so với nhóm 2 (30,4%)(p < 0,05). Kết luận: tiêm morphin nội khớp có tác dụng giảm đau tốt sau PTNS khớp gối.* Từ khóa: Phẫu thuật nội soi khớp gối; Tiêm morphin nội khớp.Analgesia after Arthroscopic Knee Surgeries by IntraarticularMorphine InjectionSummaryObjectives: To evaluate analgesia efficacy after arthoscopic knee surgeries by intraarticularmorphine injection. Subjects and methods: 60 patients, 18 - 60 years old, ASA I-II underwentarthoscopic knee surgery under spinal anesthesia. 60 patients made spinal anesthesia bymixture of bupivacaine hyperbaric 0.5% 5 mg/1 meter and fentanyl 30 mcg were divided intotwo groups: the first group (n = 30): when surgeons removed trocars, patients were receivedintraarticular morphine injection 10 mg/ml through trocar ports and the second group (n = 30):after finishing surgeries, patients were received subcutaneous morphine injection 10 mg/1 ml.Results: In the first group, postoperative analgesia duration (11.2 ± 1.6 hours) was longer in thesecond group (p < 0.05). Postoperative VAS in the first group was lower than in the secondgroup at 2 hours, 4 hours, 6 hours, 8 hours, 10 hours, 12 hours after surgeries (p < 0.05).The percentage of satisfied patients in the first group was higher in the second group, 70% and30.4%, respectively (p < 0.05). Conclusions: Intraarticular morphine injection had excellent analgesiaefficacy after arthroscopic knee surgeries.* Key words: Arthroscopic knee surgery; Intraarticular morphine injection.* Bệnh viện huyện Chương Mỹ** Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Ngọc Thạch (thachgmhs@yahoo.com)Ngày nhận bài: 24/06/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 21/11/2015Ngày bài báo được đăng: 08/12/2015140TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2015ĐẶT VẤN ĐỀHiện nay, PTNS khớp gối, trong đó cóphẫu thuật tái tạo dây chằng khớp gối làphẫu thuật phổ biến của Chuyên ngànhChấn thương Chỉnh hình, vấn đề kiểmsoát đau sau phẫu thuật là một trongnhững mối quan tâm của các nhà phẫuthuật. Có nhiều phương pháp giảm đausau phẫu thuật cho PTNS khớp gối nhưdùng thuốc giảm đau toàn thân đườngtiêm tĩnh mạch [2], gây tê ngoài màngcứng [1] và sử dụng thuốc giảm đau tiêmnội khớp như morphin... [4].PTNS khớp gối gây kích thích các tậncùng thần kinh tự do của mô hoạt dịch,lớp mỡ đệm và bao khớp, khiến BN đausau phẫu thuật. Bằng việc tìm ra các thụthể morphin ở các nhánh thần kinh ngoạivi nội khớp đã mở ra một hướng giảmđau mới sau PTNS khớp gối bằng tiêmmorphin nội khớp gối cuối phẫu thuật.Chao Zeng (2013) trên cơ sở phân tíchgộp 26 bài báo, bao gồm 1.203 BN trongthời gian từ 1994 - 2010 ở 15 quốc gia đãthông báo tiêm morphin nội khớp gối làmột kỹ thuật thực hiện đơn giản, rẻ tiền,hiệu quả giảm đau tốt sau PTNS khớp gối,giảm nhu cầu sử dụng các thuốc giảmđau khác, kéo dài khoảng thời gian yêucầu sử dụng liều thuốc giảm đau đầutiên sau phẫu thuật và rất an toàn [4].Tuy nhiên, ở Việt Nam, đến nay vẫn chưacó tác giả nào thông báo tiêm morphin nộikhớp để giảm đau cho BN sau mổ nội soikhớp gối. Vì vậy, chúng tôi đã nghiên cứuđề tài này với mục tiêu: Đánh giá tácdụng giảm đau sau PTNS khớp gối củatiêm morphin nội khớp.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.60 BN từ 18 - 60 tuổi điều trị tại KhoaChấn thương Chỉnh hình, Bệnh việnQuân y 103, phân loại ASA I-II, có chỉđịnh PTNS khớp gối dưới vô cảm bằngGTTS tại phòng mổ, Bệnh viện Quân y103 từ 12 - 2014 đến 5 - 2015.* Tiêu chuẩn lựa chọn BN:BN có chỉ định PTNS khớp gối, đồng ýtham gia nghiên cứu, xếp loại ASA I, II,chỉ định vô cảm bằng phương pháp GTTS.* Tiêu chuẩn loại trừ:BN không đồng ý tham gia nghiên cứu,có chống chỉ định GTTS, dị ứng vớibupivacain, morphin, fentanyl.2. Phương pháp nghiên cứu.Phương pháp tiến cứu, thử nghiệmlâm sàng có so sánh.* Chia nhóm ...