Giáo án điện tử sinh học: Sinh học lớp 12-

BÀI 43 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁINgười thực hiện: Hạp Thị Nga1/ Cấu trúc logic của bài:I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 1. Chuỗi thức ăn: a. Khái niệm Chuỗi thức ăn là
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án điện tử sinh học:Sinh học lớp 12- BÀI 43TRAO ĐỔI VẬT CHẤTTRONG HỆ SINH THÁI Người thực hiện: Hạp Thị Nga 1/ Cấu trúc logic của bài:I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn:a. Khái niệm Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loàisinh vật có mối quan hệ dinh dưỡng với nhau, mỗiloài là một mắt xích. Vừa là sinh vật tiêu thụ mắtxích phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích phía sautiêu thụ.VD: Cây ngô -> sâu ăn lá ngô -> nhái -> rắn hổmang -> diều hâu 1/ Cấu trúc logic của bài:I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn:a. Khái niệmb. Phân loại* Chuỗi thức ăn bắt đầu bằng các sinh vật tự dưỡng, sau đến làđộng vật ăn sinh vật tự dưỡng, và tiếp nữa là các động vật ănđộng vật.VD: Cây ngô -> sâu ăn lá ngô -> nhái -> rắn hổ mang -> diều hâu* Chuỗi thức ăn bắt đầu bằng các SV phân giải mùn bã hữu cơ ,sau đến các loài động vật ăn sinh vật phân giải và tiếp nữa là cácloài động vật ăn động vậtVD: Tảo lục đơn bào -> tôm -> cá rô -> chim bói cá 1/ Cấu trúc logic của bài:I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn:a. Khái niệmb. Phân loạI2. Lưới thức ăn: Trong quần xã sinh vật, một loài sinh vật không chỉ thamgia vào một chuỗi thức ăn mà còn tham gia đồng thời vào cácchuỗi thức ăn khác tạo thành một lưới thức ăn. Quả dẻ SócVD: TrănNón thông Xén tóc Thằn lằn Cấu trúc logic của bài:1/I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn:a. Khái niệmb. Phân loại2. Lưới thức ăn:3. Bậc dinh dưỡng:a. Khái niệm- Là những loài cùng mức năng lượng và sử dụng thức ăn cùngmức năng lượng trong lưới thức ăn (hoặc chuỗi thức ăn).b. Các bậc dinh dưỡng:Trong quần xã có nhiều bậc dinh dưỡng:+ Bậc dinh dưỡng cấp 1 (Sinh vật sản xuất)+ Bậc dinh dưỡng cấp 2 (SVTT bậc 1)+ Bậc dinh dưỡng câp 3 (SVTT bậc 2)+ Bậc dinh dưỡng câp 4,5... (SVTT bậc 4, bậc 5,...)+ Bậc dinh dưỡng cấp cao nhất: bậc cuối cùng1/ Cấu trúc logic của bài:I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn:2. Lưới thức ăn:3. Bậc dinh dưỡng:II. Tháp sinh thái:1. Khái niệm Tháp sinh thái: bao gồm nhiều hình chữ nhật xếpchồng lên nhau, có chiều cao bằng nhau, còn chiều dàikhác nhau biểu thị độ lớn của mỗi bậc dinh dưỡng. 2. phân loại:+ Tháp số lượng:+ Tháp sinh khối:+ Tháp năng lượng: 2/ Trọng tâm của bàiI. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ SINH VẬTII. THÁP SINH THÁI:3. Phương pháp dạy học các thành phần kiến thức GV yêu cầu HS nhắc lại Khái niệm hệ sinhthái:Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật vàsinh cảnh.GV vào bài: trong hệ sinh thái việc trao đổichất được thực hiện trong phạm vi quần xãsinh vật hoặc giữa quần xã sinh vật với sinhcảnh của nó. I. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 1. Chuỗi thức ăn: VD –SGK – HĐ a. Khái niệmVD: Một QXSV ven rừng có các loài sau: Hãy dùng mũi tên thể hiện mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật trên? Cỏ Hổ Thế nào là Chuỗi thức ăn ? Nai VSVI. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật:1. Chuỗi thức ăn: VD –SGK - HĐVD:• Yêu cầu học sinh lấy thêm VD về chuỗi thức ănI. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 1. Chuỗi thức ăn: VD –SGK – HĐa. Khái niệmb. Phân loại GV yêu cầu HS xem sơ đồ minh họa chuỗi thức ăn trên đồng ngô (a) và chuỗi thức ăn trong hồ nuôi cá (b)a. Cây ngô -> Sâu ăn lá ngô -> Nhái -> Rắn hổ mang -> Diều hâub. Tảo lục đơn bào -> Tôm -> cá rô -> Chim bói cáGV hỏi: em có nhận xét gì về hai chuỗi thức ăn trên.+ Chuỗi thức ăn (a ) bắt đầu bằng sinh vật tự dưỡng, sau đến là động vật ăn sinh vật tự dưỡng, và tiếp nữa là các động vật ăn động vật.+ Chuỗi thức ăn (b ) bắt đầu bằng sinh vật phân giải mùn bã hữu cơ, sau đến các loài động vật ăn sinh vật phân giải và tiếp nữa là các loài động vật ăn động vậtGV hỏi: Trong hệ sinh thái có mấy loại chuỗi thức ăn? Cho VD minh họa từng loại?I/ Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 1. Chuỗi thức ăn: VD –SGK – HĐa. Khái niệm b. Phân loại + Chuỗi thức ăn phản ánh điều gì? (phản ánh mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật) + Có phải tất cả các chuỗi thức ăn đều bền vừng theo thời gian không? GV nhận xét và giúp học sinh tự hoàn thiện kiến thức về chuỗi thức ăn. Trao đổi vật chất trong Quần xã sinhI. vật: 1. Chuỗi thức ăn: VD –SGK – HĐ 2. Lưới thức ăn: SGK – TQ - HĐVd: Một QXSV có các loài SV sau:Hãy thiết lập các chuỗi thức ăn từcác loài sinh vật này?• Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 2. Lưới thức ăn: SGK – TQ - HĐ Vi sinh vật Quan sát các chuỗi thức ăn Vi sinh vật trên, hãy cho biết các chuỗi đó có mối quan hệ dinh dưỡng với nhau như thế nào? Vi sinh vật• Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 2. Lưới thức ăn: SGK – TQ - HĐ Lưới thức ăn là gì?Trong quần xã sinh vật, một loài sinh vật không chỉtham gia vào một chuỗi thức ăn mà còn tham giađồng thời vào các chuỗi thức ăn khác tạo thành mộtlưới thức ăn.• Trao đổi vật chất trong Quần xã sinh vật: 2. Lưới thức ăn: SGK – TQ - HĐ Hãy thiết lập lưới thức ăn trong quần xã sau? Cầy Sóc Chim Trăn Hổ Nai Sâu Diều hâu Rắn Đại bàng Thực vật ...