Giáo án Ngữ Văn 12 – Tiếng hát con tàu (Chế Lan Viên)

Giáo án Ngữ Văn 12 – Tiếng hát con tàu (Chế Lan Viên) giúp học sinh cảm nhận được khát vọng và niềm hân hoan trong tâm hồn nhà thơ khi trở về với nhân dân, đất nước, cũng chính là tìm thấy nguồn nuôi dưỡng cho sự sáng tạo nghệ thuật, cho hồn thơ của mình. Nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ sự sáng tạo hình ảnh, liên tưởng phong phú, bất ngờ, cảm xúc gắn với suy tưởng, triết lí.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Ngữ Văn 12 – Tiếng hát con tàu (Chế Lan Viên)Tiết 21 - Đọc văn TIẾNG HÁT CON TÀU -Chế Lan Viên-A. Phần chuẩn bịI. Mục tiêu cần đạt1. Kiến thức, kĩ năng tư duy * Giúp học sinh HS:- Cảm nhận được khát vọng và niềm hân hoan trong tâm hồn nhà thơ khi trở về vớinhân dân, đất nước, cũng chính là tìm thấy nguồn nuôi dưỡng cho sự sáng tạo nghệthuật, cho hồn thơ của mình.- Thấy được những nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ: sự sáng tạo hình ảnh, liêntưởng phong phú, bất ngờ, cảm xúc gắn với suy tưởng, triết lí.2. Tư tưởng- tình cảm Thêm yêu quê hương đất nước, sẵn sàng đến với những vùng đất còn nhiềukhó khăn…II. Phương tiện thực hiện - SGK, SGV, tài liệu tham khảo. - SGK, tài liệu tham khảo.III. Cách thức tiến hành Đọc sáng tạo, gợi tìm, trả lời câu hỏi, khái quát, mở rộng, nâng cao vấn đề,chia nhóm thảo luận..B. Tiến trình dạy học* ổn định tổ chức (1 phút)I. Kiểm tra bài cũ: (Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS - 2 phút)II. Bài mới: * Giới thiệu bài mới:Chế Lan Viên là nhà thơ lãng mạn nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Nếu trướcCM tác giả từng viết với tôi tất cả đều vô nghĩa.. và từng đòi 1 tinh cầu giá lạnhđể ẩn thân trốn tránh mọi đau khổ phiền phức cuộc đời... Sau Cách Mạng, nhà thơlàm 1 cuộc hoá thân kì diệu để trở về hoà nhập với cuộc sống và tìm về với chínhmình. Bài thơ Tiếng... là khúc hát say mê rạo rực của 1 tâm hồn thơ đã thoát khỏicái khung trời chật hẹp của cái tôi bé nhỏ để ra với chân trời rộng lớn của ND, ĐN. Hoạt động của GV & HS Yêu cầu cần đạt I. TÌM HIỂU CHUNG (7 phút) - HS đọc Tiểu dẫn (SGK), 1.Tác giả tóm tắt những nét cơ bản về - Tên khai sinh: Phan Ngọc Hoan tác giả. - Quê: Quảng Trị - Thuở nhỏ sống ở Bình Định - GV nhấn mạnh: - 17 tuổi xuất bản tập thơ đầu: Điêu Tàn - Sau 1945: về HN tiếp tục hoạt động văn học, nhiều năm tham gia lãnh đạo Hội nhà văn VN. 1 - Ông được nhà nước tặng giải thưởng HCM về văn học nghệ thuật 1996. - Thơ CLV có phong cách rõ nét và độc đáo, nổi bật nhất là chất suy tưởng triết lí mang vẻ đẹp trí tuệ và sự đa dạng, phong phú của thế giới hình ảnh. - GV mở rộng: Trước CMTT, CLV tham gia trường thơ loạn cùng với Hàn MặcTử, Quách Tấn, Bích Khê, Yến Lan…mà lời tựa do CLV tự viết trong tập Điêu tànđược coi là tuyên ngôn thơ của nhóm ấy. Trong lời tựa này CLV đưa ra quan niệm:Làm thơ là làm sự phi thường. Thi sĩ không phải là người. Nó là người mơ, Ngườisay, người điên. Thơ CLV hôi ấy là sự chối từ cuộc đời, tìm về thế giới của Điêutàn, kinh dị, siêu hình và có xu hướng đi vào thần bí. Sau CMTT, CLV như được hồi sinh ông đã tìm thấy niềm vui, hạnh phúc trongsự gắn bó với cuộc sống, với nhân dân và đất nước, tâm hồn ông đã từ thung lũngđau thương ra cánh đồng vui.- Em hãy nêu hoàn cảnh sáng 2. Hoàn cảnh sáng táctác tác phẩm. Tiếng hát con tàu được gợi cảm hứng từ một sự kiện kinh tế - xã hội là cuộc vận động nhân dân miền xuôi lên tham gia xây dựng Tây Bắc vào những năm 1958-1960 ở miền Bắc. Nhưng không dừng lại ở đó, bt là khúc hát về lòng biết ơn, tình yêu, sự gắn bó với nhân dân, đất nước của một tâm hồn thơ đã tìm thấy ngọn nguồn nuôi dưỡng và chân trời nghệ thuật mới của mình ở đời sống nhân dân và đất nước. - GV: Bài thơ không đơn giản là sự minh hoạ, tuyên truyền phục vụ cho một chủtrương chính sách. Với CLV, sự kiện kinh tế xã hội ấy chỉ là một gợi ý, một điểmxuất phát cho nhà thơ thể hiện khát vọng về với nhân dân, đất nước, với những kỉniệm sâu nặng nghĩa tình của nhân dân trong những năm kháng chiến gian khổ, cũnglà tìm về nơi ngọn nguồn của hồn thơ. II. TÌM HIỂU TÁC PHẨM 1. Nhan đề và lời đề từ (5 phút)- Em hiểu nhan đề bài thơ a. Nhan đề bài thơnhư thế nào? - Con tàu: đây là hình ảnh mang tính biểu tượng, biểu tượng cho khát vọng ra đi, đến với những miền xa xôi, đến với nhân dân, đất nước và cũng còn là đến với những ước mơ, những ngọn nguồn của cảm hứng nghệ thuật. - Tiếng hát: là lời giục giã, là khúc hát lên đường...  Tiếng hát con tàu: chính là tiếng hát của tâm hồn ...