Giáo án Vật Lý lớp 10: CÁC NGUYÊN LÝ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC

I. MỤC TIÊU: 1. Nhận thức: - Giúp học sinh phát biểu và viết được hệ thức của nguyên lý I nhiệt động lực học và phát biểu được nguyên lý II nhiệt động lực học. 2. Kỹ năng: - Vận dụng nguyên lý I nhiệt động lực học vào quá trình đẳng tích để viết và nêu ý nghĩa vật lý của hệ thức của nguyên lý này cho từng quá trình. - Vận dụng được nguyên lý I nhiệt động lực học để giải các bài tập liên quan. - Nêu được ví dụ về quá trình không...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Vật Lý lớp 10: CÁC NGUYÊN LÝ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC CÁC NGUYÊN LÝ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌCI. MỤC TIÊU:1. Nhận thức:- Giúp học sinh phát biểu và viết được hệ thức của nguyên lý I nhiệtđộng lực học và phát biểu được nguyên lý II nhiệt động lực học.2. Kỹ năng:- Vận dụng nguyên lý I nhiệt động lực học vào quá trình đẳng tích đểviết và nêu ý nghĩa vật lý của hệ thức của nguyên lý này cho từng quátrình.- Vận dụng được nguyên lý I nhiệt động lực học để giải các bài tập liênquan.- Nêu được ví dụ về quá trình không thuận nghịch.- Vận dụng nguyên lý II vào động cơ nhiệt.II. CHUẨN BỊ:Giáo viên:- Con lắc đơn, thước kẻ.Học sinh:- Ôn lại bài Sự bảo toàn năng lượng, Cách làm thay đổi nội năngIII. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:1. Ổn định tổ chức lớp.2. Kiểm tra bài cũ: (Không)3. Bài mới.Hướng dẫn của giáo viên Hoạt động của học sinh1) Kiểm tra bài cũ.- Nội năng là gì? Ký hiệu? Đơn vị?- Làm thế nào để thay đổi nội năngcủa một vật? Sự thay đổi nội năngđược ký hiệu ra sao? Ký hiệu củacông và nhiệt lượng?2) Nguyên lý I nhiệt động lực học.* Phát biểu nguyên lý I nhiệt độnglực học.- Giáo viên ghi phần tựa 1 lên bảng, + ΔU = Ađồng thời cho học sinh đọc phần1.1.- Đặt câu hỏi cho học sinh.+ Nếu chỉ thực hiện công để làmthay đổi nội năng vật thì biểu thức + ΔU = Qliên hệ ΔU và A ra sao?+ Nếu chỉ truyền nhiệt thì thế nào? + ΔU = A + Q- Bây giờ vừa thực hiện công vừa - Học sinh ghi công thức vàotruyền nhiệt để làm thay đổi nội tập.năng của vật?- Nói cho học sinh biết ΔU=A+Q là - Ghi nhận nguyên lý I.biểu thức của nguyên lý I nhiệt độnglực học.- Cho học sinh xem sách và phát - Ghi nhận các quy ước.biểu nguyên lý I.- Giáo viên giới thiệu các quy ước - Lên bảng trả lời từng câu vàvề dấu cho ΔU, A, Q. giải thích cụ thể.- Giáo viên đưa các câu hỏi a, b, c, dtrong C2 cho học sinh lần lượt giải - Học sinh ghi nhận.thích.- Giáo viên hướng dẫn học sinh trả - Dự kiến học sinh trả lời:lời cho đúng. A=F.l=20.0=0* Vận dụng- Hướng dẫn học sinh coi bài tập ví - Không.dụ và bài giải trong sách giáo khoatrang 176 và đặt câu hỏi.- Nếu giữ pittông đứng yên không - Quá trình đẳng tích.cho di chuyển thì công A bằng baonhiêu?- Lúc giữ nguyên pittông, thể tích ΔU=Qkhí trong xilanh có thay đổi không? - Học sinh ghi nhận: Quá trình- Trạng thái của một lượng khí có đẳng tích là quá trình truyềnthể xác định qua 3 quá trình: đẳng nhiệt.nhiệt, đẳng áp và đẳng tích.- Vậy khí trong xilanh ở quá trìnhnào?- Lúc này ΔU trong bài tập đượctính thế nào? Biểu thức này có ýnghĩa gì?- Hướng dẫn học sinh phát biểu ýnghĩa vật lý của hệ thức ΔU=Q.3) Nguyên lý II nhiệt động lực học.* Quá trình thuận nghịch và khôngthuận nghịch.- Giáo viên cho con lắc dao động và - Ghi nhận.giới thiệu cho học sinh biết thế nàolà quá trình thuận nghịch.- Cho học sinh xem sách phần 2 - Vì nhiệt đã truyền ra ngoàitrang 177 và đặt câu hỏi cho học không khí.sinh. - Không.- Ly nước nóng đặt ngoài không khítại sao nguội đi? - Ghi nhận.- Cứ để ly nước như vậy nó có nónglại không?- Giáo viên kết luận: quá trình - Phải nấu lại.truyền nhiệt là quá trình khôngthuận nghịch. - Học sinh ghi nhận: quá trình- Muốn ly nước nóng lại thì phải chuyển hóa năng lượng là quálàm sao? trình không thuận nghịch.- Hướng dẫn học sinh đọc sách giáokhoa trang 177 để thấy khi hòn đárơi, cơ năng chuyển thành nội năngcủa hòn đá và không khí xungquanh. Quá trình chuyển hóa nănglượng cũng là quá trình không thuận - Học sinh ghi nhận: quá trìnhnghịch. chuyển hóa cơ năng và nội- Hướng dẫn học sinh đọc sách để năng là quá trình không thuậnthấy chuyển hóa giữa cơ năng và nghịch.nội năng là quá trình không thuậnnghịch.* Nguyên lý II nhiệt động lực học. - Ghi nhận.- Giáo viên thông báo hai cách phát - Trả lời.biểu của nguyên lý II nhiệt động lực - Ghi nhận câu trả lời đúng.học.- Đọc câu hỏi C3, C4.- Hướng dẫn câu trả lời đúng cho - Học sinh ghi nhận 3 bộ phậnhọc sinh. cơ bản của động cơ nhiệt.* Vận dụng - Học sinh ghi nhận công thức.- Cho học sinh đọc phần 3 trang 178và 179.- Dựa vào kiến thức trong sách chohọc sinh giải thích nhiệm vụ của 3bộ phận cơ bản đó và dẫn đến côngthức - Giải thích. |H |H ...