Giáo dục môi trường địa phương thông qua môn Địa lí Việt Nam: Phần 2 - Đậu Thị Hòa

Tiếp theo cuốn "Giáo dục môi trường địa phương thông qua môn Địa lí Việt Nam: Phần 1" cuốn "Giáo dục môi trường địa phương thông qua môn Địa lí Việt Nam: Phần 2" gồm nội dung của chương 3, trình bày một số ví dụ về giáo dục môi trường địa phương tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng qua môn Địa lí Việt Nam ở trường THCS.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo dục môi trường địa phương thông qua môn Địa lí Việt Nam: Phần 2 - Đậu Thị Hòa CHƯƠNG 3 MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG ĐỊA PHƯƠNG TỈNH QUẢNG NAM VÀ TP ĐÀ NẴNG QUA MÔN ĐỊA LÍ VIỆT NAM Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ Nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy học địa lí cũng như để cung cấpcho học sinh những kiến thức cơ bản về môi trường địa phương tỉnh QuảngNam và thành phố Đà Nẵng, tìm những biện pháp giáo dục môi trường cóhiệu quả nhất trong điều kiện nhà trường, thầy và trò ở Quảng Nam và ĐàNẵng và để kích thích lòng yêu quê hương xứ sở của học sinh, làm cho cácem nhận rõ trách nhiệm của mình đối với công cuộc xây dựng một cuộc sốngbền vững ở địa phương mình, chúng tôi đã nghiên cứu và thực nghiêm nhiềunăm đề tài “ Giáo dục môi trường địa phương qua môn địa lí Việt Nam ở lớp8, lớp 9 cho học sinh tỉnh Quảng Nam và Thành phố Đà Nẵng”. Khi nghiêm cứu đề tài chúng tôi đã dựa trên những cơ sở lí luận và thựctiễn đã được trrình bày ở chương 1 và chương 2. Ở chương này, chúng tôi chỉđưa ra những cơ sở thực tiễn của tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵngcùng với những ví dụ cụ thể ở địa phương, nhằm minh họa cho phần lí luậnmà chúng tôi đã đúc rút ở chương 2 để các bạn đọc tham khảo.3.1. NHỮNG CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỊA PHƯƠNG ĐÀ NẴNG ĐỂLỰA CHỌN KIẾN THỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC MÔITRƯỜNG ĐỊA PHƯƠNG 3.1.1. Dựa vào tình hình môi trường và những vấn đề môi trường cầnđặt ra cho thành phố Đà Nẵng a. Khái quát đặc điểm môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiêncủa thành phố Đà Nẵng Thành phố Đà Nẵng được tách ra từ tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng vào1/1997. Trong thực tế Quảng Nam và Đà Nẵng vẫn có mối quan hệ với nhau 69thật khăng khít cả về mặt tự nhiên và kinh tế xã hội. Trong tài liệu này đề cậpđến môi trường của thành phố Đà Nẵng. Mặc dù tất cả các địa phương trên lãnh thổ Việt Nam đều mang nhữngđặc điểm chung của môi trường tự nhiêm Việt Nam đó là: Tính chất nhiệt đớinóng ẩm, gió mùa và sự phân hóa phức tạp. Tính chất này được thể hiện rõtrong tất cả các yếu tố thành phần như địa chất, địa hình, khí hậu, thủy văn,đất và sinh vật. Nhưng chính sự phân hóa phức tạp, đa dạng đã tạo nên nhữngnét riêng biệt độc đáo của tự nhiên ở mỗi địa phương, nơi này mưa nắng điềuhòa, nơi kia mưa nắng thất thường, nơi này có mùa đông lạnh kéo dài, nơi kialại không có mùa đông. Có địa phương lại nằm hoàn toàn trong miền núi, cóđịa phương lại nằm trong cả vùng đồng bằng, đồi núi và ven biển, đó là chưakể đến tính chất thất thường của tự nhiên. Nét đặc thù và riêng biệt của mỗiđịa phương có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội và đờisống con người ở địa phương đó, các hoạt động kinh tế ở đồng bằng phải khácvới nhiều đồi núi và vùng biển, từ đó mà trong vấn đề bảo vệ môi trường cũngcó những nét khác nhau, những địa phương nào có nhiều đồi núi, có tiềmnăng về rừng thì phải bảo vệ rừng. Địa phương nào có đồng bằng , có tiềmnăng về đất đai thì phải bảo vệ đất. Địa phương nào có biển, giàu tiềm năngvề biển thì phải bảo vệ tài nguyên biển…. Không những thế trình độ dân trí và việc sử dụng, khai thác tài nguyênthiên nhiên ở mỗi địa phương cũng khác nhau, chính vì những lí do trên,muốn giáo dục môi trường địa phương tốt thì phải dựa vào tình hình thực tếcủa môi trường địa phương đó để lựa chọn những vấn đề cơ bản, nổi bật đặcthù của địa phương để đưa vào bài dạy địa lí Việt Nam nhằm giáo dục môitrường mang lại hiệu quả. - Đà Nẵng có diện tích đất tự nhiên là: 1248,4 km2, nằm gần như trungtâm của cả nước (cách Hà Nội 759km, cách thành phố Hồ Chí Minh 974km).Phía Bắc giáp Thừa Thiên Huế, phía Tây và Nam giáp Quảng Nam, phíaĐông giáp biển Đông. Đây là một vị trí đặc biệt quan trọng không những vềmặt tự nhiên mà còn về kinh tế, quốc phòng, vì thế cả Pháp và Mĩ và khi xâmchiếm Việt Nam đều đổ bộ vào Đà Nẵng trước tiên. 70 Phần đất liền của Đà Nẵng nằm ở vĩ độ 15o55’19’’B – 16o31’20’’B,kinh độ 107o49’11’’Đ – 108o20’20’’Đ, có đường bờ biển kéo dài 30 km, venbiển có nhiều bán đảo, đảo và quần đảo như: Sơn Trà, Cù Lao Chàm, HoàngSa. Biển của Đà Nẵng có nhiều nguồn lợi như các loại hải sản, khoáng sản,cát thủy…, đặc biệt có nhiều loại hải sản quý hiếm mà một số vùng biển khácở nước ta không có như yến sào, đồi mồi, ngọc trai. Bờ biển Đà Nẵng từ lâuđược mệnh danh là “ Hải khẩu nước sâu đậu tầu” trên bến dưới thuyền vì bờbiển nhiều vũng, vịnh, thềm lục địa sâu, rất thuận lợi cho việc xây dựng cáccảng biến lớn. Hơn nữa, sự kết hợp hài hòa, độc đáo của núi và biển đã tạocho Đà Nẵng có nhiều bãi biển Nam Ô, Xuân Thiều, Mĩ Khê, Non Nước,Thanh Bình…. Ba phần tư diện tích của Đà Nẵng là đồi núi. Núi tập trung thành từngdài ở phía Tây, ăn lan ra cả phía Bắc và Nam, độ cao trung bình từ 800-1000m, nhiều dãy có độ cao hơn 1.5000 m. Miền đồi núi chủ yếu có rừng rậmnhiệt đới phát triển, ở những nơi cao hơn 1000m thì có rừng á nhiệt đới trênnúi như Bà Nà – Núi Chúa. Bên cạnh biển thì rừng cũng là một nguồn lợi lớncủa Đà Nẵng. Rừng ở đây có nhiều chủng loại gỗ tốt: cẩm lai, gõ. kiềnkiền…, nhiều lâm thổ sản quý như trầm hương, quế.., nhiều loại thú quý hiếmsót lại như tê giác, voi, voọc mũi xanh.., ở đây cũng có nhiều loại khoáng sảnphi kim loại như đá hoa cương, cẩm thạch, đá vôi, cao lanh… phân bố ở khắpmọi nơi. Giữa miền đồi núi phía Tây, Bắc, Nam địa hình thấp dần xuống cácthung lũng sông Túy Loan, Cẩm Lệ, Cu Đê, Hàn và dọc ven biển tạo nênvùng đồng bằng nhỏ hẹp ven biển, các đồng bằng này là nơi diễn ra các hoạtđộng kinh tế sôi động. Vị trí cộng với sự kết hợp của hoàn lưu gió mùa và địa hình đã làm chokhí hậu của Đà Nẵng có nhiều đặc điểm nổi bật, thể hiện tính chất chuyển tiếprõ rệt của hai đới khí hậu Bắc và Nam Mùa hè: ảnh hưởng của gió mùa tây n ...