Giáo trình bệnh cây đại cương - Gs.Ts.Vũ Triệu Mân phần 3

Chương I. Khái niệm chung về bệnh câyChương II. Sinh thái bệnh câyChương III. Phương pháp phòng trừ bệnh câyChương IV. Bệnh do môi trường
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình bệnh cây đại cương - Gs.Ts.Vũ Triệu Mân phần 3 NÊm Verticillium v nÊm Cladosporium ký sinh trªn b o tö nÊm gØ s¾t c phª. NÊmDarlucafilum sèng ký sinh tiªu diÖt nhiÒu lo i nÊm gØ s¾t. NÊm Cicinnobolus ceratii kýsinh trªn sîi v c¬ quan sinh s¶n cña nÊm phÊn tr¾ng. Mét sè lo¹i vi khuÈn Agrobacterium,Ralstonia sèng ký sinh trªn nÊm Fusarium. Trong tù nhiªn, siªu ký sinh chØ xuÊt hiÖn khi ký sinh g©y bÖnh ® ph¸t triÓn v g©ybÖnh nÆng trªn c©y, v× vËy sö dông siªu ký sinh trong tù nhiªn th−êng ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. ë c¸c phßng thÝ nghiÖm cã nh÷ng nghiªn cøu hiÖn ®¹i vÒ siªu ký sinh trªn thÓ giíi,c¸c m«i tr−êng nu«i ký sinh cÊp 2 ® ra ®êi, ng y nay c¸c lo¹i thuèc sinh häc ® ®−îc s¶nxuÊt v th−¬ng m¹i ho¸ n y ® ®−îc øng dông trong phßng trõ cã hiÖu qu¶. b) C¸c Phytonxit Phytonxit l chÊt ®Ò kh¸ng do thùc vËt s¶n sinh ra cã t¸c dông tiªu diÖt hay øc chÕvi sinh vËt g©y bÖnh. C¸c Phytonxit cã trong rÊt nhiÒu lo¹i thùc vËt cã thÓ ë d¹ng bay h¬inh− ë cñ h nh, tái, rau ng¶i, s¶,....R.M. Galachian cho r»ng: dïng n−íc tái, h nh xö lý h¹tgièng ng«, c chua cã t¸c dông h¹n chÕ, tiªu diÖt nÊm bÖnh.3.3.6. BiÖn ph¸p ho¸ häc: BiÖn ph¸p dïng thuèc hãa häc phßng chèng bÖnh c©y ® mang l¹i nh÷ng kh¶ n¨ngtrõ bÖnh nhanh chãng, b¶o vÖ c©y trång. Theo nhiÒu nhËn xÐt cña nhiÒu chuyªn gia vÒhiÖu qu¶ kinh tÕ cña thuèc ho¸ häc th× thuèc cã thÓ mang l¹i lîi nhuËn gÊp 10 lÇn. Tuynhiªn, nÕu sö dông thuèc kh«ng hîp lý, sai ph−¬ng ph¸p sÏ mang ®Õn hiÖu qu¶ thÊp, g©y «nhiÔm m«i tr−êng ®Êt, nguån n−íc, trùc tiÕp g©y ®éc cho ng−êi, sinh vËt cã Ých hoÆc ®Ó l¹id− l−îng trong n«ng s¶n v−ît møc cho phÐp, g©y ngé ®éc thùc phÈm cho ng−êi v gia sóc.NÕu sö dông liªn tôc mét lo¹i thuèc trõ bÖnh ë mét vïng sÏ dÉn ®Õn kÕt qu¶ l m vi sinhvËt quen thuèc v chèng thuèc. Thuèc trõ bÖnh th−êng ®−îc s¶n xuÊt th nh mét sè d¹ng chÕ phÈm nh− sau: - D¹ng bét thÊm n−íc (WP) nh− Zinep. - D¹ng kem kh« (DF) nh− Kocide 61,4 DF. - D¹ng kem nh o (FL) nh− Oxyclorua ®ång. - D¹ng nhò dÇu (EC) nh− Hinosan 40 EC. - D¹ng thuèc h¹t (G) nh− Kitazin 10 G. D¹ng thuèc h¹t cã thÓ r¾c trùc tiÕp v o ruéng, cßn tÊt c¶ c¸c d¹ng thuèc kh¸c ph¶iho tan v o n−íc ®Ó phun lªn c©y. - D¹ng láng tan (L) nh− Validacin 3 L. *Nguyªn t¾c v ph−¬ng ph¸p sö dông thuèc: Sö dông theo nguyªn t¾c 4 ®óng (ë ViÖt Nam quy ®Þnh): 35Trư ng ñ i h c Nông nghi p 1 – Giáo trình B nh cây ñ i cương --------------------------------------------------- - Dïng ®óng thuèc. - Phun, r¾c ®óng lóc: khi c©y míi chím bÖnh, diÖn tÝch bÞ bÖnh cßn nhá hÑp. Kh«ngphun lóc c©y ra hoa, khi n¾ng to, tr−íc c¬n m−a v kh«ng ®−îc phun tr−íc thu ho¹ch d−íi20 ng y. - Dïng thuèc ®óng liÒu l−îng, nång ®é. Phun r¶i thuèc n−íc, thuèc bét, thuèc h¹t, thuèc xö lý gièng ®óng c¸ch. §¶m b¶o an to n lao ®éng khi sö dông thuèc: + Ph¶i chuyªn trë, cÊt tr÷ thuèc b»ng ph−¬ng tiÖn riªng biÖt, n¬i b¶o qu¶n xa khud©n c−, xa nguån n−íc. + Ng−êi èm, ng−êi gi , phô n÷ cã thai, trÎ em kh«ng ®−îc tiÕp xóc víi thuèc. + Kh«ng ®−îc ¨n uèng trong khi l m viÖc. Ph¶i röa s¹ch ch©n tay, t¾m géi s¹ch sÏsau khi ®ïng thuèc. + NÕu cã hiÖn t−îng thuèc tiÕp xóc víi da hay bÞ ngé ®éc thuèc th× lËp tøc ph¶i röa,tÈy s¹ch, ng−êi bÞ n¹n ph¶i ®−îc ®−a xa n¬i cã thuèc, ph¶i ®−îc xö lý s¬ cÊp cøu, h« hÊpnh©n t¹o v ®−a ®Õn bÖnh viÖn gÇn nhÊt ®Ó cÊp cøu. - Phun thuèc ph¶i ®¶m b¶o thêi gian c¸ch ly tr−íc thu ho¹ch ®Ó ®¶m b¶o n«ng s¶n vthùc phÈm kh«ng cßn tån d− thuèc g©y ngé ®éc cho ng−êi v ®éng vËt. Ng y nay, khoa häc vÒ thuèc ho¸ häc phßng chèng bÖnh c©y rÊt quan t©m tíi viÖcs¶n xuÊt ra c¸c lo¹i thuèc cã tÝnh ®éc chän läc, ph©n huû nhanh nh»m diÖt vi sinh vËt g©ybÖnh, Ýt ®éc cho ng−êi v ®éng vËt v Ýt ¶nh h−ëng tíi m«i tr−êng. Tuy vËy, tu©n thñ c¸cnguyªn t¾c trªn vÉn l rÊt cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ v b¶o vÖ m«i tr−êng sèng cña mçing−êi v céng ®ång. Thuèc ho¸ häc l biÖn ph¸p mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nh−ng l con dao hai l−ìi -l biÖn ph¸p kh«ng thÓ thiÕu nh−ng khi dïng ph¶i lu«n th©n träng theo ®óng c¸c h−íngdÉn trªn. Thuèc phßng trõ bÖnh c©y bao gåm c¸c hîp chÊt v« c¬, h÷u c¬ v kh¸ng sinh. Chóng®−îc dïng phun lªn c©y, xö lý gièng, xö lý ®Êt ®Ó phßng trõ mét sè nÊm, vi khuÈn g©ybÖnh h¹i c©y trång. Ngo i ra, mét sè thuèc trõ s©u cã t¸c dông phßng trõ mét sè lo i c«ntrïng m«i giíi truyÒn bÖnh virus, ng¨n chÆn sù l©y lan bÖnh virus trªn ®ång ruéng. Dùa v o ph−¬ng thøc t¸c dông cña thuèc, ng−êi ta chia chóng th nh 2 nhãm: 1- C¸c lo¹i thuèc cã t¸c dung b¶o vÖ c©y: C¸c thuèc n y ph¶i ®−îc tr¶i ®Òu trªn bÒmÆt c¸c bé phËn th©n, l¸, qu¶ cña c©y v h¹t gièng. Thuèc cã t¸c dông tiªu diÖt nÊm bÖnh,kh«ng ®Ó nÊm bÖnh x©m nhËp g©y h¹i c©y. Tiªu diÖt c«n trïng m«i giíi tr−íc khi chóngtruyÒn bÖnh v o c©y. Thuèc cã hiÖu lùc tèt nÕu ®−îc dïng ngay tr−íc khi c©y nhiÔm bÖnh. 36Trư ng ñ i h c Nông nghi p 1 – Giáo trình B nh cây ñ i cương --------------------------------------------------- 2- C¸c thuèc cã t¸c dông tiªu diÖt bÖnh: C¸c lo¹i thuèc cã t¸c dông thÊm s©u hoÆcnéi hÊp cã kh¶ n¨ng tiªu nÊm, vi khuÈn khi nÊm, vi khuÈn ® x©m nhËp v o trong tÕ b oc©y. Bao gåm c¸c lo¹i thuèc khi x©m nhËp v o trong c©y, hoÆc c¸c s¶n phÈm chuyÓn ho¸cña chóng ë trong c©y cã thÓ g©y ®éc trùc tiÕp ®Õn vËt g©y bÖnh. Trong mét sè tr−êng hîpkh¸c, thuèc cã thÓ g©y nªn nh÷ng biÕn ®æi trong qu¸ tr×nh sinh lý, sinh ho¸ cña c©y, t¹onªn miÔn dÞch ho¸ häc cña c©y ®èi víi vËt g©y bÖnh.1- Nhãm thuèc chøa ®ång Bordeaux(Booc®«): C¸ch pha booc®« 1%: Ho tan 1 kg sunfat ®ång trong 80 lÝtn−íc. Ho 1kg v«i sèng trong 20 lÝt n−íc. §æ tõ tõ dung dÞch sunfat ®ång v o n−íc v«i.Võa ®æ, võa khuÊy ®Òu. Hçn ...