Giáo trình bệnh học 2 (Phần 6)

Van hai lá là van nhĩ thất nối giữa thất trái và nhĩ trái. Van hoạt động theo cơ chế một chiều, chỉ mở ra để máu đi từ nhĩ trái xuống thất trái vào kỳ tâm trương và đóng hoàn toàn vào kỳ tâm thu.Hở van hai lá là khi van đóng không kín ở kỳ tâm thu. Vì vậy sẽ có một lượng máu bị dội ngược về nhĩ trái ở kỳ tâm thu (khi tim co bóp). Trên siêu âm tim, tùy vào lượng máu bị dội ngược về tâm nhĩ này, các bác sĩ sẽ đánh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình bệnh học 2 (Phần 6) Hë van hai l¸ (Mitralvalve regurgitation) 1. §¹i c−¬ng. 1.1. §Þnh nghÜa: Hë van hai l¸ lµ t×nh tr¹ng van ®ãng kh«ng kÝn trong th× t©m thu, lµm cho mét l−îng m¸uphôt ng−îc trë l¹i tõ thÊt tr¸i lªn nhÜ tr¸i trong th× t©m thu. Tû lÖ gÆp tõ 5-24% trong tæng sè c¸cbÖnh lý tim-m¹ch. 1.2. Nguyªn nh©n: Khi cã tæn th−¬ng bÊt kú mét bé phËn nµo cña tim nh−: vßng van, l¸ van, d©y ch»ng, cét c¬, c¬tim ®Òu cã thÓ g©y hë van hai l¸. - ThÊp tim vÉn lµ nguyªn nh©n hµng ®Çu g©y hë lç van hai l¸. - Mét sè bÖnh rèi lo¹n cÊu tróc van: sa van hai l¸, viªm mµng trong tim nhiÔm khuÈn b¸ncÊp (Osler), nhåi m¸u c¬ tim (NMCT), thiÕu m¸u c¬ tim côc bé. - BÖnh c¬ tim thÓ gi·n, bÖnh c¬ tim ph× ®¹i, t¨ng huyÕt ¸p. - Luput ban ®á hÖ thèng. - X¬ cøng b×. - Tho¸i hãa van, v«i hãa van hai l¸. - BÖnh tim bÈm sinh: van hai l¸ h×nh dï. - ChÊn th−¬ng van hai l¸: r¸ch l¸ van, thñng l¸ van, ®øt d©y ch»ng van 2 l¸. 1.3. Gi¶i phÉu bÖnh: - Van hai l¸ cã thÓ bÞ viªm dµy, co rót ng¾n l¹i, sï s×, v«i hãa; cã khi cã thñng, r¸ch vantrong NMCT, Osler. - D©y ch»ng co rót ng¾n l¹i, dÝnh vµo nhau thµnh mét khèi. - NhÜ tr¸i gi·n, cã mét vïng nhÜ tr¸i mµu tr¾ng ngµ, x¬ hãa do dßng m¸u phôt ng−îc trë l¹itõ thÊt tr¸i lªn nhÜ tr¸i. - ThÊt tr¸i ph× ®¹i, dÇn dÇn gi·n ra do t¨ng g¸nh thÊt tr¸i kÐo dµi. 2. Sinh lý bÖnh. - Hë van hai l¸: phô thuéc vµo kÝch th−íc lç hë vµ ®é chªnh ¸p lùc nhÜ tr¸i vµ thÊt tr¸i. M¸u déing−îc tõ thÊt tr¸i lªn nhÜ tr¸i trong th× t©m thu nªn g©y ø m¸u nhÜ tr¸i; ë thêi kú t©m tr−¬ng m¸u tõnhÜ tr¸i xuèng thÊt tr¸i nhiÒu lµm t¨ng thÓ tÝch thÊt tr¸i cuèi t©m tr−¬ng. 124 - V× t¨ng thÓ tÝch cuèi t©m tr−¬ng thÊt tr¸i nªn thÊt tr¸i gi·n ra, dÇn dÇn g©y suy tim tr¸i, g©y hë vanhai l¸ nÆng thªm. - ø m¸u nhÜ tr¸i g©y ø m¸u ë tÜnh m¹ch phæi, mao m¹ch phæi, ®éng m¹ch phæi lµm cao ¸p ®éngm¹ch phæi, nh−ng triÖu chøng nµy kh«ng nÆng b»ng trong bÖnh hÑp lç van hai l¸. 3. L©m sµng. TriÖu chøng l©m sµng cã khi kÝn ®¸o, nÕu hë van hai l¸ møc ®é nhÑ. TriÖu chøng râ, suy timdiÔn ra nÆng vµ nhanh chãng nÕu hë van hai l¸ møc ®é nÆng. 3.1. TriÖu chøng c¬ n¨ng: - BÖnh nh©n cã thÓ mÖt mái, håi hép trèng ngùc, khã thë khi g¾ng søc. - Ho vÒ ®ªm. - Cã c¬n khã thë vÒ ®ªm. - Cã thÓ cã hen tim, phï phæi cÊp nh−ng Ýt gÆp h¬n so víi bÖnh hÑp lç van hai l¸. 3.2. TriÖu chøng thùc thÓ: - Mám tim ®Ëp m¹nh vµ lÖch sang tr¸i. - TÜnh m¹ch cæ næi c¨ng vµ ®Ëp nÈy. - Nghe tim lµ dÊu hiÖu l©m sµng quan träng ®Ó chÈn ®o¸n: . T1 mê. . TiÕng thæi t©m thu chiÕm toµn bé th× t©m thu. TiÕng thæi cã ®Æc ®iÓm: th« r¸p, lan ran¸ch hoÆc sau l−ng, c−êng ®é th−êng m¹nh cã khi cã rung miu t©m thu. . T2 ®anh vµ t¸ch ®«i do cao ¸p ®éng m¹ch phæi. . Cã khi nghe ®−îc mét tiÕng rïng t©m tr−¬ng nhÑ ®i kÌm trong hë van hai l¸ møc ®énÆng. §ã lµ do hÑp lç van hai l¸ c¬ n¨ng khi mét thÓ tÝch m¸u lín tõ nhÜ tr¸i xuèng thÊt tr¸i trong th×t©m tr−¬ng. 4. CËn l©m sµng. 4.1. §iÖn tim ®å: - Th−êng thÊy dÊu hiÖu trôc ®iÖn tim chuyÓn tr¸i. - Sãng P biÓu hiÖn cña dµy nhÜ tr¸i: P réng vµ hai ®Ønh ≥ 0,12 s ë DII; P hai pha, pha ©m > phad−¬ng ë V1 vµ V2. - Khi cã t¨ng ¸p lùc ®éng m¹ch phæi th× cã dÊu hiÖu dµy thÊt ph¶i, kÕt hîp thµnh dµy 2 thÊt. 4.2. X quang tim-phæi: 125 - ThÊy h×nh ¶nh nhÜ tr¸i to vµ thÊt tr¸i to. - Trªn phim nghiªng tr¸i thÊy nhÜ tr¸i to, chÌn thùc qu¶n. - Trªn phim th¼ng: cung d−íi tr¸i gi·n, chØ sè tim/lång ngùc > 50% khi cã ph× ®¹i thÊt tr¸i. - H×nh ¶nh ®−êng Kerley B do phï tæ chøc kÏ. - Cã thÓ thÊy v«i hãa van hai l¸, v«i hãa vßng van hai l¸ (khi chôp chÕch tr−íc ph¶i vµnghiªng tr¸i). 4.3. Siªu ©m tim: Siªu ©m tim gióp cho chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh hë van hai l¸ lµ siªu ©m tim 2D vµ siªu ©m DopplermÇu. Siªu ©m gióp ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng l¸ van, vßng van, d©y ch»ng, ®Ó chØ ®Þnh phÉu thuËt, theo dâitrong vµ sau mæ van, ®¸nh gi¸ chøc n¨ng tim tr−íc vµ sau phÉu thuËt. - §o ®−îc vËn tèc dßng m¸u phôt ng−îc tõ thÊt tr¸i lªn nhÜ tr¸i: kho¶ng 5 - 6 m/s, kÐo dµihÕt th× t©m thu. - TÝnh møc ®é hë van 2 l¸ theo ph−¬ng ph¸p tÝnh tû lÖ % cña diÖn tÝch dßng hë/diÖn tÝch nhÜtr¸i: . Hë nhÑ: 1/4 khi tû lÖ lµ 20%. . Hë võa: 2/4 khi tû lÖ lµ 21- 40%. . Hë nÆng: 3/4 khi tû lÖ lµ > 40%. - Siªu ©m tim cßn ®o ®−îc kÝch th−íc nhÜ tr¸i, thÊt tr¸i; th−êng gÆp gi·n nhÜ tr¸i vµ thÊttr¸i. - Cã thÓ thÊy t¨ng vËn ®éng thµnh thÊt tr¸i, t¨ng ph©n suÊt tèng m¸u (khi ch−a cã suy tim). ...