Giáo trình Chăn nuôi trâu bò (ĐH Nông nghiệp I HN) - Chương 9

Chương 9 CHĂN NUÔI BÒ THỊTChương này trình bày quy luật phát triển của các mô trong thân thịt, chỉ tiêu đánh giá và các nhân tố, yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất thịt bò....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Chăn nuôi trâu bò (ĐH Nông nghiệp I HN) - Chương 9 Chương 9 CHĂN NUÔI BÒ TH T Chương này ch y u nói v chăn nuôi bò theo hư ng chuyên th t, m c dù trâu và cáclo i bò khác (s a, cày kéo) cũng ñóng góp m t ph n quan tr ng trong t ng s lư ng th t bòtiêu th hàng năm. Ph n ñ u c a chương trình bày m t s quy lu t phát tri n c a các môtrong thân th t nh m làm cơ s cho vi c quy t ñ nh th i gian nuôi ñ ñ t ñư c năng su t, ch tlư ng th t và hi u qu kinh t t i ưu. Ti p theo là các ch tiêu ñánh giá và các nhân t nhhư ng t i năng su t và ch t lư ng th t c a bò. Ph n k thu t chăn nuôi nói v vi c nuôi bêtrư c v béo và các phương pháp v béo bò. Phân cu i c a chương nói v các hình th c tch c chăn nuôi và marketing s n ph m thư ng ñư c áp d ng trong ngành chăn nuôi bò th t.I. S PHÁT TRI N C A CÁC MÔ TRONG THÂN TH T1.1. Mô xương Mô xương là ph n không ăn ñư c. T l c a nó trong thân th t cao làm gi m giá trc a thân th t. Trâu bò th t có b xương phát tri n quá kém ho c quá thô ñ u không t t. Theo tu i thì kh i lư ng tuy t ñ i c a b xương tăng lên nhưng t c ñ phát tri n tươngñ i thì gi m xu ng, và t tr ng c a b xương trong thân th t gi m. Trong th i kỳ phát tri nthì cư ng ñ phát tri n c a xương tr c m nh hơn xương ngo i vi làm cho cơ th phát tri ntheo chi u dài nhanh hơn chi u r ng, chi u cao. N u tính theo kh i lư ng cơ th thì khi sơsinh b xương chi m 22,73%, 18 tháng là 11,7% và 5 năm là 9,9%. Như v y trong giai ño nt sơ sinh ñ n 18 tháng tu i, ñ c bi t là trư c 14 tháng tu i thì xương sinh trư ng nhanh.1.2. Mô cơ Giá tr c a thân th t tăng lên khi t l cơ trong ñó tăng. Trong cơ th trâu bò s pháttri n c a h cơ có liên quan ñ n s phát tri n c a h xương. Trong th i kỳ thai h cơ t chiphát tri n m nh, còn cơ xương tr c phát tri n ch m, còn th i kỳ ngoài thai thì ngư c l i.Nhìn chung h cơ phát tri n nh t trong 6 tháng ñ u, sau ñó gi m d n và ñ c bi t là sau 18tháng thì t c ñ phát tri n c a cơ r t ch m. Thành ph n t ch c h c và hoá h c c a cơ cũng thay ñ i trong quá trình phát tri n.Chi u dài và ñư ng kính s i cơ tăng lên, nư c trong cơ gi m làm th t gi m ñ m m và m n.1.3. Mô m Trong cơ th m ñư c tích lu 3 v trí: dư i da, trong cơ b p và bao ph m t ngoài cáccơ quan n i t ng. S tích lu m trong cơ th ph thu c nhi u vào m c ñ dinh dư ng. Lúc ñ u tích lum r t kém, sau 6-9 tháng tu i s tích lu m b t ñ u tăng, nhưng cho ñ n 12-14 tháng tu icư ng ñ tích lu m b t ñ u tăng, nhưng v n kém hơn tích lu ñ m. Sau 18 tháng tu i t cñ tích lu m tăng rõ r t, ñ c bi t là khi v béo. Tuỳ theo m c ñ phát tri n mà th t tích lu m cũng có th t rõ ràng. Lúc ñ u mtích lu n i t ng và gi a các l p cơ, sau ñó dư i da và ñ n cu i kỳ v béo và gia súcgià m tích lu trong cơ.Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình Chăn nuôi Trâu Bò --------------------------------------------- 221 Khi dinh dư ng thi u m ñư c huy ñ ng trư c tiên dư i da và n i t ng. Trong cáclo i m trên thì m n i t ng ít có giá tr th c ph m. Thành ph n hoá h c c a m thay ñ i: nư c gi m d n và m thu n tăng lên, màu mchuy n t tr ng sang vàng (do tăng d tr caroten).1.4. Mô liên k t Thành ph n cơ b n c a các mô liên k t là các protein có giá tr dinh dư ng th p và làmcho th t c ng. N u mô liên k t quá ít thì làm cho th t nhão, nhưng n u quá nhi u s làm gi mgiá tr dinh dư ng c a th t. So v i các mô khác thì mô liên k t phát tri n trong th i gian kéo dài nh t. Th t trâu bòcái gi ng s m thành th c và con lai c a chúng chưa ít mô liên k t hơn nh ng con cùng tu ic a các gi ng khác. Gia súc già không ñư c v béo tho ñáng và gia súc nuôi dư ng kém cót l mô liên k t cao làm gi m giá tr th c ph m c a th t.II. NĂNG SU T VÀ CH T LƯ NG TH T2.1. Các ch tiêu ñánh giá năng su t và ch t lư ng thân th t a. Kh i lư ng bò Bò th t trư c khi gi t m ph i ñ nh n ñói 12-24 gi . Cân kh i lư ng bò trư c khi gi tm b ng các lo i cân thích h p. Trong trư ng h p không có cân (ho c khó cân) có th xácñ nh kh i lư ng hơi c a bò thông qua ño ñ c m t s chi u ño (vòng ng c, dài thân chéo) r itính toán theo m t s công th c nh t ñ nh tuỳ theo gi ng và th tr ng c a bò. Tuy nhiên, vi cxác ñ nh kh i lư ng b ng cách ño thư ng kèm theo sai s khá l n. b. Kh i lư ng và t l th t x Kh i liư ng th t x là kh i lư ng cơ th bò sau khi ñã l c da, b ñ u (t i xương át lát),ph t ng (cơ quan tiêu hoá hô h p, sinh d c v ti t ni u, tim) và b n vó chân (t g i trxu ng). Kh i lư ng th t x T l th t x (%) = x 100 Kh i lư ng s ng c a bò Nh ng thành ph n chính c a th t x là xương, th t và m . Nh ng nhân t nh hư ngñ n thành ph n c a th t x là tính bi t, gi ng và nuôi dư ng. T l th t x r t quan tr ng ñ i v i s n xu t khi bán g ...