Giáo trình chính sách nông thôn

Mô hình kinh tế thị trường tự do: Đây là mô hình kinh tế sản xuất hàng hóa phát triển ở trình độ cao, khi tất cả các quan hệ kinh tế trong quá trình tái sản xuất xã hội đều được tiền tệ hóa. Đặc trưng cơ bản của mô hình này là sự phân bổ, từng doanh nghiệp, từng cá nhân.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình chính sách nông thôn bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr−êng ®¹i häc n«ng nghiÖp hµ néi CHñ BI£N: GS.TS Ph¹m V©n §×nh TS.Dương Văn Hi u; Ths. Nguy n Phư ng Lê Gi¸o tr×nhchÝnh s¸ch n«ng nghiÖp Hµ Néi, 2008 L I NÓI ð U ð ñáp ng yêu c u h c t p và nghiên c u môn Chính sách nông nghi p cho sinhviên ngành Kinh t nông nghi p, Kinh doanh nông nghi p, B môn Phát tri n nông thônTrư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i cho tái xu t b n cu n giáo trình Chính sách nôngnghi p, có b sung, c p nh t ki n th c m i. Giáo trình do t p th giáo viên môn h c Chính sách nông nghi p c a B môn Pháttri n nông thôn biên so n và ñư c phân công so n th o như sau: GS.TS. Ph m Vân ðình ch biên và so n th o các chương 2 và 4. TS. Dương Văn Hi u so n th o các chương 1 và 5. ThS. Nguy n Phư ng Lê so n th o chương 3. Chính sách nông nghi p là m t môn h c ñòi h i nhi u ki n th c t ng h p và chuyênsâu v lý lu n và th c t , m c dù ñã r t c g ng nhưng vi c biên so n không tránh kh i khi mkhuy t. Vì v y, chúng tôi kính mong nh n ñư c s góp ý c a ñ c gi và ñ ng nghi p. M i góp ý xin g i v B môn Phát tri n nông thôn, Khoa Kinh t và Phát tri n nôngthôn, Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i.Xin trân tr ng cám ơn! Hà N i, tháng 11 năm 2008 B môn Phát tri n nông thônTrư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Chính sách Nông nghi p ……………………………..1 Chương 1. NH P MÔN Chương này t p trung gi i quy t các v n ñ có tính ch t chung nh t, ch y u là s c nthi t v can thi p c a Chính ph ñ i v i n n kinh t , trong ñó ñ c bi t nh n m nh lý do ñ i v inông nghi p; b n ch t c a chính sách kinh t nói chung và v n d ng vào nông nghi p; h th ngvăn b n chính sách Vi t Nam. T ñó giúp cho ngư i h c th y dư c ñ i tư ng, nhi m v , n idung và phương pháp nghiên c u môn h c. 1.1. S C N THI T V CAN THI P C A CHÍNH PH ð I V I N N KINHT 1.1.1. Các mô hình t ch c kinh t - Mô hình kinh t th trư ng t do: ðây là mô hình kinh t s n xu t hàng hoá phát tri ntrình ñ cao, khi t t c các quan h kinh t trong quá trình tái s n xu t xã h i ñ u ñư c ti n t hoá.ð c trưng cơ b n c a mô hình này là s phân b , s d ng ngu n l c và s n ph m t o ra ñư cquy t ñ nh b i t ng h , t ng doanh nghi p, t ng cá nhân. Ưu ñi m c a kinh t th trư ng t do là tính năng ñ ng và s thích nghi cao, kh năngt ñi u ch nh l n... nên ñã ñ y nhanh quá trình tích t , t p trung s n xu t và phân công laoñ ng xã h i. S phát tri n m nh m v trình ñ xã h i hoá và chuyên môn hoá s n xu t ñãlàm cho s n xu t hàng hoá phát tri n g n li n v i vi c tăng năng su t, ch t lư ng s n ph m vàhi u qu kinh t trong s n xu t - kinh doanh. Tuy nhiên, kinh t th trư ng t do cũng b c l nhi u khuy t t t, ñó là s phát tri nphi n di n d n ñ n xem nh , lãng quên ñ i v i các ngành s n xu t kém hi u qu ho c hi u quth p, s phát tri n không n ñ nh thư ng d n ñ n kh ng ho ng kinh t và s phân ph i l i íchkhông công b ng trong xã h i d n ñ n tình tr ng phân hoá gi u nghèo nhanh chóng, sâu s c...T m t khía c nh khác có th th y s n xu t theo quy lu t c nh tranh khó tránh kh i t o nên tìnhtr ng ô nhi m môi trư ng ngày càng tr m tr ng và s l a g t, làm suy thoái ñ o ñ c conngư i, thu n phong, m t c c a dân t c... ðó là nh ng “th t b i” c a kinh t th trư ng t do. Như v y ngoài các m t t t, kinh t th trư ng t do ch a ñ ng các y u t suy thoái, gây rakh ng ho ng kinh t , làm lãng phí các ngu n l c c a xã h i. - Mô hình kinh t ch huy (kinh t k ho ch hoá t p trung): ðây là mô hình kinh t mà tkhâu s n xu t ñ n khâu phân ph i lưu thông ñ u do m t trung tâm ñi u khi n, ñó là Nhà nư c.ð c trưng cơ b n c a mô hình này là nh ng quy t ñ nh v vi c phân b , s d ng ngu n l c vàs n ph m t o ra ñư c quy t ñ nh b i Nhà nư c. Nhà nư c giao ch tiêu k ho ch s n xu t, kho ch tiêu th s n ph m và ñ nh giá v t tư cũng như giá s n ph m ñ i v i t ng ñơn v kinh tcơ s và ñ nh giá bán cho các s n ph m hàng hóa tiêu dùng. Ngoài ra, Nhà nư c còn s d ngch ñ ñ nh lư ng v t ch t trong phân ph i s n ph m và áp d ng ñ ng th i c hai hình th c thùlao lao ñ ng trong nông nghi p là phân ph i b ng hi n v t và b ng ti n. S bó h p c a cơ chTrư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Chính sách Nông nghi p ……………………………..2qu n lý trong mô hình này ñã h n ch tính năng ñ ng sáng t o c a các cơ s s n xu t kinhdoanh, gây nên s trì tr trong phát tri n kinh t . N n kinh t s lâm vào tình tr ng kh ng ho ngnghiêm tr ng m t khi Chính ph ñưa ra nh ng chính sách không phù h p. - Mô hình kinh t h n h p: ðây là mô hình kinh t s n xu t hàng hoá ñ ng th i có s tácñ ng c a các quy lu t c a kinh t th trư ng và s can thi p c a Chính ph . ð c trưng cơ b n c ac a mô hình này là các quan h kinh t ñ u ñư c ti n t hoá, vai trò c a th trư ng và giá c ñư ctôn tr ng, tính ưu vi t c a kinh t th trư ng và vai trò c a Chính ph ñư c phát huy, các khuy tt t c a kinh t th trư ng và các như c ñi m c a kinh t ch huy t ng bư c ñư c kh ng ch .Chính ph can thi p vào n n kinh t b ng các chính sách kinh t và s d ng công c trong qu nlý. Như v y, trong n n kinh t h n h p s phân b và s d ng ngu n l c v a ñư c quy t ñ nh b it ng cá nhân, doanh nghi p v a ch u s qu n lý vĩ mô c a Chính ph . 1.1.2. Vai trò c a Chính ph trong n n kinh t h n h p N u ñ buông l ng mà không có s qu n lý c a Nhà nư c, s phát tri n t phát c a n nkinh t th trư ng t do s d n ñ n nh ng thi t h i khôn lư ng. Vì v y Chính ph có vai trò r tquan tr ng trong s phát tri n kinh t c a ñ t nư c. Vai trò c a Chính ph trong n n kinh t h n h p th hi n các ñi m ch y u sau: - Th nh t, Chính ph có vai trò trong vi c t o l p khuôn kh pháp lý cho các ho t ñ ngs n xu t - kinh doanh. Khuôn kh pháp lý ...