Giáo trình chuẩn đoán bệnh gia súc Chương 4

Chương 4 Khám hệ hô hấp. Bệnh đường hô hấp ở gia súc gặp rất nhiều, ở trâu bò, dê cừu thường gặp bệnh tụ huyết trùng, viêm phổi - màng phổi, viêm phổi, viêm phế quản, lao.... ở lợn: tụ huyết trùng, suyễn, viêm phổi,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình chuẩn đoán bệnh gia súc Chương 4 Chương 4 Khám h hô h p B nh ñư ng hô h p gia súc g p r t nhi u. trâu bò, dê c u thư ng g p b nh thuy t trùng, viêm ph i –màng ph i, viêm ph i, viêm ph qu n, lao… l n: t huy t trùng, suy n, viêm ph i, viêm ph qu n, d ch t l n. ng a: viêm mũi, viêm h u, viêm khí qu n, viêm ph i cata, viêm ph i thùy; gà: viêm màng mũi, lao và chó: viêm ph i, carê.Phương pháp ch n ñoán h hô h p thư ng dùng: nhìn, s , n n, gõ và nghe.Khi c n thi t ch c dò xoang ng c, ki m tra ñ m và d ch mũi. Chi u X-quang ch có tác d ngñ i v i gia súc nh . Soi khí qu n, ghi ñ ng tác hô h p chưa ñư c s d ng r ng rãi, k t qu r th n ch .Trình t khám h hô h p: khám ñ ng tác hô h p, ñư ng hô h p trên, khám ng c, khám ñ mvà các phương pháp khám ñ c bi t khác như ch c dò xoang ng c, chi u ch p X-quang và xétnghi m vi khu n gây b nh ñư ng hô h p.I. Khám ñ ng tác hô h p Bao g m khám: t n s hô h p, th hô h p, nh p ñi u hô h p và nh ng r i lo n hô h p:th khó, ho.1. T n s hô h p T n s hô h p là s l n hô h p trong m t phút. Thư ng ñ m s l n hô h p trong 2-3phút, r i l y s bình quân.Có hai cách ñ m t n s hô h p: - Cách th nh t: ngư i khám quan sát s lên xu ng c a hõm hông thành b ng trongm t phút. - Cách th hai: ngư i khám dùng lòng bàn tay ñ t trư c mũi gia súc ñ nh n bi t hơith c a gia súc vào lòng bàn tay. Trong th c t t n s hô h p theo dõi trong mư i năm giâynhân v i b n, ñ m ba ñ n b n l n r i l y trung bình. T n s hô h p ch l y s nguyên.T n s hô h p thay ñ i theo con ñ c hay con cái, gi ng gia súc, tu i, tr ng thái dinh dư ng,th i ti t, khí h u….T n s hô h p c a m t s gia súc kho : Trâu bò 10 - 30 l n /phút Ng a 8 - 16 l n /phút L n 10 - 20 l n/phút Mèo 20 - 30 l n/phút Dê,c u 12 - 20 l n/ phút Th 50 - 60 l n/phút Chó 10 - 30 l n/phútThư ng con ñ c th ch m hơn con cái, gia súc th vóc nh th nhanh hơn con l n, con nonth nhanh hơn con già. Mùa nóng m th nhanh hơn mùa l nh khô. Bu i trưa nóng th nhanhhơn bu i t i mát.Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….39Th nhanh (Polypnoe) thư ng do các trư ng h p sau ñây: - Nh ng b nh thu h p di n tích hô h p ph i (viêm ph i, lao ph i), làm m t ñàn tính ph i (ph i khí thũng), nh ng b nh h n ch ph i ho t ñ ng (ñ y hơi d dày, ñ y hơi ru t). - Nh ng b nh gây s t cao, b nh thi u máu n ng, b nh tim, b nh th n kinh hay doquá ñau ñ n.Th ch m (Oligopnoe): do b nh làm h p thanh qu n, h p khí qu n (viêm, th y thũng), c chth n kinh n ng (viêm não, u não, xu t huy t não, th y thũng não, kí sinh trùng não), do trúngñ c, ch c năng th n r i lo n, b nh gan n ng, li t sau khi ñ , s p ch t. Trong b nh xêtônhuy t bò s a, viêm não t y truy n nhi m ng a, t n s hô h p gi m r t rõ.1.1. Th h h pH u h t gia súc kho th th h n h p.Th h n h p: khi th thì thành b ng, thành ng c cùng ho t ñ ng, tr chó. - Th th ng c: lúc gia súc th thành ng c ho t ñ ng rõ, còn thành b ng ho t ñ ng íthay không rõ. Chó th th ng c là tr ng thái sinh lý bình thư ng còn nh ng gia súc khác thth ng c là do viêm màng b ng, li t cơhoành; nh ng b nh làm cho th tíchb ng to lên: giãn d dày, ñ y hơi ru t,ñ y hơi d c , d c b i th c, cchư ng: do gan sưng, lách sưng, bàngquang bí ñái. - Th th b ng: lúc gia súc ththành b ng ho t ñ ng rõ, thành ng cho t ñ ng y u hơn ho c không rõ. Doviêm màng ph i, khí thũng ph i, trànd ch màng ph i; có khi do li t cơ liênsư n, xương sư n g y.1.2. Nh p thGia súc th theo m t nh p th nh tñ nh. Lúc hít vào l ng ng c, thànhb ng ph ng ra ñ u ñ n; th i gian hítvào, th ra theo m t t l nh t ñ nh(bò: 1: 1,2; ng a 1: 1,8; l n 1: 1; vàchó 1: 1,64); th i gian ngh sau m il n th b ng nhau.Nh p th thay ñ i lúc gia súc s hãi, hưng ph n, lao ñ ng n ng nh c…Chú ý các tri u ch ng sau ñây:Hít vào kéo dài: do nh ng b nh làm h p ñư ng hô h p trên.Th ra kéo dài: do khí trong ph i ra ngoài khó khăn: viêm ph qu n ph i, ph i khí thũngm n tính làm cho lòng ph qu n h p, ñàn tính c a ph nang gi m.Th ng t quãng: là ñ ng tác hít vào, th gia không liên t c. Do nh ng b nh làm cho gia súcñau ñ n khi th ; viêm ph qu n nh , ph i khí thũng, ho c nh ng b nh làm gi m hưng phânTrư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….40hô h p: viêm não, viêm màng não, li t sau khi ñ , trúng ñ c urê, xeton huy t bò và gia súcs p ch t.Th ki u Kusmôn (Kussmaul): là th t ng cái sau và dài, t n s hô h p gi m; th nhi u khinhư suy n, có ti ng ran.Th ki u Biot: là th vài cái r i ngh vài giây ñ n n a phút, l i ti p túc.Do tính hưng ph n c a trung khu hô h p gi m: sung huy t, u não, viêm não và m t s trư ngh p trúng ñ c.Th Sây- stoc (Cheyne-Stokes): ñ ng tác th t y u ñ n m n ...