Giáo trình Hoá dược (Ngành: Dược - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Sơn La

Giáo trình Hoá dược (Ngành: Dược - Cao đẳng) được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Thuốc gây mê và thuốc gây tê; Thuốc an thần gây ngủ; Thuốc giảm đau và thuốc giảm đau hạ sốt chống viêm; Thuốc tác dụng lên thần kinh giao cảm và phó giao cảm;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Hoá dược (Ngành: Dược - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Sơn La UBND TỈNH SƠN LATRƯỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ GIÁO TRÌNH HÓA DƯỢC NGÀNH: DƯỢC TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG Sơn La, năm 2018 1 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể đượcphép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanhthiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm./. 2I. LÝ THUYẾT 3 CHƯƠNG 1. THUỐC GÂY MÊ VÀ THUỐC GÂY TÊMỤC TIÊU1. Trình bày được mục đích dùng thuốc gây tê và gây mê, các đường đưa thuốc mê vàthuốc tê vào cơ thể. Các tiêu chí đánh giá hiệu lực thuốc gây mê.2. Trình bày được cấu trúc, tác dụng và tác dụng không mong muốn chung của cácnhóm thuốc gây mê và gây tê. Phương pháp điều chế một số thuốc điển hình.3. Trình bày được công thức, tính chất, định tính, định lượng (nếu có), công dụng vàbảo quản một số thuốc: Halothan, nitrogen monoxid, thiopental natri, ketaminhydroclorid, lidocain hydroclorid, procain hydroclorid, ethyl cloridNỘI DUNG1.. THUỐC GÂY MÊ Thuốc mê gồm các chất có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, làm mất cảmgiác đau; được dùng cho gây mê phẫu thuật, các thuốc được chia làm 2 nhóm, theođường đưa thuốc vào cơ thể: - Thuốc gây mê đường hô hấp - Thuốc gây mê đường tiêm và các đường khác1.1. Thuốc gây mê đường hô hấp Gồm các chất lỏng dễ bay hơi và khí hóa lỏng Thuốc mê lỏng: Thuốc mê cấu trúc ether hoặc hydrocarbon gắn halogen: ether, cloroform,enfluran, methoxyfluran, halothan… Các chất này có đủ hiệu lực gây mê độc lập nêngọi là các thuốc mê 100%. Ether và cloroform là các thuốc mê đã được sử dụng nhiềutrước đây; tuy nhiên do có nhược điểm: ether gây cháy nổ, cloroform độc với gan, nênhiện nay ít được sử dụng. các thuốc mê gắn F đạt được nhiều tiêu chí thuốc mê lýtưởng, an toàn hơn, nên có xu hướng được ưu tiên lựa chọn, tuy giá thành cao. Trongcác thuốc mê này, chất nào có tỷ lệ giải phóng ion F - (độc với thận) thấp hơn là thuốcmê tốt hơn.Thuốc mê khí hóa lỏng: Hiện nay chỉ dùng N2O, là một khí gây mê hiệu lực < 100%.Chỉ tiêu đánh giá thuốc gây mê đường hô hấp: 1. ÁP suốt hơi ( Vp): Đơn vị tính “torr” (1 torr = 1/760 at ở 20 0C). Chỉ tiêu nàyđánh giá khả năng bay hơi của thuốc mê lỏng. 4 2. Hệ số phân bố máu/khí (b/g): Biểu thị trạng thái cân bằng phân bố thuốc mêtrong máu động mạnh phổi và thuốc mê ở phế nangLượng thuốc mê hòa vào máu đủgây mê càng thấp càng thuận lợi cho phục hồi sau phẫu thuật. 3. MCA (minimal alveolar concentration): Nồng độ thuốc mê (%) thấp nhất ở phếnang đủ làm mất phản xạ vận động ở 50% số cá thể bị kích thích đau. Trị số này càngnhỏ thì hiệu lực thuốc mê càng cao. Thuốc mê lý tưởng: Là thuốc mê có đủ các tiêu chí sau:- Khởi mê nhanh, nhẹ nhàng; hồi phục nhanh- Dễ điều chỉnh liều lượng- Tác dụng giãn cơ vận động, giảm đau- Không ảnh hưởng đến tuần hoàn, hô hấp- Không độc và không có tác dụng không mong muốn- Không có nguy cơ gây cháy, nổ; giá thành thấp Thực tế chưa có thuốc mê nào có đầy đủ các tiêu chí trên. Trong thực hành gây mê thường phối hợp với nhiều loại thuốc mê; bổ trợ thêm thuốc tiền mê.1.2. Thuốc gây mê đường tiêmThuốc mê loại này rất được ch ý phát triển vì thuận lợi trong công nghệ chế tạo, dụngcụ gây mê đơn giản; khi sử dụng không gây ô nghiễm khí quyển.Tuy nhiên, cho đến nay mới chỉ có các thuốc mê với thời hạn tác dụng ngắn.Ví dụ thiopental natri kéo dài tác dụng 15 phút.Theo cấu trúc chia làm 2 nhóm:1. Thuốc mê Barbiturat: Thiopental natri, thiamylal natri, methoxytal natri.2. Thuốc mê cấu trúc khác (không Barbiturat): Ketamin, etomidat, propofolHALOTHANBiệt dược: FluothaneCông thức: (xem bảng 1.1) C2HBrCLF3 ptl: 197,38Điều chế: Brom hóa 2-cloro-1,1,1-trifluoroethan(I); cất phân đoạn ở 50 0C thu đượchalothan (II) tinh khiết: 5 F Br F - Br2H2C C F H C C F - HCl Cl F Cl F (I) (II)Tính chất: Chất lỏng nặng, linh động, không màu, mùi đặc trưng (gần giống mùicloroform), vị ngọt nóng; hơi halothan không cháy. Không trộn lẫn với nước; trộn lẫnvới nhiều dung môi hữu cơ. Tỷ trọng ở 200C 1,872-1,877; cất được ở 500C.Định tính: - Nhận thức cảm quan; xác định tỷ trọng, nhiệt độ sôi. - Phổ IR chất thử phù hợp với halothan chuẩn.Thử tinh khiết: Chú ý đặc biệt các tạp độc: CL2, Br2…Công dụng: Vp: 235torr; b/g: 2,3; MAC: 0,77%Thuốc mê đường hô hấp, khởi mê nhanh và nhẹ nhàng.Thường phối hợp ...