Những tia tử ngoại gần (2400÷3600A0) lại làm cho O3 phân hủy O3+hυ=O+O2. Nhờ lớp O3 này hấp thụ các tia tử ngoại gần mà đời sống sinh vật ở mặt đất không bị các tia đó tiêu diệt. - Điều chế : O3 được điều chế từ sự phóng điện vào oxy trong những "máy ozon": 3O2 Cơ chế : O2 = ± 2O3 , ∆H = 68 kcal O = O3 2O rồi O2
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình hóa vô cơ B part 8 - 92 -Giaùo Trình Hoaù Voâ Cô Nhöõng tia töû ngoaïi gaàn (2400÷3600A0) laïi laøm cho O3 phaân huûy O3+hυ=O+O2. Nhôø lôùp O3 naøy haáp thuï caùc tia töû ngoaïi gaàn maø ñôøi soáng sinh vaät ôû maët ñaátkhoâng bò caùc tia ñoù tieâu dieät. - Ñieàu cheá : O3 ñöôïc ñieàu cheá töø söï phoùng ñieän vaøo oxy trong nhöõng maùyozon: 3O 2 = 2O 3 , ∆H = 68 kcal Cô cheá : O2 2O roài O2 + O = O3 ± cho oxy ñi qua laàn löôït maáy maùy ozon thu ñöôïc oxy giaøu ozon hôn 10%. Ñemhoùa loûng thì taùch ñöôïc ozon tröôùc (Ts0=-11,50C) - Öùng duïng : laø chaát oxy hoùa maïnh, ozon ñöôïc duøng ñeå laøm traéng, maát muøicaùc thöù daàu môõ, maát muøi 1 soá phaåm vaät nhö da thuoäc…, dieät truøng nöôùc uoáng raáttoát (do tính oxy hoùa maïnh, ozon coù theå gieát cheát caùc vi khuaån trong khoâng khí neânvôùi noàng ñoä raát beù ( - 93 -Giaùo Trình Hoaù Voâ Cô b. Hoùa tính Nöôùc coù khaû naêng phaûn öùng hoùa hoïc raát cao : noù keát hôïp vôùinhieàu oxyd cuûacaùc nguyeân toá vaø vôùi caùc muoái, töông taùc ñöôïc vôùi nhieàu nguyeân toá. - Quaù trình nöôùc hoøa tan caùc chaát laø quaù trình hydrat hoùa chaát ñoù (hydrat hoùa laø1 phaûn öùng hoùa hoïc). * Ñoái vôùi chaát ñieän ly, quaù trình hydrat hoùa xaûy ra nhôø töông taùc tónh ñieän giöõaion vôùi phaân töû löôõng cöïc H2O hay nhôø lieân keát cho nhaän giöõa ion vôùi phaân töû H2O. * Ñoái vôùi nhöõng chaát khoâng ñieän ly hay keùm ñieän ly maø trong phaân töû coù nhoùm_OH (axit yeáu, hôïp chaát höõu cô nhö : ñöôøng, röôïu…), quaù trình hydrat hoùa xaûy rañöôïc laø nhôø lieân keát hydro giöõa nhoùm _OH vôùi phaân töû H2O. - Nöôùc coù khaû naêng phaân huûy nhieàu muoái. Phaûn öùng huûy ñoùl aø phaûn öùng thuûyphaân. Thöïc chaát cuûa phaûn öùng thuûy phaân laø töông taùc giöõa caùc ion cuûa muoái vôùi H+vaø OH- laøm chuyeån dòch caân baèng phaân ly cuûa H2O H+ OH- H2O + ⇔ H3O+ OH- hay 2H2O + ⇔ (Theo Bronsted, coù theå xem H2O vöøa laø 1 axit vöøa laø 1 baz) CH3COO - + H2O OH- CH3COOH + ⇔ NH4+ H3O+ + H2O NH3 + ⇔ - Nöôùc vöøa coù tính oxy hoùa vöøa coù tính khöû * Nhöõng chaát khöû maïnh hôn hydro khöû nöôùc laáy oxy, giaûi phoùng hydro (nöôùclaø chaát oxy hoùa). Ñoù laø nhöõng chaát khoâng kim loaïi nhö P, C…, nhöõng kim loaïi kieàm, kieàm thoå(taùc duïng ôû t0 thöôøng), kim loaïi chuyeån tieáp (taùc duïng noùng); nhöõng hôïp chaát nhöhydrua kim loaïi, oxyd carbon t0 Ví duï : 2F2 + 2H2O = CO + H2 2Na + 2H2O = 2NaOH + H2 * Nhöõng chaát oxy hoùa laáy hydro, giaûi phoùng oxy (nöôùc laø chaát khöû). Tröôønghôïp naøy hieám, chæ coù vôùi nguyeân toá coù ñoä aâm ñieän lôùn hôn oxy nhö flor Ví duï : 2F2 + 2H2O = 4HF + O2 c. Traïng thaùi töï nhieân – Tinh cheá – Öùng duïng c.1 Traïng thaùi töï nhieân Nöôùc laø hôïp chaát phoå bieán nhaát trong theân nhieân (2.108 taán) bao phuû ¾ beà maëttraùi ñaát, taäp trung chuû yeáu vaøo ñaïi döông vaø bieån, ngoaøi ra coøn coù trong khí quyeån,ñaát, teá baøo sinh vaät (hôn 70% khoái löôïng cuûa ngöôøi laø nöôùc). c.2 Tinh cheáHoà Bích Ngoïc Khoa Hoùa Hoïc - 94 -Giaùo Trình Hoaù Voâ Cô - Nöôùc uoáng laø nöôùc duøng trong coâng nghieäp thöïc phaåm caàn phaûi trong suoát,khoâng maøu, khoâng muøi, vò deã chòu, khoâng chöùa caùc taïp chaát höõu cô, vi khuaån, löôïngmuoáivoâ cô - 95 -Giaùo Trình Hoaù Voâ Cô Trong phoøng thí nghieäm, ta thöôøng duøng caùc dung dòch H2O2 3% vaø 30% (dungdòch H2O2 30%) goïi laø perhydrol). a.2 Hoùa tính - H2O2 nguyeân chaát ôû t0 thöôøng khaù beàn nhöng khi coù laãn taïp chaát nhö caùc kimloaïi naëng vaø ion kim loaïi, khi ñun noùng hoaëc bò chieáu saùng noù phaân huûy maïnh vaøcoù theå gaây noå : 2H2O2 = 2H2O + O2 , ∆H = -23,6 kcal/ ptg - Trong dung dòch nöôùc, H2O2 laø 1 axit raát yeáu, phaân ly theo phöông trình : H3O+ HO2 -, Ka = 1,5.10-12 H2O2 + H2O = + Khi töông taùc vôùi dung dòch kieàm maïnh, noù cho peroxyd H2O2 + 2NaOH = Na2O2 + 2H2O - H2O vöøa coù tính oxy hoùa vöøa coù tính khöû (H2O2-1) Giaõn ñoà ñieän theá khöû chöùng toû trong dung dòch axit, H2O2 laø chaát oxy hoùa toáthôn chaát khöû (khi cho dung dòch H2O2 ñaëc taùc duïng leân giaáy, voû baøo hay caùc chaátchaùy khaùc thì xaûy ra söï töï boác chaùy). * H2O2 laø chaát oxy hoùa maïnh caû trong moâi tröôøng axit laãn moâi tröôøng kieàm 2H+ + 2 e- = 2H2O, E0=1,77v H2O ...