GIÁO TRÌNH KIẾN THỨC TRỒNG RAU

Cây rau có vị trí và tầm quan trọng hết sức to lớn đối với đời sống con người, bởi chúng cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết mà không loại thực phẩm nào có thể thay thế được. Rau xanh có tác dụng cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn uống của cơ thể con người, chúng cung cấp phần lớn các chất thiết yếu như vitamin, chất khoáng mà cây trồng khác không cung cấp đủ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH KIẾN THỨC TRỒNG RAU 1 Tài liệu Những kiến thức về trồng rau 2 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÂY RAU 1.1 Giá trị dinh dưỡng và ý nghĩa kinh tế của cây rau 1.1.1 Giá trị dinh dưỡng của cây rau Cây rau có vị trí và tầm quan trọng hết sức to lớn đối với đời sống con người, bởi chúng cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết mà không loại thực phẩm nào có thể thay thế được. Rau xanh có tác dụng cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn uống của cơ thể con người, chúng cung cấp phần lớn các chất thiết yếu như vitamin, chất khoáng mà cây trồng khác không cung cấp đủ. Kết quả nghiên cứu về mức tiêu thụ rau xanh cho thấy, ở các nước phát triển thường có mức tiêu thụ rau trên đ ầu người cao hơn các nước đang phát triển. Bảng 1.1: Thành phần các chất trong rau Việt Nam Muối khoáng Thành phần hoá học Vitamin Loại rau Fe Nước Xenlulo Calo B1 B2 C PP Ca P Bí xanh 0,01 0,02 16 0,03 26,0 23,0 0,3 95,5 1,0 12 Cà tím 0,04 0,05 15 0,60 15,0 34,0 0,4 92,5 1,5 23 Cà chua 0,06 0,04 10 0,50 12,0 26,0 1,4 94,0 0,8 20 Đậu cô ve 0,34 0,19 25 2,60 26,0 122,0 0,7 80,0 1,0 75 Đậu đũa 0,29 0,18 3 1,80 47,0 26,0 1,6 83,0 2,0 59 Mướp ta 0,04 0,06 0,8 0,50 28,0 45,0 0,8 95,1 0,5 16 Mướp đắng 0,07 0,04 22 0,30 18,0 29,0 0,6 91,4 1,1 16 Dưa chuột 0,03 0,04 5 0,10 23,0 27,0 1,0 95,0 0,7 16 Ớt - - 25 - - - - 91,0 1,4 29 Cải bắp 0,06 0,05 36 0,40 48,0 31,0 1,1 90,0 1,6 30 Cải cúc 0,01 0,03 - 0,20 63,0 38,0 0,8 93,8 2,0 14 Cải xoong - - 25 - 69,0 28,0 1,6 93,7 2,0 16 Cần ta 0,04 0,03 6 0,30 310,0 64,0 - 95,3 1,5 10 Cần tây - - 150 - 325,0 128,0 8,0 85,0 1,5 48 Khoai tây 0,03 0,05 10 - 10,0 55,0 1,2 75,0 1,0 94 Hành hoa 0,03 0,10 60 0,90 80,0 - 1,0 92,5 2,0 23 Hành tây 0,04 0,04 10 0,20 38,0 58,0 0,8 88,0 0,9 41 0,04 0,09 23 0,50 100,0 37,0 1,4 92,0 1,5 23 Rau muống Rau ngót - - 185 ,- 64,5 - 86,4 2,5 36 169,0 Rau đay - - 77 - 57,3 - 91,4 2,5 25 182,0 Su hào 0,06 0,05 40 0,20 46,0 50,0 0,6 88,0 1,7 37 Súp lơ 0,11 0,10 70 0,60 26,0 51,0 1,4 90,9 0,9 30 Nguồn: Theo bảng thành phần hoá học thức ăn Việt Nam - 1972 3 Có thể thấy nguồn dinh dưỡng từ rau xanh rất phong phú, chúng bao gồm: vitamin, protein, lipit, gluxit, các chất khoáng và chất xơ..., đáng chú ý là vitamin và chất khoáng có trong rau ưu thế hơn một số cây trồng khác. Rau xanh chứa nhiều vitamin A, vitamin C, tổ hợp vitamin B gồm B1, B2, B6, B12, niacin, axit panthothenic, biotin và axit follic. Hiện nay, trong khẩu phần ăn của con người, rau xanh đã cung cấp khoảng 90 - 99% nguồn vitamin A, 60-70% nguồn vitamin B2 và gần 100% vitamin C. Vitamin giúp cho các hoạt động sinh lý di ễn ra bình thường trong cơ thể, mỗi loại vitamin có một chức năng khác nhau, nếu thiếu bất kỳ một loại vitamin nào sẽ gây rối loạn chức năng hoạt động sống của con người cụ thể như nếu thiếu vitamin A sẽ gây ra bệnh quáng gà, hoặc mắt không có khả năng thích nghi với ánh sáng mờ, khi sự thiếu hụt này tăng lên thì bệnh quáng gà sẽ tiến triển thành bệnh Xeropthalmia, làm hỏng thị lực. Vita min nhóm B cần thiết cho cơ thể sử dụng hydratcacbon, protein và ngăn ngừa bệnh thiếu máu, thiếu vitamin nhóm B sẽ gây mệt mỏi, kém ăn, cơ thể tê phù. Thiếu vitamin C gây chảy máu chân răng, chân tay mệt mỏi, cơ thể suy nhược, thiếu vitamin D làm cho trẻ em chậm lớn, còi xương… Như vậy, nếu thiếu các loại vitamin sẽ làm giảm sức dẻo dai, giảm hiệu suất làm việc, dễ phát sinh bệnh tật, do đó trong lao động, học tập và sinh hoạt hằng ngày, mỗi người phải cần một lượng vitamin nhất định. Ngoài việc cung cấp vitamin, rau còn cung cấp một lượng chất khoáng đáng kể như Ca, P, Fe... Trong các chất khoáng cần thiết cho cơ thể con người thì can xi và sắt được chú ý hơn cả, canxi rất cần cho việc đảm bảo chức năng xương và răng, sắt ngăn ngừa bệnh thiếu máu. Các loại muối khoáng cần thiết cho cấu tạo tế bào, các loại enzime, muối khoáng còn là tác nhân gây xúc tác và điều hoà các quá trình sinh tổng hợp trong cơ thể con người, chúng có tác dụng trung hoà độ chua do dạ dày tiết ra, khi tiêu hoá thức ăn như thịt, ngũ cốc, đồng thời làm tăng khả năng đồng hoá protit. Lượng gluxit và protein trong rau luôn bổ sung cho cơ thể một phần năng lượng, tuy không nhiều nhưng protein chứa nhiều lizin và mỗi loại rau lại có những tỷ l ệ axit amin khác nhau nên khi ăn nhiều loại rau cùng một lúc, sẽ có tác dụng tốt trong việc nâng cao giá trị sử dụng protein. Rau xanh còn cung cấp một l ượng l ớn ch ất xơ, có kh ả năng làm tăng ho ạt động của nhu mô ruột và hệ tiêu hoá, ngăn ngừa đ ược ch ứng táo bón. Ch ất x ơ ảnh hưởng có lợi đến hàm lượng cholesterol trong máu, do v ậy ảnh h ưởng t ốt đ ến huyết áp và tim, ngăn ngừa đ ược sỏi mật và ung th ư ruột. S ố l ượng ch ất x ơ l ớn có trong rau và với giá t ...