Giáo trình Kinh tế vĩ mô: Phần 2 - Trần Thị Thu Hằng

Giáo trình có kết cấu gồm 06 chương: Chương I - Khái quát kinh tế học và kinh tế học vĩ mô, chương II - Tổng sản phẩm và thu nhập quốc dân, chương III - Tổng cầu và chính sách tài khóa, chương IV - Tiền tệ và chính sách tiền tệ, chương V - Tổng cung và chu kỳ kinh doanh, chương VI - Thất nghiệp và lạm phát. Phần 2 gồm nội dung chương 4 trở đi. Giáo trình dành cho đối tượng sinh viên cao đẳng nghề.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Kinh tế vĩ mô: Phần 2 - Trần Thị Thu HằngGi¸o tr×nh Kinh tÕ vÜ m« . d. Tỷ lệ lạm phát. e. Tổng chi tiêu 9. Khi thu nhập tăng, tổng chi tiêu a. Tăng. b. Giảm. c. Không thay đổi. d. Tăng hay giảm phụ thuộc vào sự thay đổi của giá sản phẩm. e. Tăng hay giảm phụ thuộc vào những thay đổi trên thị trường vốn. CHƯƠNG IV TIỀN TỆ VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆI. CHỨC NĂNG CỦA TIỀN TỆ 1. Định nghĩa tiền tệ Từ sự phát triển mạnh mẽ của sản xuất và trao đổi đã ra đời một loại hànghóa đặc biệt đóng vai trò vật ngang giá chung. Đó là tiền tệ. Trong lịch sử tiềntệ, nhiều loại hàng hóa đã được sử dụng cho vai trò này như vỏ ốc, gia súc…,sắt, đồng, bạc, vàng. Bản thân chúng là những yếu tố vật chất và có giá trị. Sự rađời của tiền giấy đánh dấu một sự thay đổi to lớn trong quá trình phát triển sảnxuất của xã hội loài người. Tiền là bất cứ thứ gì được chấp nhận chung trong việc thanh toán để lấyhàng hóa và dịch vụ hoặc trong việc hoàn trả các món nợ. 2. Chức năng của tiền tệ Tiền tệ có ba chức năng cơ bản đó là: 2.1. Phương tiện thanh toán Tiền được dùng trong giao dịch mua, bán hàng hóa, dịch vụ. Vậy, tiền chophép trao đổi giá trị mà không cần trao đổi hàng hóa trực tiếp. Nó tạo thuận lợiđặc biệt cho quá trình lưu thông hàng hóa, được coi là dầu bôi trơn cho mọi hoạtđộng kinh tế, thúc đẩy phân công lao động và mở rộng chuyên môn hóa sảnxuất. Dòng lưu thông trở thành hệ thống huyết mạch cho toàn bộ nền kinh tế thịtrường. 2.2. Dự trữ giá trịTæ bé m«n KÕ to¸n Trêng Cao ®¼ng NghÒ Nam §Þnh 80Gi¸o tr×nh Kinh tÕ vÜ m« . Tiền hôm nay có thể được tiêu dùng giá trị của nó trong tương lai. Vì thế nótạo khả năng mở rộng sản xuất kinh doanh, tăng thêm thu nhập trong hiện tại,nhưng có thể để dành một phần kết quả đạt được cho tiêu dùng ngày mai. Nhưvậy, tiền là một loại tài sản tài chính mà nhờ nó đã mở ra hoạt động tín dụng,thúc đẩy quá trình tích tụ để mở rộng sản xuất. 2.3. Đơn vị hạch toán Tiền cung cấp một đơn vị tiêu chuẩn giá trị, được dùng để đo lường giá trịcủa các hàng hóa khác nhau. Đặc biệt, nó cần thiết cho mọi nền kinh tế, vì khảnăng so sánh các chi phí và lợi ích của các phương án kinh tế. Nó còn là cơ sởđể hạch toán mọi hoạt động kinh tế từ sản xuất đến lưu thông và tiêu dùng củamọi quốc gia. 3. Các loại tiền tệ 3.1. Tiền bằng hàng hóa Sự phát triển của sản xuất và trao đổi hàng hóa đòi hỏi phải có một vật nàođó làm môi giới trung gian do đó xuất hiện vật ngang giá chung. Thông thườngnhững hàng hóa đó là vật dụng quan trọng hay những đặc sản quý hiếm của từngđịa phương như vỏ sò, xương thú, vòng đá…Khi sự trao đổi hàng hóa được mởrộng và trở thành nhu cầu thường xuyên của các dân tộc thì vật ngang giá chungđược gắn vào kim loại. Cuối thời kỳ này vai trò của tiền tệ đã được cố định bằngvàng. 3.2. Tiền qua ngân hàng * Tiền giấy: Có các ưu điểm sau - Dễ mang theo làm phương tiện trao đổi hàng hóa và thanh toán nợ - Thuận tiện khi thực hiện chức năng phương tiện dự trữ của cải dưới hìnhthức giá trị - Giá trị của tiền giấy thể hiện trên mặt đồng tiền (lượng giá trị lớn hay nhỏđều được biểu hiện) - Thực hiện chế độ độc quyền phát hành tiền giấy theo quy định nghiêmngặt của Chính phủ. Mặt khác có nhược điểm là rất tốn kém trong việc in tiền. * Tiền ghi sổ(séc): là những khoản tiền gửi không kỳ hạn ở ngân hàng.Ngày nay những quốc gia có nền kinh tế thị trường phát triển trình độ công nghệngân hàng hiện đại tiền ghi sổ chiếm 90% đến 95% tổng lượng tiền cung ứng Tiền ghi sổ có ưu điểm sau: - Giảm bớt một cách đáng kể các chi phí lưu chuyển, lưu thông tiền mặtTæ bé m«n KÕ to¸n Trêng Cao ®¼ng NghÒ Nam §Þnh 80Gi¸o tr×nh Kinh tÕ vÜ m« . - Nhanh chóng thuận tiện cho các chủ nhân tham gia thanh toán qua ngânhàng. - Đảm bảo an ninh trong việc sử dụng đồng tiền, hạn chế tiêu cực - Tiền ghi sổ tạo điều kiện cho ngân hàng trung ương trong việc quản lý vàđiều tiết lượng tiền cung ứng. 3.3. Tiền quy ước Nhu cầu phát triển, công nghệ tin học áp dụng trong cuộc sống hiện đại,không chỉ có tiền giấy, tiền ghi sổ mà còn là thẻ tín dụng, tiền điện tử. Nó đượcchuyển nhượng thông qua máy tính, đường điện thoại và thậm chí có thể khôngtồn tại trên giấy tờ. II. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ 1. Cầu tiền * Khái niệm: là toàn bộ lượng tiền mà các tác nhân trong nền kinh tế muốngiữ để thỏa mãn nhu cầu trao đổi, thanh toán và tích lũy giá trị. Mức cầu về tiền phụ thuộc vào hai nhân tố: - ...