Giáo trình Nội thần kinh - ĐH Y khoa Huế

Giáo trình Nội thần kinh - ĐH Y khoa Huế được biên soạn với nội dung gồm 3 chương. Chương 1: Cách khám hệ thần kinh; Chương 2: Thăm dò hệ thần kinh; Chương 3: Một số bệnh lý thần kinh thường gặp. Hy vọng sẽ cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản nhất về các nguyên tắc thăm khám thần kinh để phát hiện triệu chứng, hội chứng thần kinh, đồng thời giới thiệu giá trị của một số phương pháp xét nghiệm bổ trợ cơ bản trong lĩnh vực Thần kinh, từ đó giúp cho sinh viên chẩn đoán, điều trị và góp phần dự phòng tốt một số bệnh lý thần kinh thường gặp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Nội thần kinh - ĐH Y khoa Huế GIÁO TRÌNH NỘI THẦN KINH 1 Nhằm cung cấp các kiến thức cơ bản cho sinh viên y khoa, Bộ môn Nội Thần kinh - Trường Đại học Y khoa Huế biên soạn tài liệu học tập để phục vụ cho chương trình đào tạo bác sĩ đa khoa từ năm thứ 3 đến năm thứ 6. Cuốn tài liệu Nội Thần kinh này gồm: Chương 1: Cách khám hệ thần kinh, Chương 2: Thăm dò hệ thần kinh và Chương 3: Một số bệnh lý thần kinh thường gặp, hy vọng sẽ cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản nhất về các nguyên tắc thăm khám thần kinh để phát hiện triệu chứng, hội chứng thần kinh, đồng thời giới thiệu giá trị của một số phương pháp xét nghiệm bổ trợ cơ bản trong lĩnh vực Thần kinh, từ đó giúp cho sinh viên chẩn đoán, điều trị và góp phần dự phòng tốt một số bệnh lý thần kinh thường gặp. Sách gồm 19 bài, trong đó 10 bài đầu với mục đích hướng dẫn cách khám, phát hiện, đánh giá các triệu chứng thần kinh, xác định được các hội chứng thần kinh qua đó hướng đến tìm nguyên nhân gây bệnh. Bài số 11 giới thiệu các nguyên tắc cơ bản và ứng dụng chính của một số phương pháp thăm khám cận lâm sàng thuộc lĩnh vực thần kinh đang được áp dụng tại Việt Nam cũng như trên thế giới sẽ giúp cho sinh viên chỉ định đúng, hợp lý các xét nghiệm cần thiết phục vụ cho chẩn đoán các bệnh lý thần kinh. Các bài còn lại là những bệnh lý thường gặp nhất trong lâm sàng Thần kinh, hy vọng sẽ giúp cho sinh viên nắm vững chẩn đoán, chẩn đoán phân biệt, điều trị và dự phòng. Trong mỗi bài có các mục tiêu học tập cụ thể ở đầu bài và các câu hỏi tự lượng giá ở cuối bài sẽ giúp sinh viên tập trung vào những nội dung cơ bản nhất cần học. Song tài liệu này không thể nào trình bày hết tất cả các nội dung trong lĩnh vực Thần kinh, mà chỉ trình bày theo khuôn khổ của khung chương trình đã được ấn định. Do đó ngoài tài liệu này sinh viên cần tham khảo thêm các tài liệu khác, có vậy mới tiếp cận tốt hơn trong lĩnh vực Thần kinh. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình biên soạn nhưng chắc chắn cuốn sách này không tránh khỏi có những thiếu sót, chúng tôi mong nhận được những ý kiến đóng góp của bạn đọc để tài liệu này ngày càng hoàn thiện hơn. PGS.TS HOÀNG KHÁNH Bộ môn Nội Thần Kinh Trường Đại học Y khoa Huế 2 KHÁM, DẤU CHỨNG LÂM SÀNG THẦN KINH VỀ TÌNH TRẠNG Ý THỨC VÀ VẬN ÐỘNG MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Xác định được rối loạn về lượng và chất của ý thức. 2. Xác định được mức độ liệt, rối loạn trương lực cơ, loạng choạng, vận động bất thường và rối loạn dáng đi. I. TÌNH TRẠNG Ý THỨC 1. Ý thức bình thường: Người bệnh nhận định và trả lời các câu hỏi rõ ràng chính xác.Thường chúng ta ghi vào trong bệnh án là tỉnh táo, có nghĩa là ý thức bình thường. 2. Rối loạn ý thức (RLYT) 2.1. Rối loạn về lượng của ý thức: Theo mức độ từ nhẹ đến nặng như sau: - Ý thức u ám: Người bệnh còn định hướng được, trả lời đúng các câu hỏi nhưng chậm chạp, ý nghèo nàn. - Ngủ gà: Bệnh nhân ngáy ngủ, lơ mơ nhưng còn đáp ứng với những kích thích mạnh, còn phản ứng bảo vệ như gọi to còn mở mắt nhìn theo, còn thực hiện được theo mệnh lệnh của thầy thuốc như dơ tay, thè lưỡi... Khi hết kích thích bệnh nhân lại ngủ tiếp mặc dù thầy thuốc đang ngồi bên cạnh. - Tiền hôn mê: Người thầy thuốc không tiếp xúc được với người bệnh như gọi, hỏi không trả lời; kích thích đau không tỉnh trở lại, nhưng còn phản ứng đúng. - Hôn mê: Mất hẵn liên hệ với ngoại giới và đời sống thực vật ít nhiều bị rối loạn. Kích thích đau phản ứng không chính xác hoặc không còn phản ứng. RLYT gặp trong tổn thương não, rối loạn chuyển hóa, nhiễm độc... 2.2. Rối loạn về chất của ý thức -Mê sảng: Người bệnh không nhận định được và cũng không trả lời đúng các câu hỏi, hốt hoảng, nói lảm nhảm, thậm chí chạy, đập phá. Có ảo tưởng (là tri giác sai lầm về sự vật có thật ở bên ngoài) và ảo giác (là tri giác sai lầm về sự vật không có thật ở bên ngoài) thường hay gặp là ảo thị và ảo thính. Sau khi hết mê sãng thì bệnh nhân nhớ lại ảo tưởng, ảo giác đã qua. Thường 3 gặp mê sãng trong sốt rét ác tính, tiền hôn mê gan, sốt cao ở trẻ em... -Loạn trí: Luôn nói những từ, câu vô nghĩa không liên quan nhau. Không định hướng được không gian (ở đâu), thời gian (lúc nào) và ngay cả bản thân mình (tên, tuổi, nghề...) cũng có ảo tưởng, ảo giác nhưng ít hơn mê sãng. Không còn nhớ các ảo tưởng ảo giác đã qua khi bệnh nhân tỉnh trở lại. Gặp trong giang mai thần kinh giai đoạn III, thoái hóa não nặng, bệnh não do tăng huyết áp... II.TÌNH TRẠNG VẬN ÐỘNG 1.Khám cơ lực: Cơ lực phụ thuộc hệ thần kinh, hệ cơ xương khớp, yếu tố tâm lý... Có 3 cách khám cơ lực the ...