Giáo trình sinh lý cá và giáp xác

Sinh lí học cá và giáp xác (Physiology of fish and crustacea) là khoa học nghiên cứu chức năng (function) của các cơ quan và các qui luật hoạt động sống của cơ thể cá và giáp xác trong sự tác động tương hổ giữa cơ thể với môi trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình sinh lý cá và giáp xác Chöông I. BAØI MÔÛ ÑAÀU1. Ñoái töôïng vaø nhieäm vuï cuûa moân hoïc - Sinh lí hoïc caù vaø giaùp xaùc (Physiology of fish and crustacea) laø khoa hoïcnghieân cöùu chöùc naêng (function) cuûa caùc cô quan vaø caùc qui luaät hoaït ñoäng soáng cuûa côtheå caù vaø giaùp xaùc trong söï taùc ñoäng töông hoå giöõa cô theå vôùi moâi tröôøng. - Nhieäm vuï cuûa sinh lí hoïc caù vaø giaùp xaùc (SLC&GX) laø nghieân cöùu caùc qui luaätveà söï phaùt sinh, phaùt trieån, bieán ñoåi caùc chöùc naêng cuûa cô theå caù vaø giaùp xaùc, vaø vaänduïng caùc quy luaät naøy vaøo saûn xuaát. - Sinh lyù hoïc ñoäng vaät (Animal physiology) ñöôïc chia thaønh nhieàu moân hoïc khaùcnhau: (i) Sinh lyù hoïc ñaïi cöông (General physiology) hay SLH teá baøo nghieâncöùu caùc quaù trình lyù hoùa sinh phoå bieán voán laøm cho traïng thaùi “soáng” khaùc vôùi baûn chaátkhoâng soáng. (ii) Sinh lyù hoïc caùc nhoùm ñaëc bieät (Physiology of special groups) nghieâncöùu caùc ñaëc tröng chöùc naêng cuûa caùc nhoùm ñoäng vaät nhö SLH ngöôøi, SLH caù, SLH coântruøng, SLH kyù sinh truøng, v.v.. (iii) Sinh lyù hoïc so saùnh: (Comparative physiology) nghieân cöùu caùc chöùcnaêng ñaëc thuø cuûa cô theå ôû moät giôùi haïn roäng caùc nhoùm sinh vaät hay trong cuøng moät loaøinhöng ôû caùc giai ñoaïn phaùt trieån khaùc nhau. Trong thôøi gian gaàn ñaây sinh lyù hoïc so saùnhphaùt trieån theâm moät höôùng laø sinh lyù hoïc tieán hoùa (Evolutionary physiology). (iv) Sinh lyù hoïc chuyeân khoa nghieân cöùu caùc quaù trình soáng cuûa caùc ñoängvaät nhöng quan taâm ñeán moät khía caïnh ñaëc bieät nhö SLH noäi tieát (Endocrinology), SLHthaàn kinh (Neuro-physiology), SLH sinh saûn (Reproductive physiology). - Ñoái töôïng nghieân cöùu: ñoái vôùi chuyeân ngaønh nuoâi thuûy saûn thì ñoái töôïng chuûyeáu cuûa moân hoïc laø caù vaø giaùp xaùc, ñoàng thôøi cuõng caàn chuù yù thích ñaùng ñeán caùc ñoängvaät khaùc nhaèm baûo ñaûm cho tính heä thoáng vaø hoaøn chænh cuûa moân hoïc.2. Phöông phaùp nghieân cöùu Thöïc nghieäm laø phöông phaùp cô baûn trong nghieân cöùu sinh lí hoïc. Trong thôøi kìñaàu cuûa sinh lí hoïc caän ñaïi thì phöông phaùp thöïc nghieäm sinh lí hoïc chuû yeáu laø phöôngphaùp phaân tích. Ñeán cuoái theá kæ 19, hình thaønh vaø phaùt trieån phöông phaùp toång hôïp döïatreân quaù trình tích luõy tri thöùc töø phöông phaùp phaân tích.SLC&GX Download» http://Agriviet.Com NVTö 2 + Phöông phaùp phaân tích coù hai hình thöùc: (1) Toå chöùc hay cô quan taùch rôøi cô theå soáng: nghieân cöùu chöùc naêng cuûacaùc toå chöùc hay cô quan taïo thaønh cô theå vaø caùc nhaân toá lieân quan. Caùc toå chöùc hay côquan naøy ñaõ taùch khoûi cô theå vaø ñöôïc baûo quaûn trong ñieàu kieän nhaân taïo ñeå duy trìchöùc naêng cuûa chuùng trong moät thôøi gian ngaén. (2) Giaûi phaãu cô theå soáng ñaõ ñöôïc gaây meâ hoaëc xöû lí cho maát caûm giaùcñeå nghieân cöùu chöùc naêng cuûa caùc cô quan, heä thoáng trong cô theå vaø moái quan heä hoãtöông giöõa chuùng vôùi nhau. - Öu ñieåm: quan saùt ñöôïc moät caùch tröïc tieáp, coù theå nghieân cöùu chöùc naêng vaøbieán ñoåi sinh hoùa ôû qui moâ toå chöùc hay teá baøo. - Nhöôïc ñieåm: ñoái töôïng nghieân cöùu khoâng coøn ôû traïng thaùi bình thöôøng. Kieánthöùc coù ñöôïc laø phieán dieän, coâ laäp, ñoâi khi khoâng ñuùng vôùi chöùc naêng ñaày ñuû. + Phöông phaùp toång hôïp Ñoái töôïng nghieân cöùu laø nhöõng cô theå soáng hoaøn chænh ñöôïc tieán haønh thöïcnghieäm trong ñieàu kieän baûo ñaûm ñöôïc moái quan heä töông ñoái bình thöôøng giöõa cô theåvôùi moâi tröôøng, quan saùt hoaït ñoäng ñieàu chænh cuûa cô theå ñeå thích nghi vôùi söï thay ñoåicuûa ñieàu kieän moâi tröôøng. Ñieàu kieän moâi tröôøng trong phöông phaùp naøy laø nhöõng phoøngthí nghieäm ñaëc bieät ñöôïc phoûng theo ñieàu kieän töï nhieân hoaëc cuõng coù theå laø moâi tröôøngsoáng cuûa ñoäng vaät. Vì ñoái töôïng coù theå ñöôïc tieán haønh thöïc nghieäm laâu daøi neân phöôngphaùp nghieân cöùu naøy coøn goïi laø phöông phaùp tröôøng dieãn. Phöông phaùp naøy ñaõ ñöôïcPavlov (1849-1946), nhaø sinh lyù hoïc Nga phaùt trieån vaø hoaøn thieän, coù taùc duïng raát lôùnñoái vôùi sinh lyù hoïc. - Öu ñieåm: kieán thöùc coù ñöôïc laø toång quan vaø chính xaùc. - Nhöôïc ñieåm: khoâng theå nghieân cöùu bieán ñoåi sinh hoùa ôû qui moâ toå chöùc hayteábaøo. Phöông phaùp toång hôïp do Pavlov phaùt trieån thöïc chaát laø tieán haønh phaân tích caùcchöùc naêng sinh lyù theo nguyeân taéc toång hôïp. Keát quaû thöïc nghieäm theo phöông phaùpnaøy phuø hôïp vôù ...