Giáo trình Sức bền vật liệu - Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Vinatex TP. HCM

Giáo trình Sức bền vật liệu trang bị cho người học những kiến thức nhằm giúp học viên trình bày được các khái niệm cơ bản của môn học như: biến dạng, nội lực, ứng suất, độ bền, độ cứng, độ ổn định của chi tiết máy; phân tích được ý nghĩa của các đại lượng đặc trưng cho tính chất cơ học của vật liệu;... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Sức bền vật liệu - Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Vinatex TP. HCM TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ - KỸ THUẬT VINATEX TP.HCM GIÁO TRÌNH SỨC BỀN VẬT LIỆU (Lưu hành nội bộ) THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM 2018 1 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 1.1 KHÁI NIỆM VỆ MÔN HỌC SỨC BỀN VẬT LIỆU ( SBVL )- ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ, ĐẶC ĐIỂM MÔN SBVL 1.1.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA SBVL- HÌNH DÁNG VẬT THỂ SBVL nghiên cứu vật thể thực ( công trình, chi tiết máy ...) Vật thể thực có biến dạng dứới tác dụng của nguyên nhân ngoài ( tải trọng, nhiệt độ, láp ráp các chi tiết chế tạo không chính xác.) Vát thê thức sứ dung trong ky thuật đứớc chiá rá bá loại cớ bán: Khôi: co kích thứớc thêo bá phứớng tứớng đứớng: Đê đáp, mong máy... H. 1.1 Vát thê dáng khoi H. 1.2 Vát thê dáng tấm vo Tam vậ vô: vát thê mong co kích thứớc thêo một phứớng rát nho so với hái phứớng con lái; tám co dáng pháng, vo co dáng cong: sán nhá, mái vo Thanh: vật thê dái co kích thứớc thêo mọt phứớng rát lớn so với hái phứớng con lái: thánh dán cáu, cot điên, truc thanh, hê thanh. máy. SBVL nghiên cưu Thánh đứớc biêu diên báng trục thanh vá mặt cat ngang F vuong goc với truc thánh (H.1.3). Truc thánh lá quy tích củá trong tám mát cát H. 1.3 Trục thánh vá mặt ngáng. cát ngáng Các loái thánh (H.1.4): +Thánh tháng, cong: truc thánh tháng, cong, +Hê thánh : thánh gáy khuc (pháng háy khong gián) 1.1.2 Nhiệm vu: SBVL là môn học kỹ thuật cơ sở, nghiên cứu tính chất chịu lức b) /d) cUà vật liêu đê đ'ê rà càc phứơng phấp H. 1.4 Các dáng truc thánh tính càc vật thê chịu càc tàc dung cuà càc nguyên nhàn ngoài, nhàm thôà màn ỹêu càu an toàn và tiệt kiệm vàt liệu. ♦ Vàt thê làm viêc đứơc an toàn khi: Chương 1: Khai niêm cơ ban 2 - Thôà điệu kiện bện : không bị phà hôài (nứt gàỹ, sup đô...). - Thôà điệu kiện cứng: biến dàng và chuyên vị nàm trông môt giơi hàn chô phêp. - Thôà điệu kiện on định : bàô tôàn hình thức biển dàng bàn đàu. ♦ Thứơng, kích thứơc cuà vàt thê lơn thì khà nàng chịu lức cung tàng và dô đô đô àn tôàn cung đứơc nàng càô; tuỹ nhiên, vàt liêu phài dung nhiêu hơn nên nàng n'ê và tốn kêm hơn. Kiên thức cuà SBVL giup giài quyết hơp lỹ màu thuàn giứà ỹêu càu an toàn và tiết kiệm vàt liêu. ♦ Bà bài toàn cơ bàn củà SBVL: + Kiêm trà càc đi'êu kiên b'ên, cứng, ôn định.(Thàm kê) + Định kích thứơc, hình dàng hơp lỹ cuà công trình hàỹ chi tiê't màỹ. + Định già trị cuà càc nguỹên nhàn ngôài ( tài trông, nhiệt đô.) chô phêp tàc dung ( Sứà chứà) 1.1.3 Đặc điểm: ♦ SBVL là môn khôà hôc thức nghiêm: Đê đàm bàô sứ tin càỹ cuà càc phứơng phàp tính, môn hôc kêt hơp chàt chê giứà nghiên cứu thức nghiêm và suỹ luàn lỹ thuỹẩt. Nghiên cứu thức nghiêm nhàm phàt hiên rà tính chết ứng xứ cuà càc vàt liêu vơi càc dàng chịu lức khàc nhàu, làm cơ sơ đ'ê xuà't càc già thiot đơn giàn hơn đê xàỹ dứng lỹ thuỹẩt. Vì vàỹ, lỹ thuỹẩt SBVL màng tính gàn đung. Thí nghiêm kiêm trà càc lỹ thuỹẩt tính tôàn đà xàỹ dứng Trông nhiêu trứơng hơp, phài làm thí nghiêm trên mô hình công trình thu nhô trứơc khi xàỹ dứng hôàc thứ tài công trình trứơc khi sứ dung. ♦ SBVL khàô sàt nôi lức ( lức bên trông vàt thê ) và biến dàng cuà vàt thê ( Cơ Lỹ Thuỹẩt khàô sàt càn bàng và chuỹên đông cuà vàt thê). ♦ SBVL cung sứ dung càc kêt quà cuà Cơ Lỹ Thuỹẩt 3 1.2 NGOẠI LỰC- CÁC LOẠI LIEN KET- PHAN LựC LIEN KET 1.2.1 Ngoại lực n x _________ (__ Tai trọng ạ) Định nghĩạ: Ngoai lực la lực tac động tự môi trựờng hoặc vật thể ben ngoai lển vật thể đang xểt. b) Phạn loại : Phan lực H. 1.5 Tai trong va phan lực ♦ Tại trong : Đã biết trựờc (vị trí, phựờng va độ lờn), thựờng đựờc quy định bời cac quy phạm thiết kế hoạc tính toán theo trang thái chịu lực cua vat thể. Tai trọng gôm: +Lực phạn bo: tac dung trển mot thể tích, mot diện tích cua vat thể ( trong lựờng ban than, ap lực nựờc lển thanh bể...) Lực phan bo' thể tích co thự nguyển la lực/thể tích,hay [F/L3]. Lực phan bo' diện tích co thự nguyển la lực/diển tích, hay [F/L2]. Nểu lực phan bo' trển mot dai hẹp thì thay lực phan bo' diện tích bang lực phan bo' đựờng vời cựờng đo lực co thự nguyển la lực/chiểu dai, hay [F/L] (H.1.6). Lực phan bo' đựờng la loai lực H. 1.6 Cac loại lực phan thựờng gap trong SBVL. bố +Lực tạp trung: tac dung tai mot điểm cua vat thể, thự nguyển [F]. Thực tể, khi diện tích truyền lực bể co thể coi nhự lực truyển qua mot điểm + Momen (ngau lực) co thự nguyên la lực x chiểu dai hay [FxL] ♦ Phạn lực : la nhựng lực thu đong (phu thuoc vao tai trong), phat sinh tai vị trí liẽn kểt vat thể đang xét vời cac vat thể khac. c) Tính chạt tại trong ♦ Tại trong tĩnh: biển đoi châm hay khong đoi thểo thời gian, bo qua gia to'c chuyển đong (bo qua lực quan tính khi xểt can bang). Áp lực đa't lển tựờng chan, trong lựờng cua cong trình la cac lực tĩnh... ♦ Tại trong động: lực thay đoi nhanh thểo thời gian, gay ra chuyển đong co gia to'c lờn ( rung đong do mot đong cờ gay ra, va cham cua bua xuo'ng đau coc...). Vời lực đong thì can xểt đến sự tham gia cua lực quạn tính . Chương 1: Khai niêm cơ ban ...