Giáo trình Thủy văn công trình - chương 1

Bài giảng môn học thủy văn công trình này dành cho các sinh viên các ngành thuộc khối kĩ thuật như: Thủy công, công thôn, xây dựng kĩ thuật môi trường...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Thủy văn công trình - chương 1Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Chæång 1 GIÅÏI THIÃÛU MÄN HOÜC THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH --- oOo ---1.1 MÅÍ ÂÁÖU Traïi âáút cuía chuïng ta thæåìng xuyãn chëu sæû taïc âäüng cuía sæû chuyãøn hoïa cuíadoìng khê quyãøn vaì thuíy quyãøn taûo nãn. Chênh caïc hoaût âäüng tæû nhiãn naìy âaî laìmthay âäøi âaïng kãø caïc tênh cháút khê háûu, doìng chaíy, âáút âai, mäi træåìng tæû nhiãn vaìxaî häüi. Con ngæåìi âaî chuï tám tæì láu ghi nháûn, tçm hiãøu, phán loaûi vaì âäúi phoï våïicaïc diãùn biãún thåìi tiãút âãø täø chæïc xaî häüi, saín xuáút, âiãöu chènh cuäüc säúng vaì caíi taûoâiãöu kiãûn tæû nhiãn vaì phoìng chäúng caïc thiãn tai coï thãø xaíy ra.Næåïc âæåüc xem nhæ mäüt taìi nguyãn quê giaï vaì vénh cæîu. Næåïc baím âaím viãûc duytrç sæû säúng vaì phaït triãøn cuía caïc loaìi thæûc vaì âäüng váût. Sæû phong phuï taìi nguyãnnæåïc laì tiãön âãö cho viãûc phaït triãøn näng nghiãûp, cäng nghiãûp, thuíy âiãùn, giaothäng váûn taíi, thuíy haíi saín vaì phaït triãøn cæ dán, ... Næåïc âäöng thåìi cuîng laì mäüt taiæång cho loaìi ngæåìi vaì caïc sinh váût khaïc.Thuíy vàn Cäng trçnh (Engineering Hydrology) laì män hoüc giåïi thiãûu caïc tênh cháút,âàûc âiãøm nguäön næåïc, phæång phaïp tênh cán bàòng taìi nguyãn næåïc trong hãû thäúngphuûc vuû cho viãûc tênh toaïn xáy dæûng caïc cäng trçnh thuíy âiãûn, thuíy näng, xáydæûng cáöu âæåìng, cáúp thoaït næåïc, giao thäng thuíy, ... vaì tiãn læåüng caïc hiãûn tæåüngváût lyï xaíy ra trong khê quyãøn vaì doìng chaíy säng ngoìi, cuîng nhæ aính hæåíng qua laûicuía caïc hiãûn tæåüng naìy våïi nhau. Män hoüc cuîng giuïp cho sinh viãn hiãøu roî caïcdiãùn biãún phæïc taûp cuía thiãn nhiãn nhàòm phoìng, chäúng, traïnh mäüt pháön thiãn tai,giaím nheû caïc ruíi ro trong cuäüc säúng saín xuáút vaì caíi taûo mäi træåìng sinh säúng.Män hoüc Thuíy vàn Cäng trçnh ráút cáön thiãút cho nhiãöu ngaình trong xaî häüi nhænäng nghiãûp, cäng nghiãûp, giao thäng váûn taíi, haìng khäng, ngæ nghiãûp, y tãú, v.v...Caïc kãú hoaûch phaït triãøn saín xuáút, hçnh thaình måí räüng âä thë, âiãöu chènh cå cáúunäng thän, bäú trê dán cæ ... âiãöu cáön phaíi coï caïc dæî liãûu diãùn biãún cuía tênh cháút khêtæåüng - thuíy vàn khu væûc.1.2 LIÃN QUAN VÅÏI CAÏC MÄN HOÜC KHAÏC Män hoüc Thuíy vàn Cäng trçnh chuyãn nghiãn cæïu caïc hiãûn tæåüng vaì quaïtrçnh váût lyï diãùn biãún trãn khäng trung vaì màût âáút. Do váûy, män hoüc seî coï liãnquan âãún mäüt loaûi caïc män khoa hoüc tæû nhiãn nhæ Toaïn hoüc (hçnh hoüc, giaíi têch,âaûi säú, ...), Váût lyï (cå hoüc, nhiãût hoüc, quang hoüc,...), Hoïa hoüc (vä cå, hæîu cå), Sinhhoüc (thæûc váût, âäüng váût hoüc) vaì Tin hoüc (xæí lyï dæî liãûu, âäö hoüa, GIS, ...).-------------------------------------------------- 1 ---------------------------------------------------Chæång 1: GIÅÏI THIÃÛU MÄN HOÜC THUÍY VÀN CÄNG TRÇNHGiaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Màût khaïc, män hoüc naìy laûi laì män cå såí cho caïc chuyãn ngaình khaïc nhæ thäønhæåîng hoüc, näng hoüc, y sinh hoüc, quaín lyï âáút âai, qui hoaûch phaït triãøn, kiãún truïc,xáy dæûng, thuíy låüi, giao thäng váûn taíi, ... Trong caïc dæû aïn phaït triãøn, pháön âàûcâiãøm khê tæåüng - thuíy vàn khu væûc laì mäüt chæång khäng thãø thiãúu trong lyï luáûnthæûc tiãùn. CAÏC MÄN CÅ BAÍN TOAÏN HOÜC - VÁÛT LYÏ - HOÏA HOÜC - SINH HOÜC - TIN HOÜC - ÂËA LYÏ - ... THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH (MÄN HOÜC CÅ SÅÍ) CAÏC CHUYÃN NGAÌNH NÄNG NGHIÃÛP - NÀNG LÆÅÜNG - QUAÍN LYÏ ÂÁÚT ÂAI - MÄI TRÆÅÌNG THUÍY LÅÜI - XÁY DÆÛÜNG - GIAO THÄNG - QUY HOAÛCH - V.V... Hçnh 1.1 Quan hãû män hoüc våïi caïc chuyãn ngaình1.3 ÂÀÛC ÂIÃØM CUÍA HIÃÛN TÆÅÜNG THUÍY VÀN VAÌ PHÆÅNG PHAÏPNGHIÃN CÆÏU1.3.1 Âàûc âiãøm cuía hiãûn tæåüng thuíy vàn Hiãûn tæåüng thuíy vàn laì mäüt quaï trçnh ráút phæïc taûp liãn quan âãún nhiãöu yãúutäú khaïc nhau cuía tæû nhiãn. Doìng chaíy laì kãút quaí tæång taïc cuía 3 nhán täú chênh:1. Nhán täú khê tæåüng: nhæ nhiãût âäü, mæa, bäúc håi, gioï, aïp suáút khäng khê, ... Yãúu täú naìy biãún âäüng låïn theo thåìi gian, xaíy ra, diãùn biãún vaì cháúm dæït nhanh, væìa mang tênh chu kyì væìa mang tênh ngáùu nh ...